A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

guídu, gúitu , nm: cuidu* Definition in sa carena, s'annoigadórgiu in mesania de su bratzu Synonyms e antonyms coidale Idioms csn: cosa fata cun is guidus = fata male, a coredhu; guidu de mari = camba de mare; guidu de flúmini = furriada de riu; fai guidu (nadu de caminu, istrada e gai) = furriare, dòrchere a carchi bandha o filada diferente Sentences de unu didu ci lompit a su guidu ◊ lah ca ti donu una torrada de guidu a isbarradura, lah!…◊ no mi donghis corpus de guidu! Scientific Terminology crn.

gúja , nf: gúrgia 1, gurja Definition is pilos longos chi unos cantu animales (mescamente su cuadhu) portant in sa serra de su tzugu: in cobertantza, nau de gente a befa, is pilos de conca; àteru puru? Synonyms e antonyms giua 1* Sentences cun sos cadhedhos de Gésturi cheria cúrrere in gurjas agrestes ◊ s'ebba giuchet sa guja castanzina crara 2. pro si buscare una bàmbola noa issa si tundhet in gúrgia e in coa 3. sas bichinas, innantis de si nche intrare, a sos isposos lis ant colliu sas gurjas ◊ cantos alentos istracos bi at pasau isetandhe a bi mòghere sisia suta su meriacru de cussa gurja! Scientific Terminology crn.

gúla , nf Definition su tretu de sa carena, a parte de fora e a parte de aintru, tra sa buca e su tzugu, su gúturu; si narat fintzes po una genia de disígiu (nau prus che àteru de fémina príngia e cun aféresi de g-) Synonyms e antonyms bula*, gúturu / desizu, gana Idioms csn: sa canna de sa g. = garguena, sa canna de su gúturu, itl. trachèa; fàchere una cosa pro g. = ca piaghet meda; èssere in g. de… = tènniri disígiu de… Sentences sa prunischedha arreschet in gula 2. tenet gula de binu ◊ fit in gula de cosa durche ◊ canta gula de chistionare avio e ite cuntenta chi soe!◊ de iscire a ite venis cantu ndhe soe in gula!… Scientific Terminology crn.

gulàre , vrb Definition fàere bènnere sa gana, disigiare meda una cosa, nau prus che àteru de fémina príngia Synonyms e antonyms bulare*, imbozare, inganatzire, ingangulissai, ingulare Sentences bi aiat latuca e ca fia impitzada gulei pastu nou ◊ isse non depiat mancu gulare de bíere cussu mundhu ◊ arremada in maladia a Gesús ti ant negadu ma cun fide as guladu cudha santa Eucaristia (V.Farris)

gulàticu, gulàtiu , agt Definition chi dhi praghet meda sa cosa de papare Synonyms e antonyms buconàrgiu, disigiosu, làmbidu Scientific Terminology ntl Etymon srd.

gúlce , agt, nm: gurci Definition chi tenet sabore de tzúcuru Synonyms e antonyms dulle, druce* Scientific Terminology sbr.

guléri , nm Definition unu de is óntzulos (giogu), su chi abbarrat prus atesu a sa pilota.

gulguèna gorgobèna

gulíssia , nf Definition calecuna cosa licante, bona, de pònnere in buca po passare s'asciutore, s'apiliscadura; cosa chi praghet meda Synonyms e antonyms licania Translations French délice, plaisir English delight Spanish golosina, delicia Italian delízia German Köstlichkeit, Wonne, Schönheit.

gulléi golléi

gulligiòne , nm Definition bobboi chi ponet a su trigu chistiu Synonyms e antonyms gruguglioni*, suzone Scientific Terminology crp.

gullíre goglíre

gullitòre , nm: acoglidore*, collidore, cullidore Synonyms e antonyms acabidadore, arregollidori.

gulónzu , nm Definition su gulare, disígiu, gana de calecuna cosa Synonyms e antonyms apitu, bolla, desizu, gana Etymon srd.

gulosía , nf Definition disígiu mannu meda de si papare sa cosa / donaisí a sa g. = su si betare a manigare meda Synonyms e antonyms gulosidade, gulosímini, guturréntzia, guturia Etymon srd. Translations French gourmandise English gluttony Spanish glotonería Italian golosità German Gefräßigkeit.

gulosidàde, gulosidàdi , nf Definition su èssere gulosos, ma fintzes cosas de disígiu, bonas Synonyms e antonyms guturréntzia, guturia / gulosina 2. custas gulosidadis si bendiant in s'oru de sa porta de sa butega.

gulosímini , nm Synonyms e antonyms gulosidade, guturia Etymon srd.

gulosína , nf Definition cosa a papare chi praghet meda, licante Synonyms e antonyms apetitoja, bobboe, ingula, licantzadoria, licantzúmene, liconia, pititeria Etymon ctl., spn. Translations French gourmandise, morceau de roi English delicacy Spanish golosina Italian boccóne ghiótto, leccornìa German Leckerbissen.

gulósu , agt, nm Synonyms e antonyms allurpiu, bolótigu, buconàrgiu, guturrosu, làmbidu Scientific Terminology ntl Etymon ltn. gulosus.

gúlpa , nf: crupa*, gurpa Definition su èssere càusa de calecunu dannu, sa responsabbilidade de àere fatu o fatu dipèndhere unu dannu, mescamente si est fatu apostadamente; genia de sentidu de chie si connoschet de èssere sa càusa de unu dannu o male Synonyms e antonyms acajone, neche Sentences si sentiat in gulpa candho deviat mancare a tzertos cumandhamentos ◊ si li ant postu cussas iscarpas, isse no ndhe at gulpa! ◊ mi est ruta s'acheta, ma sa gulpa est tota sua, no ndh'apo neghe deo! ◊ ti betat gurpa e ti ndhe lassat morre intro de su fossu Surnames and Proverbs prb: no ghetes gurpa mai a sa fortuna: semper filu bi at de falta tua.