Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

abbatàre , vrb Definitzione murigare a forte una cosa (modhe); torrare àlidu a pelea, coment'e chie portat assúpidu / pane abbatadu = pane frissu cun late e oos; ovu abbatatu = ispírit'e ou Sinònimos e contràrios batulare, iscumbàtere, moricare / assolocare, assoropare, isalidare Frases abbatare un'ou, sa majonesa 2. su cane est abbatandhe, istracu Tradutziones Frantzesu fouetter Ingresu to whip Ispagnolu batir, licuar Italianu frullare Tedescu quirlen, mixen.

aciòta , nf: atzota, ciota, tzota Definitzione tira longa de corria fata po iscúdere; a logos, atzota est fintzes su chirrione chi essit in s'ispiga de su moriscu Sinònimos e contràrios aciotu, gigota, làtigu, passillu, tziraónia Frases cussos meritaiant de èssere ammodhigados cun atzota, fàmine e trotza (Ptz.Mura) Terminologia iscientìfica ans Ètimu spn. azote Tradutziones Frantzesu fouet Ingresu whip Ispagnolu azote Italianu frusta, flagèllo Tedescu Peitsche.

aciotài , vrb: aciotare, atzotare Definitzione pigare a cropos de aciota, iscúdere, atripare cun s'aciota, pigare a cropos; su pps. fintzes cun significau de furbu, iscofau / aciotau siast! = genia de frastimu po afuta, arrennegu, o fintzes po prexu Sinònimos e contràrios aciotarai, afrustai, irbrunchiare, iscuitzare, passillai Frases Pilatu iat fatu aciotai a Gesús ◊ atzotadu cheria deo puru su mi èssere a pes suos atrividu! ◊ su bentu est aciotandho su mare ◊ annos e séculos custa Terra atzotada est chirchendhe libbertade (G.Elies) 2. aciotaredhu, tui, ca brintas chentza de pagai! ◊ aciotau tui: pentziast ca ispetiat totu a tui e invècias nu est aici! ◊ aciotau siast e piciochedhu… nci dh’at fata sentz’e torrai súidu nudha!◊ ancu ti bia aciotau!… de ubi dimóniu ndi as bogau cussa bestimenta?! Ètimu spn. Tradutziones Frantzesu cravacher Ingresu to whip Ispagnolu azotar Italianu scudisciare Tedescu peitschen.

afuetài , vrb: fuetare Definitzione iscúdere, pigare a cropos de foete; nau in cobertantza, tratare male, fintzes pigare a foedhos malos Sinònimos e contràrios fertzire, irfoetare 2. pòberus Cristus, afuetaus, istrisonaus, cravillaus de tírria e prepoténtzia! ◊ est isciancada, tzumburuda, bisoga e sentza dentis, ma afuetat cun sa língua a totus ◊ est genti afuetada de s'abbisóngiu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu cravacher Ingresu to whip Ispagnolu azotar Italianu scudisciare Tedescu peitschen.

làticu , nm: làtigu Definitzione genia de nérbiu fatu po iscúdere, po atzitzare su cuadhu Sinònimos e contràrios aciota, passillu, tziraónia Frases mi che cravant s'isprone fin'a renes, mi súlciant cun su làtigu su colzu Terminologia iscientìfica ans Ètimu spn. làtigo Tradutziones Frantzesu cravache Ingresu whip Ispagnolu fusta Italianu frustino Tedescu Reitpeitsche.

passillài , vrb Definitzione pigare a cropos, atripare a passillu Sinònimos e contràrios aciotai, aciotarai, afrustai, irbrunchiare Frases bai a passillai… chi ti passillit s'arràbbiu! ◊ anchi dhu passillit sa giustítzia! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu fouetter Ingresu to whip Ispagnolu fustigar, azotar Italianu frustare Tedescu peitschen.

passíllu , nm Sinònimos e contràrios aciota, làtigu, tziraónia Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu fouet Ingresu whip Ispagnolu látigo, azote Italianu frusta Tedescu Peitsche.

tziraónia , nf: girónia, sirónia, tzirogna, tzirónia, zirógnia Definitzione tira longa de corria, po iscúdere, fata de córgiu de pegus de bulu, intéssia Sinònimos e contràrios aciota, làtigu, nébriu, passillu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu fouet Ingresu whip Ispagnolu látigo Italianu staffile, frustino Tedescu Peitsche.