Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

abbénzu , nm: aenzu, benzu, enzu Definitzione genia de neghe o pecu, difetu de sa carena, o fintzes de sa manera de fàere de sa persona / betare s'aenzu = agatare ite de nàrrere, ite de critigare, cosa in contràriu Sinònimos e contràrios defeta, inzenzu, mendhea, peca 1 / menisprésiu 2. li agato abbenzos e atrecos Sambenados e Provèrbios prb: no est bella chen'aenzu, no est fea chena gràtzia Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu défaut Ingresu flaw, moral defect Ispagnolu defecto Italianu mènda, difètto fìsico o morale Tedescu Mangel.

carenàle , nm Definitzione totu su corpus de sa persona o fintzes de un'animale Sinònimos e contràrios cantellu, carena, tamagnu Frases fit iscassu de carenale, ma malintragnadu ◊ fit unu piciocu graziosu de cara, emmo, ma cun su carenale meda meda iscassu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu corps, physique Ingresu build Ispagnolu complexión Italianu corporatura, fìsico, statura Tedescu Körperbau.

físicu , agt, nm Definitzione chi pertocat sa matéria; iscientziau chi istúdiat sa física Tradutziones Frantzesu physique, physicien Ingresu physical, physist Ispagnolu físico Italianu fìsico Tedescu physikalisch, Physiker.

irvístu , nm: isvistu Sinònimos e contràrios istrópiu, neche Frases no l'at chérfidu a maridu ca nachi at un'irvistu a sa carena (G.Ruju)◊ at un'irvistu a sa manu manca e no l'ant leadu a carabbineri ◊ andhat topitopi ca at un'irvistu a s'anca ◊ si no fit istadu dai cuss'irvistu a s'oju fit pàrfidu una bandhera ◊ iscuru a chie giughet un'isvistu gai! Tradutziones Frantzesu malformation Ingresu defect Ispagnolu deformidad Italianu malformazióne, difètto físico Tedescu Mißbildung, Gebrechen.

maltóriu , nm: martória, martóriu, martúriu Definitzione prus che àteru si narat po sufrimentu mannu de maladia longa chi indebbilitat e betat a terra, po sa maladia etotu; fintzes sufrimentu chi si afrontat po un'ideale, po una fide: si narat puru po persona màrture / is martúrius = mamudinu, su sonu airadu chi faghent in crésia cun matracas e forrigajolas in chenàbura santa, e fintzas una de sas funtziones Sinònimos e contràrios malturítziu, marturatzoni / màlturu Frases isse sulleviat dogni martóriu 2. su cuntzetu sou no lu negat mancu pro su martúriu, antzis l'at a mannesa e ndhe dat prou 3. fit vetza e ammorgodhata, mesu martúria dae sos nérvios de sos grenucos chi no li reghiant prus ◊ Zesugristu at sanau unu martúriu chi li ant batiu in su letu 4. su mércuis santu alluenta tréixi candelas e is preris apalas de s'altari cantànt is martúrius: a dónnia salmu isturànt una candela Ètimu ltn. marturium Tradutziones Frantzesu affaiblissement, aveulissement Ingresu chronic physical enfeeblement Ispagnolu debilitamiento crónico Italianu infiacchiménto fìsico crònico Tedescu chronische Entkräftung.