Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

abbígu , agt, nm: abbrigu, aprecu, apricu 1, aprigu 1, oprigu Definitzione nau de logu, chi est apartau, tretu o cosa (ala de orroca, muru) chi podet badrare, inue no dhue tocat cosa chi istrobbat (bentu, abba, sole) e po no dha pigare faet a si pònnere e istare méngius; cosa po ammontu e fintzes arremédiu a calecunu male / èssi a s'aprigu de is àterus = dipèndhere in totu de is àteros, in s'abbisóngiu Sinònimos e contràrios bàrigu, crancosu, solianu / amparu, cuguzura, médiu Frases benidiche chin nois e làssala a s'abbigu de sas monteras sa laghinza girella ◊ dhi fait aprigu una mata ◊ s'apricu sou est unu concale 2. dàemi calchi abbigu! ◊ isetendhe a sanare ndhe at de aju, su póveru, a s'abbigu de sa suposta! ◊ si de Deu bos mancant sos abbigos, pagu balet sa fortza de su mundhu Ètimu spn. Tradutziones Frantzesu abri Ingresu shelter Ispagnolu amparo, abrigo Italianu ridòsso, riparo Tedescu Schutz.

acabbanài, acabbanàre , vrb rfl: aggabbanare Definitzione pònnere o bestire su cabbanu Sinònimos e contràrios acaparronare, acavanai, acucullai, incaparonare, incapotai Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu envelopper dans un manteau Ingresu to wrap up in a coat (s.o.) Ispagnolu poner el abrigo Italianu incappottare Tedescu einen Mantel anziehen.

alabínna , nf: alapinna, lapinna Definitzione css. cosa po fàere de aprigu, furriare su bentu; muru de pedra o de sida chi si faet ananti de su barracu po furriare su bentu / fàghere alabinna a unu, a una cosa Sinònimos e contràrios acóstiu, paramuru Frases tiu Antiogu cun ojos de braja intrat in s'alabinna a petus chíbberu ◊ su pastore iscampiabat sa conca dae s'alapinna e ghetabat duas boches Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu abri Ingresu shelter Ispagnolu amparo, abrigo Italianu riparo Tedescu Schutz.

allavrànzu , nm Definitzione logu ue faet a si aprigare, a si apartare po calecunu apretu, médiu po calecuna dificurtade Sinònimos e contràrios abbigu, aggrunnu, aprigadórgiu Frases sa badhe de Pedru Piu fit allavranzu pro bamas e bandhidos ◊ su chi podimos lis amus a dare, a fizos nostros: allavranzu e acunnortu! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu abri Ingresu shelter Ispagnolu resguardo, abrigo Italianu ridòsso, riparo Tedescu Schutz.

bàrigu , agt, nm Definitzione si narat de unu logu frantu, aprigu, in pinna de calecuna cosa (muru, monte, àteru), ue no dhue tocat bentu o àteru Sinònimos e contràrios abbigu, apogiosu, crancosu | ctr. bentosu Maneras de nàrrere csn: logu b. = frantu, chi no bi tocat bentu; avb: a dies bàrigas = no donzi die, a dies Frases in cue bi daet bàrigu su bentu ◊ faghet a bàrigu e pro cussu no si podet bídere de inoghe 2. pònedi a bàrigu a bentu! ◊ custu triballu l'amus fatu a dies bàrigas Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu abri Ingresu shelter Ispagnolu cobijo, abrigo Italianu ridòsso Tedescu dicht.

capòti , nm: capoto, capotu, gapote Definitzione bestimentu grussu, longu, de pònnere in pitzu Sinònimos e contràrios caparone Maneras de nàrrere csn: tallai capotus = nàrrere male de ccn.; portai su gúturu che mainga de c. = largu meda Frases aiat comporadu turrones e si fuint iscazados in bussaca de su capoto ◊ issa, príngia, in su capotu tropu istrintu e issu acugurriu in su capotu grussu! ◊ si addereteit su collete de su capoto e chircheit de si frànghere dae su bentu ◊ Pepinu portàt su capotu ghetau in codhus Terminologia iscientìfica bst Tradutziones Frantzesu manteau Ingresu coat Ispagnolu abrigo Italianu cappòtto Tedescu Mantel.

gapòte , nm: capoto* Definitzione bestimentu grussu, longu, de pònnere in pitzu Sinònimos e contràrios cabbanu, caparone Frases fulliau mi so in s'istoja a titillias de fritu e cuzicau mi at chin gapotes e pedhes ◊ su gapote chi ti as fatu ti rughet in palas che pintatu Terminologia iscientìfica bst Tradutziones Frantzesu manteau, pardessus Ingresu coat Ispagnolu abrigo Italianu cappòtto Tedescu Mantel.

incapotài, incapotàre , vrb: ingapotare Definitzione pònnere o bestire su capoto Sinònimos e contràrios acabbanai, acaparronare, acavanai, acugudhare, ammantai, incaparonare Tradutziones Frantzesu envelopper dans un manteau Ingresu to put an overcoat on Ispagnolu poner el abrigo Italianu incappottare Tedescu einen Mantel anziehen.