Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

abbígu , agt, nm: abbrigu, aprecu, apricu 1, aprigu 1, oprigu Definitzione nau de logu, chi est apartau, tretu o cosa (ala de orroca, muru) chi podet badrare, inue no dhue tocat cosa chi istrobbat (bentu, abba, sole) e po no dha pigare faet a si pònnere e istare méngius; cosa po ammontu e fintzes arremédiu a calecunu male / èssi a s'aprigu de is àterus = dipèndhere in totu de is àteros, in s'abbisóngiu Sinònimos e contràrios bàrigu, crancosu, solianu / amparu, cuguzura, médiu Frases benidiche chin nois e làssala a s'abbigu de sas monteras sa laghinza girella ◊ dhi fait aprigu una mata ◊ s'apricu sou est unu concale 2. dàemi calchi abbigu! ◊ isetendhe a sanare ndhe at de aju, su póveru, a s'abbigu de sa suposta! ◊ si de Deu bos mancant sos abbigos, pagu balet sa fortza de su mundhu Ètimu spn. Tradutziones Frantzesu abri Ingresu shelter Ispagnolu amparo, abrigo Italianu ridòsso, riparo Tedescu Schutz.

alabínna , nf: alapinna, lapinna Definitzione css. cosa po fàere de aprigu, furriare su bentu; muru de pedra o de sida chi si faet ananti de su barracu po furriare su bentu / fàghere alabinna a unu, a una cosa Sinònimos e contràrios acóstiu, paramuru Frases tiu Antiogu cun ojos de braja intrat in s'alabinna a petus chíbberu ◊ su pastore iscampiabat sa conca dae s'alapinna e ghetabat duas boches Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu abri Ingresu shelter Ispagnolu amparo, abrigo Italianu riparo Tedescu Schutz.

allavrànzu , nm Definitzione logu ue faet a si aprigare, a si apartare po calecunu apretu, médiu po calecuna dificurtade Sinònimos e contràrios abbigu, aggrunnu, aprigadórgiu Frases sa badhe de Pedru Piu fit allavranzu pro bamas e bandhidos ◊ su chi podimos lis amus a dare, a fizos nostros: allavranzu e acunnortu! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu abri Ingresu shelter Ispagnolu resguardo, abrigo Italianu ridòsso, riparo Tedescu Schutz.

apógiu , nm: apotzu, apozu Definitzione logu de aprigu ue faet a si pònnere po no pigare abba, bentu o àteru; genia de agiudu o ispinta, giau po praxere, po iscabbúllere ccn. cosa fintzes sentza ndhe tènnere diritu o méritu prus de un'àteru Sinònimos e contràrios acóncolu, acotu, afiagnu, amparu, apoju, arrimaderu / agiudu Frases si faghet tempus malu no mi ndhe incuro, za tenzo apozu ◊ in custu logu chena un'apozu che cheret una domita ◊ un'àrbure o una perca sunt un'apozu in tempus malu ◊ aíamus presse de chircare un’apotzu dae s’abba chi nos proiat 2. podet bínchere su postu si tenet apozos ◊ a si dipromare bi l'at fata a fortza de apozos ◊ chin sa política de su corrumpimentu in totu bi cheret apozu ◊ in cussa bidha bi teniat apògios fintzas pro furare Ètimu itl. appoggio Tradutziones Frantzesu abri Ingresu protection Ispagnolu amparo Italianu riparo, protezióne Tedescu Schutz.

cuérru , nm Definitzione su cuerrare, su si cuerrare o pònnere ammontu, logu apartau o de aprigu, cosa chi cuerrat o po cuerrare Sinònimos e contràrios cuberru*, cuguzu / apozu Frases chin copertas de lana pro cuerru mi ndhe tia importare de s'ierru! ◊ no pensat chi s'ijerru torrat e det àere bisonzu de cuerru pro si ammantare ◊ sa domo chi teniat po cuerru faiat piedade 2. sas puntas de Ollolai sunt su cuerru de sos murones ◊ sos puzonedhos in mesu de su nie chircant in debbadas unu cuerru ◊ cust'àrbure manna in tempus de fritu est unu cuerru ◊ teniant in cuerru pira, nughe e nintzola ◊ bisos de lughe costoidos in cuerros profundhos de su coro Tradutziones Frantzesu abri Ingresu shelter Ispagnolu amparo, reparo, cobijo? Italianu riparo Tedescu Schutz.

culvénu , nm: cruvenu, cuvrenu Definitzione totu su chi si faet a manera de no tènnere male o dannu (o fintzes po no ndhe fàere), o cosa (bestimentu) po no tènnere male; logu apartau inue pòdere istare in aprigu, cuau Sinònimos e contràrios regualdu Frases no bi as un'istàntzia chi la potas mantènnere in culvenu: cussa ratatúglia ti est boltulendhe sa domo! ◊ as fatu pensamentos de tènnere in culvenu ◊ una cundenna est unu cruvenu mannu pro su malu fàghere ◊ in notes de bidhia su cuvrenu fit tropu lezeri 2. su leperedhu est in su culvenu cun su coro bolaola, tantendhe a díligu a díligu sa carena dolimazosa Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu garde, abri Ingresu case, shelter Ispagnolu custodia, amparo Italianu custòdia, riparo Tedescu Aufsicht, Unterschlupf.