Definitzione Definitzione
Sinònimos e contràrios Sinònimos e contràrios
Maneras de nàrrere Maneras de nàrrere
Frases Frases
Sambenados e Provèrbios Sambenados e Provèrbios
Terminologia iscientìfica Terminologia iscientìfica
Ètimu Ètimu
Tradutziones Tradutziones
étnicos:
cadhuresu | cdh. |
corsicanu | crsn. |
catalanu | ctl. |
catalanu aragonesu | ctl.a |
tedescu | deut. |
inglesu | engl. |
ispagnolu | esp. |
francesu | frn. |
grecu | grc. |
grecu bizantinu | grcb. |
germànicu | grm. |
italianu | itl. |
italianu lígure | itl.l |
italianu lombardu | itl.lm |
italianu napolitanu | itl.n |
italianu piemontesu | itl.p |
italianu sicilianu | itl.s |
latinu | ltn. |
latinu eclesiàsticu | ltne. |
latinu medievale | ltnm. |
malesu, de Malacca | mls. |
púnicu | pnc. |
àrabbu | rbb. |
àrabbu magrebbinu | rbb.m |
sardu | srd. |
sardu antigu | srdn. |
tabbarchinu | tbr. |
tataresu | ttrs. |
generales:
agetivu | agt. |
animales de allevam. | anall. |
animales arestes | anar. |
animales de abba | anb. |
animales raros | anra. |
ainas | ans. |
antigu, antigamente | ant. |
artículu | art. |
astronomia | astr. |
antunnas/codrolinu | atn. |
ausiliàri | aus. |
avérbiu | avb. |
baroniesu | bar. |
Bíbbia | Bb. |
bidha | bdh. |
bufóngiu | bfg. |
boghe de animale | bga. |
benidore | bnd. |
bíngia | bng. |
bestimenta | bst. |
boghe de verbu | bvrb. |
campidanesu | camp. |
calecunu/a | ccn. |
calecuna cosa | ccs. |
cunfronta | cfr. |
chímicu | chm. |
colores | clr. |
cumplementu | cmpl. |
erbas de cundhire | cndh. |
congiuntzione | cng. |
congiuntivu | cong. |
Cuncíliu Plenàriu Srd | CPS |
Canzoni pop. di Sard. | Cps |
cantones populares srd. | cps. |
partes de sa carena | crn. |
cerpiu/bobboi | crp. |
animale croxiu | crx. |
comente si narat | csn. |
calesisiat | css. |
costúmenes | cst. |
contràriu | ctr. |
cunditzionale | cund. |
domo | dmo. |
druches | drc. |
Èsodu | Es. |
Evangélios | Ev. |
fémina | f. |
fantasia (cosas de f.) | fnt. |
frores | frs. |
àrbures de frutuàriu | frt. |
físicu, pertocat sa física | fs. |
Génesi | Gén. |
gerúndiu | ger. |
giogos | ggs. |
imperfetu | imp. |
imperativu | impr. |
indicativu | ind. |
infiniu | inf. |
intransitivu | intrs. |
incurtzadura | intz. |
iscritu | iscr. |
it’est? | its. |
linnas de òpera | lno. |
logudoresu | log. |
laores | lrs. |
mascu | m. |
megabbàiti | Mb. |
móbbile, mobbília | mbl. |
medidas | mds. |
miriagramma | mgr. |
minore/diminutivu | min. |
maladias | mld. |
mànigos | mng. |
massaria | mssr. |
matas/tupas | mt. |
matemàtica | mtc. |
metallos | mtl. |
matas mannas | mtm. |
matas raras | mtr. |
númene fémina | nf. |
númene, nm. mascu | nm. |
númene iscientíficu | nms. |
nara!/pronúncia | nr. |
su naturale | ntl. |
interrogatigu | ntrr. |
Números (Bb.) | Núm. |
nuoresu | nuor. |
òperas antigas | opan. |
persona (grammàtica) | p. |
plurale | pl. |
pane | pne. |
poéticu | poét. |
prus che passau | ppas. |
particípiu passau | pps. |
provérbiu | prb. |
prendhas | prd. |
preide, crésia | prdc. |
prepositzione | prep. |
presente | pres. |
professiones | prf. |
pronúmene | prn. |
pronominale | prnl. |
propositzione | prop. |
pische, pisca | psc. |
piscadore | pscd. |
pastoria | pstr. |
parentella | ptl. |
pigiones | pzn. |
erbas arestes | rba. |
erbas de cura | rbc. |
erbas linnosas | rbl. |
parte de erba, de àrbure | rbr. |
erbrúgios | rbz. |
erbrúgios coltivaos | rbzc. |
riflessivu | rfl. |
armas | rms. |
minutu segundhu | s. |
sabores | sbr. |
is abes | sbs. |
sa die | sdi. |
singulare | sing. |
sonajolos | sjl. |
su logu | slg. |
sambenaos | smb. |
sonalla/sonàgia | snl. |
usàntzias | sntz. |
sessuale | ssl. |
istrégiu | stz. |
tempus cronológicu | tpc. |
tempus metereológicu | tpm. |
transitivu | trns. |
trasportos | trps. |
tessíngiu | ts. |
unu po medas | upm. |
variante/variantes | var. |
verbu | vrb. |
verbale | vrbl. |
genias fe carena | zcrn. |
| |
| |
A./c. S’istedhu * in d-una variante o sinónimu inditat in cale de custos est posta s’etimologia; in s’etimologia narat chi cussa est s’etm. suposta.
aciólu , nm: aciou,
anciou Definitzione
genia de púncia, prus che àteru curtza e a conca cucurúcia po imbullitare botinos, o fintzes longa po apicare cosa
Sinònimos e contràrios
bullita,
inciou,
tzou*
Maneras de nàrrere
csn:
no fait a ndi fai ni ferru e ni aciou, de unu = no fait a si ndi pònniri meri, faghet su chi li paret, no ponet mente; tocau de aciou = nadu de animale, chi l'ant tocadu sa carre bia cun su tzou ferrèndhelu (nadu de unu, chi andhat a istontonadas de s'imbriaghera)
Frases
candu ghetu teulara dèu, seu sempri mellus de tui candu ponis aciolus a is butinus! ◊ mi parit de intendi in is ossus s'arruina de is acious ◊ immoi noxis che un'aciolu
2.
sa ghitarra mia est apicada a s'aciolu
3.
ses unu bribanti segau de cresci, no ndi potzu fai ni ferru e ni aciou! ◊ it'aciou nd'at fatu de cussa cristiana?!
Terminologia iscientìfica
ans
Tradutziones
Frantzesu
broquette,
semence
Ingresu
tingle
Ispagnolu
broca,
clavo baladí
Italianu
bullétta,
chiòdo da maniscalco
Tedescu
Zwecke,
Hufnagel.
bullíta , nf Definitzione
genia de púncia crutzitedha, a conca manna, po afortigare su fundhu de is iscarpas candho est de sola
Sinònimos e contràrios
aciolu,
tàcia 1
/
cdh. budhita
Frases
sas bullitas las ponet su catolaju a sos iscarpones ◊ ndhe perdes sas bullitas, su che passare tantu, si ses caltzadu a nou!
Sambenados e Provèrbios
smb:
Bullita, Bullitta
Ètimu
itl.
bolletta
Tradutziones
Frantzesu
broquette,
semence,
béquet,
caboche
Ingresu
nail
Ispagnolu
tachuela,
bellote
Italianu
bullétta
Tedescu
Zwecke.
tàcia 1 , nf: tatza 1 Definitzione
genia de púncia, prus che àteru curtza e a conca manna, larga; fintzes s'ispina de s'istrúmbulu
Sinònimos e contràrios
bullita,
tacita
Frases
si prantas una tàcia in crésia ti arrestant ◊ prantai una tàcia in su muru
2.
sa tàcia chi su strumbu portat in pítziri increscit cument'e unu spitzu di espi (I.Delussu)
Ètimu
ctl., spn.
tatxa, tacha
Tradutziones
Frantzesu
clou,
caboche,
punaise
Ingresu
point,
drawing pin
Ispagnolu
tacha,
tachuela,
chinche
Italianu
chiòdo córto a tèsta grande,
puntina
Tedescu
Zwecke.