arroidúra , nf: roidura Definitzione su papíngiu a arrasigadura cun is dentes chi faent unos cantu animales; su papíngiu chi faent s'abba e is àcidos in minerales e metallos Sinònimos e contràrios arróigu, arroimentu, róida Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu rongement, corrosion Ingresu corrosion Ispagnolu roedura, corrosión Italianu roditura, corrosióne Tedescu Fressen.
bentugàre , vrb Definitzione papare, consumare meda, totu, a isperdimentu, a bentuladura Sinònimos e contràrios allufiai, atafiai, gorropentare, iscatasciai, mangiufai, scantusciai Frases inoghe no che podimos istare: su tilibirche si che at bentugadu totu (E.Pes)◊ ndhe assazo una cullera, dao sa cassarola a sa guàrdia e bentugadu si che at su restu! Tradutziones Frantzesu dévorer Ingresu to devour Ispagnolu devorar, tragar Italianu divorare Tedescu fressen, verschlingen.
iscatasciài , vrb Definitzione papare cun allurpimentu, a s'airada, imbresse; in cobertantza, foedhare de una cosa cun facilidade (matziai) Sinònimos e contràrios acamufai, atafiai, gomiri, gorropentare, ingròmere, iscatuciare, mangiufai, scantusciai Frases duus panis gei si dhus at iscatasciaus! 2. gei nd'iscatàsciat de italianu, fillu miu!… Tradutziones Frantzesu dévorer Ingresu to devour Ispagnolu devorar, tragar Italianu divorare Tedescu fressen, verschlingen.
mandhicàre , vrb: mandhigare, mandiai, mandigai, mandigare, mannicare, mannigare Definitzione pigare e pònnere in buca, matzigare e ingurtire totu su chi si podet cunsiderare alimentu de fàere a matzigadura; si narat fintzes in su sensu de ispaciare calecuna cosa a fortza de dh'impreare, distrúere, fintzes bochíere; nau in cobertantza, pinnigare dinare púbblicu aprofitandhosindhe de un'incàrrigu o funtzione Sinònimos e contràrios manicare, papae Frases ma si mi aiant dadu a tribagliare, onestu fio istadu e soddisfatu, mandhighendhe deo e dendhe a mandhigare! (B.Caredda)◊ su cane de s'ortulanu no màndhigat e no lassat mandhigare ◊ tocat a dare a mandhicare a su famidu! 2. làssalu corpare, za no si lu màndhigat! ◊ su portale fit mannicatu dae su lentore, rosicatu che casu assénnitu dae sos sóriches Sambenados e Provèrbios prb: a chie màndhigat tropu ndhe sàltiant sos ojos Ètimu ltn. mandicare Tradutziones Frantzesu manger Ingresu to eat Ispagnolu comer Italianu mangiare Tedescu essen (Mensch), fressen (Tier), abnutzen, durchbringen.
manicàre , vrb: manigare Definitzione pigare e pònnere in buca, matzigare e ingurtire su papare o css. àteru alimentu de fàere a matzigadura; si narat fintzes in su sensu de ispaciare calecuna cosa a fortza de dh'impreare, distrúere, de bochíere; nau in cobertantza, pinnigare dinare púbblicu aprofitandhosindhe; giogandho a dama, bínchere pedina o dama a su cumpàngiu; fintzes fàere a iscrafíngiu Sinònimos e contràrios cossumire, mandhicare, papae | ctr. geunare Maneras de nàrrere csn: fàghere a manigare = coxinai; bogare a manigare = pònniri cosa in mesa po papai; - E coment'istades? - Za nos ndhe manigamus! = gei istaus bèni Frases bogàdeli a manigare a s'istranzu! ◊ no coizat nudha: sas predas de su caminu chi si mànighet! ◊ zente de bonugoro: comente mi ant bidu, deretu mi ant bogadu a manigare ◊ ponide a manigare ca est mesudie! 2. su ruinzu si mànigat su ferru ◊ cussos animaledhos fora si los est manighendhe su fritu Sambenados e Provèrbios prb: chie no est bonu manighendhe no est bonu tribagliendhe Tradutziones Frantzesu manger, ronger, prendre Ingresu to eat, to consume Ispagnolu comer Italianu mangiare, corródere Tedescu essen (uomo), fressen (animale), abnutzen, durchbringen.