Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

abbudhonàre , vrb Definitzione nau pruschetotu de su chelu chi si ammontat de nues e de sa cara de unu chi perdet su bonumore; papare tropu Sinònimos e contràrios annuai 1, incuculare / abbudhai, satzai Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu obscurcir, assombrir Ingresu to darken Ispagnolu obscurecer Italianu rabbuiare, rannuvolarsi Tedescu bewölken, sich verfinstern.

eclisài, eclisàre, eclissài , vrb: aclisare, eclissare, ecrisare, ecrissare Definitzione su cuare, nau prus che àteru de sa Luna e de su Sole, candho Luna e Terra po su movimentu chi faent si ponent una ananti de s'àtera faendhosi umbra e cuandho o su Sole, o sa Luna Sinònimos e contràrios acuae, cuerrai, frànghere, tudai Frases e innui ti fust eclisada?! ◊ ti partis, ti eclissas coment'e sa Luna Ètimu itl. eclissare Tradutziones Frantzesu éclipser Ingresu to eclipse Ispagnolu eclipsar Italianu eclissare Tedescu verfinstern.

grisài , vrb: aggrisare, crisare, grisare 1 Definitzione nau mescamente de su Sole e de sa Luna, cambiare colore, fàere iscuru, giare prus paga lughe candho Terra e Luna che arresurtant unu ananti de s’àteru e si faent umbra; iscumpàrrere, coment'e cuandhosi, essire de sa vista, fintzes serrare is ogos; assicare, aumbràresi, salargiare; nau de animale fémina, sentire de angiare Sinònimos e contràrios incrisare, irgrisire / aclisare Frases candho l'ant a cantare "A porta ínferu" paris si ant a grisare sole e luna prontu abberindhe sa porta Lucíferu! ◊ si est grisada sa luna e no apu pótziu isparai a sirboni, a s'orbetu 2. oh tempus, fis tandho e ses como chena acamu, debbadas ti apo pessighidu, ma tue, lascinosu che colora, ti ses grisadu! (F.Murtinu)◊ su fumu grisat su colore asulu de s'aera ◊ sos ojos as grisadu e as lassadu trummentos in sos coros ◊ grisau ti fiast, chi no ti apu biu prus? 3. is brebeis si funt grisadas comenti ant biu a margiani ◊ una note sos anzones in s'annile si sunt grisaos e su pastore at pessau chi fit mariane Sambenados e Provèrbios prb: onzi cadhu lantadu a sa sedha si grisat Ètimu itl. eclissare Tradutziones Frantzesu assombrir, éclipser Ingresu moon darkening Ispagnolu obscurecerse el sol o la luna, obscurecer Italianu mutare, oscurarsi Tedescu sich verfinstern.

imbujài, imbujàre , vrb Definitzione fàere o essire iscurosu, nau prus che àteru de su chelu e fintzes de sa bisura de chie s’intristat; fàere una cosa o chistione prus pagu crara Sinònimos e contràrios abbujare | ctr. isclarire / crarire Frases s'issuriadorzu est candho est imbujandhe ◊ si est peasu su bentu e su chelu si est imbujau ◊ sa Terra si fut imbujada, pariat torrada sa noti 2. ant imbujadu sas resones craras! Tradutziones Frantzesu s'assombrir Ingresu to darken Ispagnolu obscurecer, fruncir el ceño Italianu rabbuiarsi Tedescu sich verfinstern.

infuscài, infuscàre , vrb Definitzione essire iscuriosu, nau de su tempus e de s'ària chi si ammontat de nues; nau de gente, intristare, fàere cara trista, pentzamentosa Sinònimos e contràrios afuscai, annapai, imbelare, impannare, inchelare, intelai Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu s'obscurcir, assombrir Ingresu to darken, to become gloomy Ispagnolu ensombrecer Italianu incupirsi, infoscare Tedescu sich verfinstern, verdunkeln.