Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

abbàtere , vrb: abbàtiri Definition betare o fuliare a terra; pèrdere de ànimu, fàere pèrdere su coràgiu Synonyms e antonyms abbatire, abbilgonzare, isarcare | ctr. animai, audire, incorai Sentences ndhe at abbàtidu un'àrbure 2. si est abbàtidu pro nudha ◊ sa mala fortuna mi abbatit Etymon itl. Translations French abattre English to pull down Spanish abatir Italian abbàttere German niederwerfen.

bangàre , vrb: pangai Definition fàere sa petza, fàere unu pegus a petza; bochíere Synonyms e antonyms bangalare, masellare, spangai / bochire Sentences su bangalarzu bendhet su chi at bangau 2. su corpus l'ant bangau a ferru fritu, sa bida li ant truncau (A.Mura) Etymon srd. Translations French abattre English to butcher Spanish matar, carnear Italian macellare German schlachten.

bochíere , vrb: bocíara, bocie, bocíere, botzíere, buchíere, ochídere Definition leare sa vida a unu, a un'animale Synonyms e antonyms assessenai, bochí*, igerbedhare, mociri, scerbedhai Sentences a bochíere tocat a Deus Translations French tuer, abattre English to kill Spanish matar Italian uccìdere German töten, umbringen.

disconsolài , vrb Synonyms e antonyms sconsolai | ctr. aconnoltare, conciolare Etymon spn. Translations French décourager, abattre English to dishearten Spanish desconsolar Italian sconsolare German betrüben.

iscarbàre , vrb: iscarbiare, iscarviare Definition iscambare, segare o iscosciare is carbas, is cambos mannos de is matas; fintzes iscúdere a carba, pigare a cropos de nae Synonyms e antonyms irbrancare, iscarbiedhare, strassalai Sentences mai ne tronos e ne lampos ant pótiu iscarbiare unu bratu foziu de cussu chercu 2. sas cambas de sos éliches, gàrrigas de nibe, no aiant réghiu a su pesu e cada tantu si bidiant pendhendhe iscarbiadas 3. zuchiat sos ocros iscarbiaos de dolore Etymon srd. Translations French abattre English to break Spanish descuajar Italian schiantare German ausreißen.

isciarrocài , vrb: isciorrocai, isorrocai, isorrocare, sciarrocai Definition nau prus che àteru de fràigos, muros o àteru deasi, betare a terra o orrúere totu a una borta, distrúere totu; fuliare puru, fàere a imboladura Synonyms e antonyms destrui, idarrocai, ifàghere, isciasciai, isconciare / derrúere, irderrúere, iscalabrare, isciusciai / foliai, illichidare Sentences nci dhus est isciarrocada sa turri de Síloe e dhoi funt abarraus ◊ seus impinniaus a isorrocai su sistema chi at penalizau sa Sardínnia ◊ su muenti ndi dh'at isciorrocau is dentis a cràcinu 2. custu tzicherone de avantzos isorrocachedhu in sa séchia! Etymon srd. Translations French démolir, abattre English to dismantle Spanish abatir Italian schiantare German niederreißen.

isterricràre , vrb: isterrigai, isterrigare, isterrigiare, isterrigrare, isterrijare, isterrugiare, isterrujare Definition betare, istrumpare a terra, crocare istérrios in terra Synonyms e antonyms aterrai, aterrighinare, imbrortzinare, isterricorjare, isterrighinare, isterrinai, istragorzare, sterrionai Sentences giòvunus mannus… isterrigaus siant! ◊ in Osposidha bido chimbe ómines isterrujados: a balla los ant fertos che sirbones (C.Mura)◊ sa muzere de su zigante, atachendhe cun grandhe fúria sos soldados de su re, ndh'isterrijeit trinta ses ◊ at agatadu sa pobidha isterrigada in terra che àinu, imbriaga ◊ si est isterrigadu in s'erva ◊ candho pensas de isterrujare su male cun sa vindita, ndhe faghes nàschere un'àteru! Etymon srd. Translations French abattre, renverser à terre English to lay out, to pull down Spanish derribar, tumbar Italian abbàttere, stèndere per tèrra German niederwerfen.

istrampàre , vrb: istrempare, istrumpai, istrumpare, strumpai Definition lassare andhare o betare a terra a unu, una cosa o un'animale a cropu, de botu, cun fortza, su si betare a terra; giogare a istrumpas, a s'istrumpa; atzapulare, iscúdere a ccn. logu; betare a fuliadura, fuliare / istrampare castagna = iscúdere a terra sa castanza àrrida, posta intro de unu sacu, fintzas a essire neta, ispizolada (castagna istrampada = castanza morisca cota a budhidu) Synonyms e antonyms addrabbulai, addrobbulare, betae, iscracare, istrampoinai, istrampulare, rúchere / aciapuai / imbolare Sentences iant certau e si fuant istrumpaus in terra ◊ sas cambas de sos funnos istrempaiant a terra cun sonu búitu ◊ aferrat a su pede s'animale e l'istrumpat ◊ no fatas su redossu istrampandhe sos sacos dae dossu! ◊ ndi as istrumpau un'orroli ◊ burrincu afissiau candu movit carriau s'istrumpat ◊ samunendhe s'isterzu, no istrampes sos piatos ca si segant! 2. fiu istrumpendi cun Giuanni po ci passai s'ora 3. paret unu contu irmalissiatu, ma dontzi cosa s'istrempat apare chin s'àtera ◊ at istrempau a forte s'isportellitu de su barcone ◊ at picatu su lèpore galu viu e li at istrempatu sa conca a una preta 4. si no mi lassas passare ti aferro a s'anca e ti che istrampo a mare! ◊ a terra ti che istrampo, mih, si no l'agabbas! Etymon srd. Translations French jeter par terre, abattre, s'abattre English to fall heavily, to pull down Spanish derribar Italian buttare a tèrra, abbàttere, stramazzare German niederschlagen, zu Boden werfen.

macedhài , vrb: ammacedhai, macedhare, machedhare, maghedhare Definition bochíere bestiàmene, fàere a petza prus che àteru bestiàmene agatau faendho dannu (e fintzes solu fàere pagare a su mere su dannu chi at fatu su bestiàmene); malatratare, pigare a cropos, nau pruschetotu de bestiàmene Synonyms e antonyms machissiare / masellare, matzucare 2. maghedhadu, za ses che a mie, bestidu de trastes betzos!… Etymon ltn. macellare Translations French abattre English to butcher Spanish matar Italian macellare German schlachten, metzgen.

sderrinài , vrb: isterrinai*, sterrinai, stirrinai Definition betare a terra, crocare in terra, su si pònnere crocaos Synonyms e antonyms imbrossinare, istèrrere, isterricorjare, isterrighinare, sterrionai, stragai Sentences candu ti ses puntu ses acabbau sderrinau in d-unu letu Translations French terrasser, abattre, s'étendre English to knock down, to lay (down), to lie down Spanish derribar, tumbar Italian atterrare, abbàttere, stèndere a tèrra, stèndersi German niederwerfen, niederschlagen, sich hinlegen.

tzacoràre , vrb: atzacorare Definition pigare o tènnere tzacoradura, èssere malaidóngiu, ingòllere calecuna maladia Synonyms e antonyms ammagangiai, magunire, tacare, tunconire Sentences su fritu s'intendhet intro de carre punghicosu che fritza, tzacorandhe intas su sàmbene 2. est tzacorau a prummones ◊ fintzas in crésia pessabat a cussu budhone tzacorau (S.Spiggia) Translations French abattre English to crush Spanish abollar, magullarse, debilitarse Italian acciaccare German schwächen.