bacantínu, bacantíu , nm: abbagantiu,
bagantinu,
bagantiu,
begantinu,
begantiu,
vacantiu Definitzione
terrenu annigrinu, tretu chentza trebballau de annos, chentza prenu, in bíngia o in ortu, mescamente in is oros; si podet nàrrere fintzes de is oros buidos de unu libbru, giornale o de àteru deasi
Sinònimos e contràrios
cabissana,
lascura,
orada,
segantinu 1,
spotedhàriu
Frases
unu bacantiu de terra ◊ custu massaju allevaiat sempre carchi paju de porchedhos in d-unu bagantinu (P.Marras)◊ totu a ingíriu de sa pàgina iscrita, me is libbrus, abarrat unu bagantinu de cancu centímetru
Ètimu
ltn.
vacantivus
Tradutziones
Frantzesu
marge,
bordure
Ingresu
margin
Ispagnolu
margen
Italianu
màrgine vuòto
Tedescu
Rand.
bódiu , agt, nm: bóidu,
bóitu,
búdiu,
buidu,
búidu,
búitu,
búriu,
vóidu Definitzione
nau de istrégiu, chi est chentza nudha aintru; fràigu piticu po dhue pònnere cosa, tretu, logu chentza nudha / erba búdia = Avena sterilis
Sinònimos e contràrios
bacante,
isvacu,
líchidu 1,
sbuidu,
tufudu
/
tuva,
vasiu
| ctr.
prenu
Maneras de nàrrere
csn:
fàghere unu bóidu = istuvonai; pònnere su pè in bóidu = pònnere su pede in bacante; fàghere in bóidu = circai una cosa e no dh'agatai, picai pro debbadas
Frases
apu agatau cust'ampudha, prena: is atras funt buidas ◊ sa cícara de s'àcua est búida
2.
sos porcos los ponent in su boidedhu
3.
su tiru mi at fatu bóidu ◊ est rutu in bóidu ◊ no bi apat unu momentu de bóidu in sa vida bostra! ◊ pone cosa suta ca si segat corpendhe in bóidu!
Sambenados e Provèrbios
prb:
sacu bódiu no istat ritzu
Ètimu
ltn.
vocitus
Tradutziones
Frantzesu
vide
Ingresu
empty (space)
Ispagnolu
vacío
Italianu
vuòto,
vano
Tedescu
leer,
Raum.
caúdu , nm, agt Definitzione
buidu de una mata; chi est buidu / una dente cauda = dente mantzada, buida, tuvuda, guasta; monte caudu, élighe cauda = chi dhue at buidos mannos, grutas
Sinònimos e contràrios
bódiu,
tuva
/
cafudu,
tufudu
| ctr.
pienu
2.
in domo de tiu Sanna bidei sos fizos manighendhe a caudu, a mossos mannos ◊ su tempus impressadu manighendhe a caudu colat deretu ◊ a caudu a caudu su tempus si mànigat a tie!
Ètimu
ltn.
cavus
Tradutziones
Frantzesu
creux,
vide
Ingresu
hollow
Ispagnolu
hueco
Italianu
vuòto,
incavato
Tedescu
leer,
hohl.
istuvàre , vrb: stuvai Definitzione
fàere a tuvu, a buidu, istuvonare; fintzes fàere essire totu su sàmbene de su pegus mortu; fàere istampu / lassare i. su ledàmine = lassàrelu fàghere
Sinònimos e contràrios
ibboidare,
istuvedhare,
istuviolai,
istuvire,
istuvonare,
istuvudare,
tuvire
/
istampai
Frases
s'istuvadu l'aerent cun su picu o segadu de membros unu cantu, fit bellu a li passare s'ozusantu sen'in venas de sàmbene unu ticu (Prantaferru)◊ canes e corbos l'aiant istuvadu, candho l'ant àpidu ◊ su pessamentu li est istuvandhe su cherbedhu
2.
su coro si fit istuvandhe de dolore e de pagura
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
vider
Ingresu
to empty
Ispagnolu
vaciar,
ahuecar
Italianu
vuotare,
rèndere vuòto
Tedescu
ausleeren.
líchidu 1 , agt: líticu Definitzione
nau de istrégiu o de logu inue faet a pònnere cosa, chi no dhue at nudha, fintzes chi est netu, límpiu; nau de unu mezu de trasportu, chi no portat càrrigu, nau de una terra, chi no dhue ant semenau o prantau nudha
Sinònimos e contràrios
bódiu,
isvacu,
scàrrigu,
vasiu
| ctr.
càrrigu,
prenu
Maneras de nàrrere
csn:
andhare, vènnere a manos líticas = a manos iscutas, chentza leare nudha; pesu l. = netu
Frases
in carrela colaiat unu pedidore cun sa bértula líchida ◊ sas tassas no istant mai prenas e ne mai líticas ◊ s'istàntzia est líchida ca ndhe amus bogadu totu pro illatare ◊ si aiat tremesatu de prenare sos istèglios líticos
2.
ti ndhe ses ghiradu cun s'àinu líchidu: li podias barriare nessi linna? ◊ unu càmiu mannu cun pagos sacos de cosa est líchidu! ◊ ocannu amus lassadu s'ortu líchidu, gai pasat ca li faghet bene
Ètimu
ltn.
liquidus
Tradutziones
Frantzesu
vide
Ingresu
empty,
unloaded
Ispagnolu
vacío,
descargado
Italianu
vuòto,
scàrico
Tedescu
leer.
sbuídu, sbúidu, sbuíu , agt: irbóidu Definitzione
chi est chentza nudha aintru; fràigu pitichedhu po dhue pònnere cosa / èssiri s. de brenti = chentza papare, famiu, a fiancos buidos
Sinònimos e contràrios
bacante,
bódiu,
líchidu 1,
tufudu,
vasiu
| ctr.
prenu
Sambenados e Provèrbios
prb:
sa brenti prena no creit a sa brenti sbuida
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
vide
Ingresu
empty
Ispagnolu
vacío
Italianu
vuòto
Tedescu
leer.