ifúndhere , vrb: ifúnnere,
ilfúndhere,
infúndere,
infúndhere,
infundi,
infúndiri Definitzione
isciúndhere, pònnere in s’abba (o àtera cosa deasi), ispergiare o betare apitzu abba o cosas deasi (bastat chi siant modhes – es. fintzes oro o àteru metallu iscagiau –, o fintzes a pruine, faendho sa cosa de ‘ifúndhere’ a imbuscinadura); provare calecuna cosa, mescamente cosas chi dolent, chi costant, dificurtades / pps. ifustu
Sinònimos e contràrios
abbagnare,
bagnai,
inciundi,
insúndhere,
isfúndhere
| ctr.
asciutai,
frobbire
Maneras de nàrrere
csn:
fàghere a mossu infundhe = isciundi s'arroghedhu de su pani in sa cosa de papai e papai, fàghere ifundhindhe e manighendhe; ifúndhere su pódhighe in calecuna chistione = connòschere, proare, isperimentare una dificurtade
Frases
su pane de fresa si podet ifúndhere o manigare àrridu ◊ candho proet ifundhet su logu ◊ in tempus de calura andhat bene a s'ifúndhere pro s'ifriscare ◊ cun cuss'abba mi fia ilfustu ◊ in su giumpatógliu si potet colare chene nos ifúnnere ◊ ti dao s'arracada de prata ifusta in oro
2.
tue faedhas gai ca in custas cosas no bi as mai ifustu su pódhighe!
3.
apo manigadu pane a mossu infundhe in sa bagna ◊ s'ifundhet su biscotu in su gafè, in su late, fintzas su pane russu in su binu
Sambenados e Provèrbios
prb:
daghi proet a totu infundhet
Ètimu
ltn.
infundere
Tradutziones
Frantzesu
mouiller
Ingresu
to wet,
to dip
Ispagnolu
mojar
Italianu
bagnare,
irrorare,
intìngere,
inùngere
Tedescu
eintauchen,
bespritzen,
benetzen,
eintauchen.
insolfatàre , vrb Definitzione
meighinare sa bide a solfatu
Sinònimos e contràrios
surfatai
Tradutziones
Frantzesu
sulfater le vignes
Ingresu
to copper
Ispagnolu
aplicar el cobre
Italianu
ramare
Tedescu
bespritzen mit Kupfervitriol.
sbrufulài , vrb Definitzione
est su chi faet s'abba budhindho a meda, chi ndhe brínchidat a fora de sa padedha; iscoviare, nàrrere in giru cosas chi no si depent
Sinònimos e contràrios
abbrubudhai,
bessai,
frofoai,
ischigliare,
ischiglionare,
sbrufare,
strichidhai
/
lendhare,
scordulai,
scoviai
2.
issu sbrúfulat cantu intendit
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
gicler
Ingresu
to spatter (be)
Ispagnolu
salirse un líquido al hervir
Italianu
schizzare
Tedescu
bespritzen.
strichidhài , vrb: istrinchidhare*,
stridhicai,
stridhincai,
strinchidhai Definitzione
brillare, iscúdere, fèrrere atesu sa cosa a istídhigos o modhe modhe, isciúndhere cun istídhigos de cosa chi brínchidat (es. fintzes comente faet s'ispumante o àtera cosa gasada)
Sinònimos e contràrios
abbrubudhai,
botiare,
frofroai,
ischirtzare,
santziare,
sbrufulai,
tzampulicare
Frases
strichidha àcua santa, debressi! ◊ no bollu a mi strichidhai cuss'àcua! ◊ dh'at totu stridhicau de carcina ◊ po fai sa frégua si stridhicat àcua frida apitzus de sa símbua ◊ cun totu cussu ludu dha strichidhant
2.
dha biu essendi de mari strichidhada e currendi a s'istrumpai in s'arena
Tradutziones
Frantzesu
gicler,
éclabousser
Ingresu
to splash
Ispagnolu
salpicar
Italianu
schizzare,
inzaccherare
Tedescu
bespritzen,
beschmutzen.
tzaviài, tzaviàre , vrb: aciaviai Definitzione
betare o fàere tzàvius, orrosinas, betare istídhigos, abbighedha fine
Sinònimos e contràrios
arrosinai,
arrusciai,
cibinare,
istedhiare,
modhinare,
papuschiare,
paspiare,
proighinai,
spripidhai,
tziviai
Frases
tzàviat s'abba in su pamentu pro pòdere mundhare bene sa domo
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
asperger,
pleuviner
Ingresu
to sprinkle,
to drizzle
Ispagnolu
rociar,
lloviznar
Italianu
spruzzare,
piovigginare
Tedescu
bespritzen,
nieseln.