delicàdu , agt: delicau,
dibicau,
dilicadu,
dilicau Definition
nau de cosa fine, chi bàliat pagu, chi est de pagu agguantu, chi est fàcile meda a si segare, a si guastare, a fàere dannu; nau de unu o de una manera de fàere, chi giaet atentu a no ofèndhere, a usare arrespetu, a no fàere male
Synonyms e antonyms
dílicu
/
cdh. dilicatu
| ctr.
folte,
grussu
/
grosseri
Idioms
csn:
delicau che turudha móssia (nadu a befe) = chi no bollit èssiri tocau po nudha, delicau a tropu; delicau che mardi iscorrovendu mamaderras = chentza grabbu perunu; dilicau che su càlixi = díligu meda, suzetu a si segare
Sentences
s'arti de su braberi est dibicada ◊ mabagràbiu, dibicau che turudha ses! ◊ isterzu de bidru fine si leat abbellu ca est delicadu e si podet segare
2.
delicau, su mússiu… in dus mússius si dh'at papada cudha mela! ◊ za est delicada… no faghet a li nàrrere nudha chi si la leat deretu!
Etymon
ltn.
delicatus
Translations
French
délicat,
sensible
English
delicate,
sensitive
Spanish
delicado,
sensible
Italian
delicato,
sensíbile
German
zart.
dílicu , agt: díligu,
dírigu Definition
chi no bàliat ifortzu, cropu, orruta o àteru chi podet nòghere; nau de un’arremu de sa carena, chi dolet meda po pagu chi si dhi fatzat male o chi si tochet; nau de unu, chi si dha leat luego, chi est malu a cuntentare, chi si ofendhet, chi est contràriu a su male mancari siat de pagu contu o chi cunsiderat sa gente o is cosas cun arrespetu mannu
Synonyms e antonyms
delicadu,
finigosu,
iltrízile,
indílicu,
istincu,
marriu,
menosu,
scarritzinu,
schirriolu,
stinghiritzu
Idioms
csn:
fémina díliga = chi bi daet tentu meda a s'unore; èssere díligu che bua mala = chi no fait a dhu tocai ca si dha pigat luegus; èssere de manu díliga = chi faghet sas fainas o tocat sa cosa cun atentzione manna, cun dilighia e grabbu
Sentences
s'ogru est cosa díliga meda ◊ custu no est ne sucu e ne minestra cun late pro istògomos díligos ◊ dílica perla mia, coro, pitzinnu bellu! ◊ no brulles cun su fígadu ca est cosa díliga! ◊ cussa zughet sa carrajone díliga
2.
est díligu, cussu: arguai a tocare nudha a neune! ◊ no lu tzírighes, cussu: est díligu che bua mala!
3.
si no mi aggantzas a díligu a díligu dae me no ndhe bogas meda lúcuru
Surnames and Proverbs
smb:
Diligu
Etymon
ltn.
delicatus
Translations
French
délicat,
scrupuleux
English
delicate,
scrupolous,
sensitive
Spanish
delicado
Italian
delicato,
fràgile,
sensìbile,
scrupolóso
German
zart,
sensibel,
empfindlich,
sorgfältig.
mendhósu , agt Definition
nau de ccn., chi tenet o faet a bíere mendheas, coment'e crisandho sa cosa
Synonyms e antonyms
mendhecosu,
pilingosu,
pullinu
Sentences
no ti cumbenit a fàghere su mendhosu: menzus chi mànighes totu!
Etymon
srd.
Translations
French
délicat,
difficile,
chichiteux (fam.)
English
fussy
Spanish
delicado,
descontentadizo
Italian
schizzinóso
German
heikel.
temósigu , agt Definition
chi at buscau o ingortu tema, chi s'immalàidat cun facilidade
Synonyms e antonyms
aciacosu,
magagnosu,
maladióngiu,
malesanu,
tacadu,
temosu,
tunconidu,
tzimiliosu,
tzemiosu
Etymon
srd.
Translations
French
chancelant,
délicat
English
sickly
Spanish
enfermizo
Italian
cagionévole,
infermìccio
German
kränklich.