ammarturàe, ammarturài, ammarturàre , vrb: ammarturiai, ammarturiare, marturare Definitzione orrúere a malàidu a tempos longos, màrtire, chentza ndhe pòdere sanare; nau cun arrennegu, abbarrare a tropu in letu, istare sèmpere crocau, chentza trebballare Sinònimos e contràrios irmalaidare Frases nos diamus ammarturiare labandhe a modhe in su ribu! ◊ aite isto in su letu, a mi ammarturare peus?! ◊ no si podiat movi poita de otu annus si fut ammarturau 2. at fatu su letu e si nc'est ammarturada! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu demeurer infirme Ingresu to fall ill for a long time Ispagnolu enfermar de forma crónica Italianu ammalarsi a lungo Tedescu lange erkranken.
ingroédhu , nm Definitzione manera de fàere is cosas tropu abbellu abbellu, chentza presse peruna a tropu; cosighedhas de fàere, impícios de pagu contu, inghírios Sinònimos e contràrios apódhiu, cassàssia, immajonu, isténia, lentesa, priura / ifiligristos, inghíriu | ctr. lestesa, presse 2. sico a istudiare: totu su restu de sos ingroedhos meos abbarrant addaesecus, como! (A.M.Carta) Tradutziones Frantzesu lenteur, longueur Ingresu slowness Ispagnolu lentitud Italianu lungàggine Tedescu Länge.
iscaltinàre , vrb: iscartinare, scartinai Definitzione orrúere (o fintzes betare, iscúdere) a terra de mala manera, a istràmpidu forte Sinònimos e contràrios addrabbulai, arrúere, iscasidhare, isdegorare, isdobbiare, orrue 1, rúchere / aciapuai, atapai 1 Frases cudhu marzane tentu a lobu iscudiat a sa tzurpa de unu muru a s'àteru iscartinandho a terra totu su chi atzapaiat ◊ chirca de ndhe l'iscaltinare dae su letu, ca est ancora drommida goi a tardu! Tradutziones Frantzesu s'abattre Ingresu to fall heavily Ispagnolu desplomarse Italianu stramazzare Tedescu stürzen (der Länge nach).
longària , nf: lungària Definitzione sa mesura de is cosas cunsiderada in sa parte prus manna, a istúturu de sa largària, su èssere longu de is cosas Sinònimos e contràrios longhesa, longhia, longhiori, longura | ctr. curtzària Frases custu, candu s'iscarescit su metru, misurat a palmus is longàrias e is ampràrias! ◊ cussa roca zughet chimbanta metros de longària Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu longueur Ingresu length Ispagnolu largo, largura Italianu lunghézza Tedescu Länge.
pedonàre , vrb: peonare Definitzione camminare meda a pei Sinònimos e contràrios ispeotare Frases fui peonandhe a cara a domo, lenu che batu ◊ a peonare mi tocat! Tradutziones Frantzesu trotter Ingresu to trek Ispagnolu trotar Italianu scarpinare Tedescu lange gehen.
tracàza , nf Definitzione chistionu a isciolóriu, chentza contu e chentza cabu Sinònimos e contràrios iscantarúmene Tradutziones Frantzesu propos dénués de fondement Ingresu long and idle talk Ispagnolu parrafada, discurso vano Italianu discórso lungo, inùtile e sènza fondaménto Tedescu lange, unnütze Rede.