bàlcica , nf: bàltziga,
bàrtziga,
bàtziga Definitzione
manera de foedhare naendho una cosa po un'àtera, cosas chi no funt, contighedhos; unu de is giogos a cartas
Sinònimos e contràrios
alavia,
cistu,
faba 1,
irbàrtziga,
súspiu
Maneras de nàrrere
csn:
bàrtziga! = lampu!; cumprèndhere sa bàrtziga = cumprèndhere s'antífona, su giogu, sa chistione, a ue si cheret lòmpere (in su chistionu)
Frases
candho ant intesu sa bàlcica de Antiocu ant rísidu ◊ at cumpresu sa bàltziga… su sonu chi lu faghet ballare! (A.Dettori)◊ s'incontru de custos duos incomintzesit cun sa sólita ischermàglia de suspos e bàltzigas ◊ bah, compà, no mi conteis bàrtzigas! ◊ tocat a no cullonare su logu cun bàrtzigas!
Ètimu
itl.p
bárziga
Tradutziones
Frantzesu
facétie,
plaisanterie,
métaphore
Ingresu
witticism
Ispagnolu
chiste,
metáfora
Italianu
facèzia,
metàfora
Tedescu
Witz,
Metapher.
iscròmba , nf: isgromba Definitzione
genia de nada, fintzes coment'e unu díciu: isgromba est fintzes iscusa, arreghèscia po no fàere calecuna cosa
Sinònimos e contràrios
díciu,
irmuju
/
súspiu
Frases
sa tzente bi l'at ghetatu a iscromba "secunnu s'istampu su babbarrotzi"◊ bi l'at natu a iscromba "a cadhu malandratu sa sedha li pítzicat" ◊ canno l'at natu s'iscromba contr'a su re e Mussolini, s'apricatu si est fartziatu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
métaphore
Ingresu
metaphor
Ispagnolu
metáfora,
dicho
Italianu
metàfora
Tedescu
Metapher.
suspàre , vrb Definitzione
nàrrere is cosas in cobertantza, foedhare a suspos, fintzes in cara de chie depet intèndhere ma chentza nàrrere sa cosa tropu ladina
Sinònimos e contràrios
alaviai,
baltzigare
Frases
sa sogra istat sempre suspendhe contr'a sa nura: ma cudha puru za no est tonta, za la cumprendhet s'antífona!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
parler argot
Ingresu
to use slang,
to speak allusively
Ispagnolu
hablar en jerigonza
Italianu
parlare in gèrgo,
sótto metàfora
Tedescu
durch die Blume sprechen.
súspiu , nm: suspu Definitzione
su crabbu prus antigu chi tenent is Sardos de nàrrere is cosas, manera de foedhare chi permitit de nàrrere calesiògiat cosa in cobertantza e in cara de chiesisiat, chentza nàrrere sa cosa crara e tundha, chentza nàrrere totu is foedhos (chi si narant unu po un'àteru), ma faendho a cumprèndhere cun precisione a chie ndhe ischit calecuna cosa o fintzes a un'àteru chi cumprendhet su suspu, chentza però iscoviare totu, naendho sa cosa a arrogus e a mússius, cumenciandho a nàrrere ma chentza acabbare (es. su corbu chi istat a rodeu pro si che bicare sa figu est, nau in suspu, s'ómine chi cheret una fémina a furinu; petza matziada de dónnia machineta mancu a iscupeta dh'emu a tocai: sa petza matziada inoghe est sa fémina matunzada, apodhigada e dónnia machineta est unu muntone de ómines)
Sinònimos e contràrios
bàlcica,
cobertantza,
iscromba,
nuspu
Maneras de nàrrere
csn:
nàrrere una cosa, favedhare in s., a suspos = in cobertantza, ctr. faedhare a craru, in giaru; s. pulidu = suspu pro nàrrere contos rassos, porcarias (s'ajanedha si ndh'est pesada issa candho li at bidu unu prammu de "coa"; calicuna si est corcada: l'at fatu aposta pro "si puntzonare"); istare suspu saspa = faedhare totu a suspos; pigai suspu de… = leai àrviu, tènnere sudhitura, pàrrere de cumprèndhere de carchi indítziu
Frases
s'incontru de custos duos incomintzesit cun sa sólita ischermàglia de suspos e de bàltzigas ◊ che la girant in suspu pro no pònnere in giaru su cuntzetu ◊ su chi iscrient in suspu a bortas mancu issos ischint ite cheret nàrrere ◊ sos istudiatos parent faedhanne in suspu: no si lis cumprennet nudha!
2.
su pastori iat pigau suspu, si lompit acantu de is fartaus e dhis ghetat su pretzetu de nci torrai is procus a cuili cosa sua (S.Praxolu)
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
argot,
métaphore,
allusion
Ingresu
slang,
metaphor,
allusion
Ispagnolu
jerga,
metáfora,
alusión
Italianu
gèrgo,
metàfora,
allusióne
Tedescu
Jargon,
Metapher,
Anspielung.