Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

ammóntu , nm: ammuntu Definitzione su ammontare; calesiògiat cosa chi serbit po carragiare, a bestire / cotzare sos ammuntos in su letu = pinnigare sos oros a parte de fora, a s'ala de cabita Sinònimos e contràrios afiagnu, ammantu, assacarru, carrarzura, coguzu, cucutzura, cugutzadorza Frases a su piciochedhu ndhe dhi leat is ammontos po ndhe dhu fàere pesare! ◊ si est imboligau menzus in sos ammuntos e torrau a ormire ◊ a Cristos l'ant postu in sa rughe sen'ammuntu ◊ falaiat su lentore e deo sen'ammuntu! ◊ sa pinneta giughiat s'ammuntu de fenu e sida Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu couverture, tout ce qui sert à couvrir Ingresu everything useful to cover Ispagnolu ropa Italianu tutto ciò che serve per coprire, vestiàrio Tedescu Kleiderbestand.

búrra , nf Definitzione ammontu grussu de lana, po su letu / min. burrixedha, burronedhu Sinònimos e contràrios caldada, frassada, tzellone Frases su noti si acarraxada cun d-una burrixedha ◊ sa burra de istràciu si fera po coberri su pani e oi po tapetus Sambenados e Provèrbios smb: Burra Ètimu ltn. burra Tradutziones Frantzesu couverture Ingresu cover Ispagnolu manta Italianu copèrta Tedescu Decke, Bettdecke.

caldàda , nf Definitzione genia de ammontu de lana, grussu, po letu, pígiu de ammontu Sinònimos e contràrios burra, coce, coberta, frassada Frases mamma comintzat a ndhe bogare isterrimentas e caldadas…◊ si che poniat dereta suta de sas caldadas in su letu ca teniat fritu Terminologia iscientìfica ts Tradutziones Frantzesu couverture de laine Ingresu woollen cover Ispagnolu manta de lana Italianu copèrta di lana Tedescu Wolldecke.

ciliòni , nm: cilloni 1, cilone, ciloni, tzellone Definitzione pannu téssiu a vergas, genia de ammontu grussu po letu, fintzes tapeto fatu de lana sarda; parte de tapeto prus trebballada Sinònimos e contràrios burra, frassada Frases su mundu est cobertu de unu cilioni niedhu…◊ dhi ant ghetau asuba unu cilloni téssiu a trebaxu Terminologia iscientìfica ts Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu couverture, tapis Ingresu carpet Ispagnolu manta gruesa, alfombra Italianu celóne, tappéto Tedescu Teppich.

cobèrta , nf: coperta, crobeta, cuperta Definitzione ammontu grussu, de letu; sa parte de pitzu de una domo, sa chi carràgiat totu; fintzes paperi coment'e imbodhigu Sinònimos e contràrios acavannu, assacarru, caldada, coce, coguzu, cubutóngiu, cucutzura, cugutzadorza, cugutzóngiu, frassada / cabertura, teulada / cdh. cupalta Maneras de nàrrere csn: ghetare sa cuperta = betare cabertura; essiri in cannas de crobeta = pesàresi a boghes male arrennegados; fai ballus in crobeta = fàghere machines de s'allegria a meda 2. ant fravicau sa coperta de sa domo ◊ sos magasinos suos si prenaiant de trigu chi bisonzaiat a irghirare sa cuperta pro che lu fàghere càpere totu ◊ su cucumeu est lamendu peri is crobetas ◊ chi dhus iat postus in allirghia, peri ballus in crobeta iant a èssi fatu! ◊ sa crobeta faet abba ca dhue at canale segau Terminologia iscientìfica dmo Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu couverture Ingresu cover Ispagnolu manta, bóveda Italianu copèrta Tedescu Decke.

còce , nf: còcia 1, colce, còlcia, còncia 1, còrcia, cortza, cròcia, crotza, crotze, grotza Definitzione genia de ammontu grussu de pònnere a su letu in ierru, fintzes bestimentu coment'e tzamarra (pedhes longas); pígiu de calecuna cosa Sinònimos e contràrios coberta, manta, trapeu Frases fui carendindi de su soraju cun sa cròcia po dha samunai, sceti no mi seu bia arrumbiendi! ◊ coces, fressadas, lentolos e iscacos tocaiat a nois a los conziminare ◊ mi fipo addrummentatu cucuzàndhemi suta de sas crotzas ◊ mi ammanto sa cortza po mi fàere cuerru ◊ bi teniat còncias e coberiletos de brocadu 2. custa còrcia de arena est intipia, de dexi carrus de terra! ◊ atraessendhe còlcias de nie intendhiat una frina chena asprore Ètimu spn. Tradutziones Frantzesu couverture, courtepointe Ingresu blanket Ispagnolu colcha Italianu cóltre, trapunta, piumóne Tedescu Bettdecke, Steppdecke, Federdecke.

cogúzu , nm: cucuzu, cuguzu Definitzione totu su chi serbit a cuguzare, ammontare, fintzes a bestire; in su foedhóngiu, cosa nada in cobertantza, chi no si cumprendhet luego; genia de fogighedha o camisa chi portant imbodhigada is granos de una css. ispiga, e fintzes su granu etotu imbodhigau / faedhare in cuguzu = fuedhai in crobetàntzia, de una manera chi no si cumprendhet dereta, de pàrrere una cosa candho est un’àtera Sinònimos e contràrios acavannu, ammuntolzu, assacarru, coberta, cucutzura, cubutóngiu, cugutzadorza, cugutzóngiu, cuzicura, incarralzu / crobetàntzia Frases faghendhe de su letu sa grabbada a coguzu li ponet sa banita, a istèrrere li ponet sa fressada! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu couverture, tout ce qui sert à couvrir Ingresu covering Ispagnolu cobertura Italianu copertura, tutto ciò che serve a coprire Tedescu Decke.

covacúra , nf Definitzione totu su chi si podet pònnere a covecu, po ammontu a calecuna cosa Sinònimos e contràrios acavannu, ammantadroxu, assacarru, carrarzura, coberta, coguzu, cubutóngiu, cucutzura, cugutzadorza Frases betare una cosa a covacura Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu couverture, tout ce qui sert à couvrir Ingresu coverings Ispagnolu todo lo que cubre Italianu tutto ciò che può servire per coprire Tedescu Decke.

frassàda , nf: frassata, frensada, fressada, fressata Definitzione ammontu no tanti grussu, po su letu, de lana o fintzes de tiras de orrobba de diferentes colores / giúghere una cosa che fressada de pignora = pigare a s'imbola imbola, de unu logu a s'àteru Sinònimos e contràrios burra, coberta, fàniga, tzellone Frases sunt totucantos drommios bene ammuntados cun fressadas e mantas ◊ una frensada totu a corriolos li faghiat de letu e de banita ◊ tenet sos filos chi li parent adatos a fàchere sas frassatas 2. sa bòveda de su chelu bianca nida isterret sa fressada de sos istedhos (G.Fiori) Terminologia iscientìfica ts Ètimu ctl., spn. flassada, frazada Tradutziones Frantzesu couverture Ingresu blanket Ispagnolu frazada Italianu copèrta Tedescu Decke.

mantèdha , nf Definitzione min. de manta, ammontu piticu po pipiu, a betare in pitzu de su brasciolu Frases sonnat mantedhas de pipiu po su bartzolu e tiallas pintadas po s'incúngia Terminologia iscientìfica ts Tradutziones Frantzesu couverture Ingresu small cover Ispagnolu manta Italianu copertina Tedescu Babydecke.