achitài , vrb Definitzione giogandho a biliardu, cumenciare su giogu, tirare su primu cropu Tradutziones Frantzesu donner l'acquit Ingresu to lead off Ispagnolu abrir el juego Italianu acchitare Tedescu den Ball aussetzen.
arrumbuladòri , nm Definitzione cosa tundha, chi orrúmbulat, chi andhat a cadhinadura, mescamente una genia de giogu Sinònimos e contràrios boce Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu ballon Ingresu ball Ispagnolu balón, pelota Italianu pallóne Tedescu Ball.
bigiadórgiu , nm: billadroxu, bizadolzu, bizadorzu, vitzatógliu Definitzione su istare ischidaos a giare atentzione a calecuna cosa (po malu o po bonu)/ fàghere bizadolzu = abarrai iscidus Sinònimos e contràrios billa, billamentu, billóngiu, bizadura Frases ballos e bizadolzos ant lassadu ◊ si est isparta sa boghe chi bi aiat bizadolzu e acudit sa zente: una bella divertida! ◊ su bizadorzu de Missa de pudhu ◊ si faiat bigiadórgiu cun ballos e cantadores po sant'Antoni Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu veille Ingresu vigil Ispagnolu vela, velada Italianu véglia, veglióne Tedescu Wache, Ball.
bòce , nf: bòcia, botza, bròcia Definitzione genia de cosa tundha, buida, isférica, de pedhe o gomma surbada, prus che àteru po giogare a fúbbalu; a logos bòcia est sa pícula o ballina / min. botzedha (= fintzas birilla), bocita; bòcia arrungiosa = aràngiu arrungiosu (Maclura pomifera); bòcia de ispiàgia = làndiri o olia de mari (Posidonia oceanica) Sinònimos e contràrios arrumbuladori, ballone / ógiu Maneras de nàrrere csn: fàgheresi a una botza (nau de farra, terra o cosas aici) = abbotzichedhare, fai a ballotas; obèrriri bèni is bòcias = abbèrrere bene sos ogros; conca de botza = conchi bóidu, pessone chentza cabu; botz'e!… (+ nm. de cosa prus che àteru tundha) = debberone!, mannu, maduru meda Frases su pane coghindhe si ófiat fintzas a pàrrere una boce manna ◊ in cussu mundu minudu s'isprigàt coment'e in d-una bòcia de imbirdi ◊ a zogare a botza faghet bene pro si mòere ◊ semus andhendhe a giogare a bòcia ◊ sos màscios in sas bròcias no bi poniant solu nie ma fenta carchi pedra 2. cun d-unu sodhu comporaiamos deghe bòcias de téula, sas de bidru si ndhe bogaiant de sas ampullas de gazosa 3. botz'e figu, duas ti mascant! ◊ botz'e péssighe che simai ndh'apas bidu! ◊ narat botz'e fàula chi no ch'essit in cussa zanna!◊ cussa cosa est sidhada e totu a una bòcia Sambenados e Provèrbios smb: Boccia, Bozza Terminologia iscientìfica ggs Ètimu itl. boccia Tradutziones Frantzesu ballon Ingresu ball Ispagnolu pelota Italianu pallóne Tedescu Ball, Fußball.
cocoròne, cocoròni , nm Definitzione cosa a còcoro, css. cosa tundha, allomborada, lea de terra; essidura o ufradura de pistadura in sa carre; genia de petonadura de is pilos de sa fémina a bisura de tedile / c. de ní, de casu friscu, de cera = botza de nie, de casu, de chera Sinònimos e contràrios burone, gurone / bàldile, léura / cocoroi 1, tzulumbone / ciónciu, cucajone, cucale, cuchedha, mogno, picioce Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu boule Ingresu any round body, ball globe Ispagnolu bola Italianu còrpo rotóndo, palla, glòbo Tedescu Ball, Kugel.