abbía , prep: abbias,
avia Definitzione
a bia a = a cara a…, a bia de…, fache a… / èssere abbia a carrela = abbertu in campu, de unu totu
Sinònimos e contràrios
cada 1
Frases
sos coros nostros sunt abbia a su Segnore ◊ sunt annenne abbias de sa domo ◊ isse si movet abbia de s'intrada e deo sigo ifatu ◊ benide a dresta, abbia de sa riba cun nois a su passu ue podet andhare zente bia
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
vers
Ingresu
towards
Ispagnolu
hacia
Italianu
vèrso
Tedescu
gegen,
nach.
arrúllu , nm Definitzione
sa boghe, su càntidu de culumbos e trúturis
Ètimu
spn.
arrullo
Tradutziones
Frantzesu
roucoulade
Ingresu
cry of the turtledove
Ispagnolu
arrullo
Italianu
vèrso della tórtora
Tedescu
turteln.
càda 1 , prep: cara 1 Definitzione
cun sa prep. simple a, de, si ponet po inditare sa leada = cara, faci a…; po inditare unu tantu chentza pertzisione
Sinònimos e contràrios
abbia,
allada
Maneras de nàrrere
csn:
fiant cad'e centu = fint unos chentu; de cara…(+vrb) = apustis de…, apustis chi…
Frases
de un'arroca manna ororu de mari su mumusu iat pigau a bolai cad'e su soli ◊ Gesús de pressi s'est incamminau cad'e Cafàrnau ◊ andaus a cad'a Uras! ◊ s'àcua fait sa fuida cad'e mari ◊ labai, si bit unu cuadhu de cad'e bidha arribbendi!
2.
de cara si seus separaus est sutzédiu custu fatu
Tradutziones
Frantzesu
vers,
environ
Ingresu
about
Ispagnolu
hacia
Italianu
vèrso,
circa
Tedescu
gegen,
ungefähr.
ciuàre , vrb: (ci-u-a-re?)
Definitzione
cantare, nau de sa tzonca
Frases
cíuat sa tonca, créculat sa rana, ischémiat su biju, grígliat su grígliu
Terminologia iscientìfica
bga
Tradutziones
Frantzesu
cri du petit duc
Ingresu
horned owl call
Ispagnolu
el grito del autillo
Italianu
il vèrso dell'assiuòlo
Tedescu
Gesang der Zwergohreule.
crò , nm Definitzione
sa boghe de is crobos / ispetare su cro = abetai po debbadas
Sinònimos e contràrios
cra,
cróida
2.
milli boghes proite no pesades pro no prànghere ancora ispetendhe su cro de milli faularzos?!
Sambenados e Provèrbios
smb:
Cro, Cro'
Terminologia iscientìfica
bga
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
croassement
Ingresu
crow noise
Ispagnolu
cro
Italianu
il vèrso dei còrvi
Tedescu
Krächzen.
gétu , nm: ghetu Definitzione
su betare, su fàere a betadura, ma inditat prus che àteru sa manera o fintzes su gradu o gravidade de unu fàere: foedhandho de laore, su sèmene chi si betat
Sinònimos e contràrios
bessu,
betu,
manera,
puntu 1,
tretu
Maneras de nàrrere
csn:
colare a ghetu, bènnere a ghetos = colare a betu, a manera o acurtzu de andhare bene a fàghere carchi cosa; a su ghetu… = a su chi parit…; èssere a ghetu malu = a malu tretu, a malu puntu, istai mali; a ghetu meu, tuo, suo = acomenti andat bèni a mimi, a tui, a issu, e gai; muncadore de ghetu = mucadore tanadu a fiores pro die de festa (= de ghetai in conca?); fàiri una cosa a getu de… = a zisa de…; fae su getu de… (+vrb.)= fàghere a manera de… (+vrb.)
Frases
aiat imparatu a connòschere sos fómines e a cale ghetu los potiat tòrchere ◊ si sichimus de custu ghetu, de sa Sardigna petzi nos abbarrat unu desertu de chisina ◊ sas cosas las videt a ghetu suo ◊ sas cosas no andhant sèmpere a ghetu deretu
2.
caentabamus sos crapitos fintzas a candho no fint a ghetu de poder súghere ◊ su criedhu s'est illascau a prànghere, a ghetu de nche li falare sa matichedha ◊ est ghetandhe fritu a ghetu de astragare s'àlinu ◊ po fàiri su carrúciu si segat una canna a getu de furca, a una parti ◊ aus fatu su getu de atobiae su veterinaju
3.
chirco sos pilos tuos in sos ghetos e in sos ghentinos de sos ispuntones ◊ Bantonedhu, no de nepode, li pariat fizu de cantu si assimizabat de coloriu e de ghetos
4.
sos massajos fint avertitos de semenare solu su ghetu comporatitzu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
façon
Ingresu
way,
reverse
Ispagnolu
manera
Italianu
manièra,
vèrso
Tedescu
Art.
vérsu , nm Definitzione
camba o pei de cumponimentu in poesia, genia de erriga de iscritura, is prus bortas fatu de una longària precisa segundhu sa genia de poesia, segundhu su rítimu, e a manera de torrare paris cun àteru versu in s'acabbada, cun sa rima
Maneras de nàrrere
csn:
v. topu = tropu longu, tropu curtzu, cale goi cale gai, o fintzas de no sonare bene pro s'andhata chi tenet, segundhu comente ruent sos atzentos tónicos
Tradutziones
Frantzesu
vers
Ingresu
verse
Ispagnolu
verso
Italianu
vèrso
Tedescu
Vers.