abbacài, abbacàre , vrb: abbacuai, abbacuare, abbracare Definitzione fortzare prus pagu, menguare, abbasciare de calecuna cosa, nau mescamente de fortzas o de cosas chi faent fortza; tròchere e abbasciare sa parte prus arta, incrubare Sinònimos e contràrios abblandai, abbonantzai, allentai, ammellare, assebiai, assussegai, illebiare, imbacari / abbambiai 1 / abasciai, imbasciai, muciare | ctr. acadriare, afortiai, apretai, incrispai Frases testimonzas de isperas gallizant lieras pro sempre saidadas dae unu bentu chi niune at a poder abbacare (C.Puddu)◊ su ventu at abbacatu ◊ abbacare su dolore ◊ su temporali est abbacau ◊ abbàcala sa barra! ◊ sos boes ant abbacau su passu ◊ abbacuit su fogu! ◊ che li fut morta sa muzere e pro abbracare su dispiaghere corcaiat cun sa teraca 2. abbaca sa fune! 3. fuit abbacanne sa conca po saludu ◊ colanne at abbacadu sa bannera pro saludu a sas autoridades ◊ prus ti abbacas e prus su culu si paret! Tradutziones Frantzesu calmer, ralentir, diminuer Ingresu to calm, to slow down, to diminish Ispagnolu calmar, reducir, bajar Italianu calmare, rallentare, scemare Tedescu beruhigen, abnehmen.

discaràre , vrb rfl Definitzione bogare sa cara, lassare bíere sa cara, fàere a bíere Sinònimos e contràrios ifatzolare, iscarare Ètimu spn. descararse Tradutziones Frantzesu se démasquer Ingresu to take off one's mask, to give oneself away Ispagnolu desenmascarar Italianu smascherarsi Tedescu sich demaskieren, die Maske abnehmen.

illangiàre , vrb: illanziare, illanzigare, irlanzare, islanzare, islanzigare, slangiai Definitzione bènnere o fàere làngiu, marriu Sinònimos e contràrios apedhuncare, illagnare, irromasire, isminunchire, ispurpire, istincare, scalaxiri, slangiri | ctr. ingrassai Frases su pentzare meda a su pitzocu la fut finíndhela e si fut irlanzandhe Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu maigrir Ingresu to make thinner Ispagnolu adelgazar Italianu dimagrire Tedescu abnehmen.

immeltzàre , vrb: ismeltzare Definitzione bènnere o essire prus pagu, bogare una parte, fàere prus pagu Sinònimos e contràrios abasciai, amenguai, ilminorigare, immenguare, impagai, irminèscere, miminare, scimai, torrae | ctr. crèschere Tradutziones Frantzesu diminuer Ingresu to lessen Ispagnolu disminuir, menguar Italianu diminuire, scemare Tedescu vermindern, abnehmen.

irromasíre , vrb Definitzione pèrdere grassore, fintzes prupas, essire làngiu Sinònimos e contràrios apedhuncare, illangiare, ilmarrire, irromasare, isminunchire, istincare, scalaxiri, slangiri | ctr. ingrassare Frases fit irromasidu, azummai si che fit mortu ◊ za at irromasidu pagu: a trinta ses chilos est faladu! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu maigrir Ingresu to make thin Ispagnolu adelgazar Italianu dimagrire Tedescu abnehmen.

iscarríre , vrb Definitzione segare sa carre, sa prupa de s'ossu, orrunchinare; pèrdere sa prupa comente unu illàngiat Sinònimos e contràrios irromasire, isprupare, ispurpire Frases de cudhu teracu mumudinu sos porcos acorrados si ant iscarridu finas sos ossos Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu décharner, maigrir Ingresu to strip the flesh, to thin Ispagnolu descarnar Italianu scarnire, dimagrire Tedescu entfleischen, abnehmen.

ischintolzàre , vrb: ischintorzare, issintorgiare Definitzione bogare sa chintorza, su chintórgiu; iscúdere, atripare a chintórgiu / ischintorzare de su risu = mòrriri, crepai de s'arrisu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu détacher sa ceinture Ingresu to unbelt Ispagnolu sacarse el cinturón Italianu levarsi la cintura Tedescu sich den Gürtel abnehmen.

isminunchíre, isminuncíre , vrb Definitzione torrare a s'ossu, essire iscarritzinu, làngiu Sinònimos e contràrios apedhuncare, illanzigare, irromasire, istincare, scalaxiri, slangiri Tradutziones Frantzesu maigrir beaucoup Ingresu to lose weight a lot Ispagnolu adelgazar mucho Italianu dimagrire mólto Tedescu abnehmen.

menguanàre , vrb Definitzione torrare a prus pagu Sinònimos e contràrios allatzicare, amenguai, immenguare, miminare | ctr. crèschere Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu diminuer, baisser Ingresu to diminish Ispagnolu menguar, disminuir Italianu scemare Tedescu abnehmen.

scalaxíri , vrb: scaligiri, scalixiri Definitzione nau de ccn., essire o fàere làngiu, in cara mala, in cara che sa tela Sinònimos e contràrios apedhuncare, illangiare, irromasire, isminunchire, istincare, scaliri, slangiri / incerai Frases ti fiast scalaxia ◊ Minnia si scalixiat sempri prus, dí po dí su tziu dha biriat mortoxinendusí Tradutziones Frantzesu maigrir Ingresu to make thin Ispagnolu adelgazar Italianu dimagrire Tedescu abnehmen.

scecutài , vrb: escecutare*, iscicutai, scicutai, sciucutai Definitzione su chi faet sa giustítzia candho a unu ndhe ndhi pigat su chi tenet; furare totu, giare a pitzu a ccn. po che dhi furare sa cosa, po dhi fàere dannu, fintzes brigare meda / fata e scicutada! = fata (sa mancàntzia) e pagada Sinònimos e contràrios aprensionai, imbargai, issucutare, istajire, preare / irrobbare Frases su meri dh'iat fatu scicutai finas a ndi torrai totu su chi dhi depiat ◊ sa giustítzia dhu scicutit! 2. gagliotu, totu sa dí est scicutendimí sa butega! ◊ ant lassau totu su logu scicutau ◊ meda tempus fait, is terras funta scicutadas de is Turcus: torrobbànt is massajus e nce dhus portànt in Turchia Tradutziones Frantzesu confisquer, réquisitionner Ingresu to requisition Ispagnolu embargar, secuestrar Italianu sequestrare, requisire Tedescu beschlagnahmen, abnehmen.

tòdhere , vrb Definitzione pigare cun is manos siat in su sensu de arregòllere (de terra, de sa mata) po chistire, pònnere in s'istrégiu, e siat in su sensu de istesiare / pps. tódhiu Sinònimos e contràrios acabidae, acoglire, arragolli, bòdhere, bodhire, leai, todhire | ctr. lassai Maneras de nàrrere csn: po si tòdhere su fàmene = pro si catzare sa gana, su fàmine; tòdhere s’obbrigassione = catzàresi un'óbbrigu, torrare unu piaghere Frases dae ogros tódhiche s'iscuru! ◊ pro si tòdhere sa nechidade cust'ómine si la cantat de gosi ◊ so cudhu de sos frutos de mal'oltu e todho inoghe indàtile pro figu ◊ chie ti los todhet sos pessamentos dae conca? ◊ custu mi nche todhet su sonnu ◊ si che at tódhiu sas ulleras dae cara ◊ carchi cosa che l'ant tódhia ca fit tropu Ètimu ltn. tollere Tradutziones Frantzesu enlever Ingresu to take away Ispagnolu quitar Italianu tògliere Tedescu abnehmen.

«« Torra a chircare