ammóntu , nm: ammuntu Definitzione su ammontare; calesiògiat cosa chi serbit po carragiare, a bestire / cotzare sos ammuntos in su letu = pinnigare sos oros a parte de fora, a s'ala de cabita Sinònimos e contràrios afiagnu, ammantu, assacarru, carrarzura, coguzu, cucutzura, cugutzadorza Frases a su piciochedhu ndhe dhi leat is ammontos po ndhe dhu fàere pesare! ◊ si est imboligau menzus in sos ammuntos e torrau a ormire ◊ a Cristos l'ant postu in sa rughe sen'ammuntu ◊ falaiat su lentore e deo sen'ammuntu! ◊ sa pinneta giughiat s'ammuntu de fenu e sida Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu couverture, tout ce qui sert à couvrir Ingresu everything useful to cover Ispagnolu ropa Italianu tutto ciò che serve per coprire, vestiàrio Tedescu Kleiderbestand.
beltimènta , nf, nm: bestimenta, bestimentu, bistimenta, bistimentu, estimentu, vestimenta Definitzione orrobba sestada e cosia adata, a misura, a pònnere in dossu, bestires, totu su chi serbit a bestire a unu Sinònimos e contràrios bestiàriu, bestignu, pignos Maneras de nàrrere csn: b. de muda = beste noa, bona, fine; bistimentu de dónnia dí = b. de pònnere a fitianu; b. de suta (o de fundhu), de subra, de fémina, de ómine; sa b. si podet sestare, ifretzire, proare, cosire, prantzare, samunare, iscosire, tapulare Frases bistimentas e butinus si ndi agatat a fuliarura ◊ mi apo fatu una bestimenta a prou: m'istat bene una meraviza! ◊ ponidí su bestimentu prus bellu chi tenis, de sa camisa a is crapitas! ◊ custa bistimenta ti fait sa personi lègia: no ti dexit ◊ su bistimentu de is erricos s'ischerat ca tenent prus càmbios Ètimu ltn. vestimenta Tradutziones Frantzesu habillement, vêtement Ingresu clothes, garment Ispagnolu vestuario, ropa Italianu vestiàrio, induménto, abbigliaménto Tedescu Kleidung, Kleidungsstücke (Pl.).
pannamènta , nf: panimenta Definitzione totu is trastos de orrobba téssia, mescamente is trastos de sa cojuada noa Sinònimos e contràrios aciva, ammanitzu, asciugàriu Frases bàtila a mustra, sa pannamenta! ◊ die manna chin die istaiat in su telarzu tessindhe pannamenta ◊ me is cadàscius dhoi tenit totu sa pannamenta de sa mulleri Terminologia iscientìfica ts Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu toilerie, habillement Ingresu textiles, clothes Ispagnolu vestuario Italianu telerìe, vestiàrio Tedescu Wäsche, Kleider, Aussteuer.
pígnos, pígnu, pígnus , nm: píngiu, pintzu, pinzos, pinzu, pínzulu, pinzus Definitzione podet èssere css. cosa de sa domo o de su chi si ponet in dossu sa persona (pinzu de orrobba); cosa de valore chi si podet bínchere; nau in cobertantza, malu (nau de gente o animale)/ pintzos de arribbu = bestimenta de càstigu, bona Sinònimos e contràrios aina, beltimenta, isterzu, traste / prémiu Frases a sos pinzos faghent postu e frundhidu: zente tropu mascada! ◊ s'ispozat unu pinzu a pustis de s'àteru ◊ at téssidu pinzos e tapetos ◊ tenet cussa cosa arribbada che pinzos de valore ◊ n'at bogadu padedhas e pinzos pro fàghere a manigare ◊ bi at restadu unu pignos ruinzadu ◊ no teniat su dinari po si comporare unu pinzu de robba ◊ tenet istrepos e pínzulos antigos ◊ tue ses pinzos de pagu valore! 2. as ingrassadu su mere candho li binchias pinzos in sas cursas! (L.Marteddu)◊ s'àrvure de s'oliva, tra totu sas piantas, est cudha chi valanzat s'altu pinzu (G.Usala) 3. e ite pignu de remonire in canteranu chi est, cussu!… Ètimu ltn. pignus Tradutziones Frantzesu objet Ingresu object Ispagnolu objeto Italianu oggètto, capo di vestiàrio Tedescu Gegenstand, Sache, Ding.