abbàe, abbài , vrb: abbare,
abbari,
acuai Definitzione
betare o lassare andhare s'abba a sa cosa prantada; betare abba a su binu, a su licore; portare su bestiàmene a bufare o giare a bufare a su bestiàmene
Sinònimos e contràrios
arrusciai,
arrosiai,
arrosinai
Maneras de nàrrere
csn:
abbai, abbare a passiu = lassare andhare s'abba de posse sou in su terrinu, chentza èssere abbiada; abbare sas pudhas pioendhe = fai una cosa chi no serbit a nudha
Frases
abbare s'ortu, sa prantaza, sos frores ◊ ndi tirat s'abba de unu putzu pro abbari s'ortu ◊ nosu fuedhaus a sa campidanesa ma naraus "abba" e "abbai"!
2.
abbare sas berbeghes, sos boes, s'àinu ◊ est andau a s'arriu po acuai su cuadhu ◊ su lupu e s'angioni fiant andaus a s'acuai a su própiu arriu ◊ a mi abbare andhao a logu de putzu ◊ seus abbendu su bestiàmini duas bortas sa dí
Ètimu
ltn.
aquare
Tradutziones
Frantzesu
irriguer,
arroser,
abreuver
Ingresu
to irrigate,
to water
Ispagnolu
regar,
aguar,
bautizar,
abrevar
Italianu
irrigare,
innaffiare,
abbeverare
Tedescu
bewässern,
begießen,
tränken.
abbinài , vrb: abbinare Definitzione
isciúndhere in o cun binu, betare binu a calecuna cosa (fintzes giare a bufare a un'animale po cura); bufare binu meda, su si giare a su binu, a bufare; nau de frutuàriu, guastare coment'e faendhosi a binu, aghedu; abbinare est fintzes a murigare su mustu in is cubones po no si aghedare su pígiu de pitzu de sa binatza
Sinònimos e contràrios
afegare,
afegonare,
imbreacare,
infegare
Frases
in s’atóngiu, su crabaxu chi teniat binu, abbinàt is crabas, mesu litru a totus
3.
custa figu niedha, si no est collida apenas tinghindhe, si prúdigat in su culatzu e si abbinat totu
Tradutziones
Frantzesu
tremper dans le vin,
s’enivrer
Ingresu
to rinse with vine
Ispagnolu
mojar con vino,
emborracharse
Italianu
avvinare
Tedescu
Wein tränken.
abbumbài, abbumbàre, abbumbàri , vrb: bumbare Definitzione
fàere una bumba, cricare abbumbu, cosa a bufare, bufare, nau mescamente cun is pipios; suspire, prènnere, ufrare, nau siat de sa pasta cun su frammentu pesandho, e siat de is titas chi cumènciant a si prènnere de late o de àteru chi si ufrat: si narat fintzes in su sensu de betare cosa (es. abba, meighina) a meda, a tropu; ingrassare
Sinònimos e contràrios
acirrai,
assumire,
bufae,
imbreacare,
imbumbare,
inciumire,
inciummare,
ingullire,
trincai
/
preni,
ufiare
/
ingrassai
2.
su perdingianu frissu si abbumbat de ollu ◊ sa terra est abbumbada de abba, cun custa sumana chi at fatu sempre proindhe ◊ za si n'at abbumbadu de profumu, cussa!…
3.
cussa picioca est cumentzendi a abbumbai de petus ◊ cun sa basca su casu si est totu abbumbau
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
imbiber,
tuméfier
Ingresu
to soak,
to tumefy
Ispagnolu
beber,
hincharse
Italianu
imbévere,
intumidire
Tedescu
tränken,
schwellen.
inciumíre , vrb: inciummire Sinònimos e contràrios
abbumbare,
aciumai,
inciummare,
trincai,
tzumire
Frases
si atelat sa cariadura de sa símula annanghendhe ozu porchinu in cantidade pro chi ndh'inciumat fintzas a violare ◊ inciumit su mucarolu in s'abba pro infúndhere sa meragna a su cumpanzu
Tradutziones
Frantzesu
imbiber
Ingresu
to soak
Ispagnolu
embeber
Italianu
imbévere
Tedescu
tränken.
inciupài, inciupàre , vrb Definitzione
fàere una cosa (abba, late o àteru deasi) coment'e a suspidura, comente podet fàere un'istràciu, un'ispòngia o àteru
Sinònimos e contràrios
aciupae,
assuspiri,
impapare,
imbibbiri,
sultzire,
sulviare,
surbare 1,
surbiri,
suspiare
Frases
deris tota sa note at sighidu a rúere selena una mudhina e sa terra si ndh'est inciupada in dogni vena ◊ no arresistis a sa fortza manna de is montis chi ti s'inciupant coment'e una proja
Ètimu
spn.
chupar
Tradutziones
Frantzesu
imbiber,
absorber,
tremper
Ingresu
to soak
Ispagnolu
embeber,
empapar
Italianu
imbévere,
assorbire,
inzuppare
Tedescu
tränken.