acabidaméntu , nm Sinònimos e contràrios
acabidadura,
acabidinzu,
assodhimentu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
rècolte,
recrutement
Ingresu
harvest,
crop,
recruitment,
enlistment
Ispagnolu
recogida,
reclutamiento
Italianu
raccòlta,
reclutaménto
Tedescu
Ernte,
Sammlung.
arragòta , nf: arregota,
arregolta,
arregorta,
arrigorta,
regolta Definitzione
su arregòllere; sa cosa chi si arregollet (fintzes matéria chi si faet in is segadas, in is freaduras); su tempus chi si arregollet sa cosa / a pagai a s'a. = a s'incunzada, candho s'incúngiat
Sinònimos e contràrios
acasàgiu
/
acogliera,
assodhidura,
cabigiulada,
collia,
collinzu,
tódhida
/
ancúngia,
incunzada
/
incunza
Frases
depiat èssere calchi ànima in giru chentza arregolta
2.
bella fut sa lorantza e promitiat una bella arregorta ◊ s'iscapat tropu ranu a manu isolta podet fèrrere a sèmene su trigu e guastare totu s'arregolta (A.Casula)◊ in die de arregorta volat sa paza in bratzos de su ventu (T.Cherchi)
3.
sa ferida dhi podit fai arregorta
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
récolte
Ingresu
harvest
Ispagnolu
recogida,
cosecha
Italianu
raccòlta,
raccòlto
Tedescu
Sammlung,
Ernte.
incúgna , nf: ancúngia,
incúngia,
incunza Definitzione
totu su chi produet su trebballu de sa terra e si arregollet de su sartu a provista (ma si narat fintzes de css. intrada o badàngiu o profetu); su tempus de ndhe arregòllere sa cosa de su sartu
Sinònimos e contràrios
arragota
/
incunzada
Maneras de nàrrere
csn:
a i. fata = apustis de s'incunza, acabbau de fai s'incúngia; a incúngias = a s'incunzada; incunza de su binu = iscubonadura
Frases
betat s'arzola cun tribàgliu e munza pro nachi ndhe àere achistu e profetu e benit a su tempus de s'incunza chi mancu giustu ndhe torrat su betu! (M.Murenu)◊ su messaju timet chi su fogu li brujet s'incunza ◊ in s'istadi si fait s'incúngia de sa linna po s'ierru
2.
a s'incunza m'iscútino sa runza, chi mi che apo a bogare sos dépidos! ◊ a incúngias bos apo a giare fae e pisu ◊ non podeus ispetare a incúngias po papare!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
récolte
Ingresu
harvest
Ispagnolu
cosecha
Italianu
raccòlto
Tedescu
Ernte.
incungiài, incungiàre , vrb: incunzare Definitzione
arregòllere s'incúngia, is laores o àteru chi produet sa terra, a domo, a magasinu; arregòllere e chistire, assentare in su logu, fintzes batire a domo calecuna cosa; mantènnere o istare isserrau
Sinònimos e contràrios
coglire,
coltoire,
remonire
/
inserrai
Frases
chini messat incúngiat ◊ geo sèmeno, incúngio e béntulo
2.
de tantas peràulas ndhe apo incunzadu unu sacu de fàulas ◊ dhoi at genti chi pentzat isceti a incungiai dinai ◊ cun sas manos bostras murghides e incunzades su late
3.
cussa cosa incungiaidha in su calàsciu ◊ a una certa ora tocat a incungiai is pudhas ◊ candho si ammamabant sos crapitos, sas crapas fint incunzadas in sa mandra ◊ est abarrau otu diis incungiau in s'aposentu ◊ dhu possant ingungiai in d-unu presoni nou!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
engranger
Ingresu
to harvest,
to keep the harvest
Ispagnolu
encamarar,
cosechar
Italianu
fare la raccòlta,
ripórre il raccòlto
Tedescu
ernten,
die Ernte einbringen.
sàidu , nm, nf: seda 1,
sede,
sedi,
see,
sèide,
sèidi,
séidu,
sete 2 Definitzione
su laore a fundhu, chentza treulau, de messare e mescamente messau / in su sèide si distinghent bàtoro partes: arraighina, cambu, fògia, ispiga; cadira a fundu de sèidi = a fundhu de fenu o àteru de gai intéssidu
Sinònimos e contràrios
restrugu,
sebe,
sèghede
/
cdh. sedu
Frases
su trigu fit bonu a sede, ma no at cumpridu ranu ◊ su sede est ammuntonadu in s'arzola pro lu triulare ◊ candho intraiant in su sede, a messare, sa ràglia si allongàt cantu andhat s'oju ◊ su ranu semenadu naschet, creschet, faghet sede, si aupat, bogat s'ispiga e ingranit ◊ sos messajos atelaiant su messonzu a manzanile chito, a sede lenta (G.Addis)
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
moisson,
chaume
Ingresu
stubbles (harvest),
forage
Ispagnolu
mies,
rastrojos
Italianu
biada mietuta,
stóppie
Tedescu
Ernte,
Stoppeln.