Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

annóu , nm: annuu, nú Definition lobu istrintu de calecuna cosa (longa) cun is càbudos intraos a s’imbesse chi faet a acapiare; tretu prus grussu de calecuna cosa, coment'e chi siat fata a nodu Synonyms e antonyms nodu* Idioms csn: annou de su tzugu = is nuxis, sa nuge de su gúturu, grogòcia; annou de mata = zenia de nodu chi bi resurtat in sos truncos de àrbure comente sas naes che daent in mesu incarnadas; annou currente = zenia de prendhidura chi isorbet cun fatzilidade; erba de cent'annoos = erba istérria, una creze de erba totu nodos Sentences capassu ses a fai s'annuu a sa corbata? Translations French nœud English knot Spanish nudo, nuez de Adán Italian nòdo, pómo d'Adamo German Knoten, Adamsapfel.

fiócu , nm: flocu, frocu Definition prus che àteru tirighedha de orrobba chi si ponet po bellesa; pubusadedha o màtula de lana, de pilu, e fintzes de erba o pàgia, fintzes de nie; nau in cobertantza, chistione chi si cricat prus che àteru bogandho iscusas / min. fiochedhu 1, flochitu, frochedhu (custu si narat fintzes de su càgiu imbodhigau in istràciu po cagiare su late), frochixedhu Synonyms e antonyms chirriolu, filliocu, tira / cherrione / arraghèscia, iscóticu, istibbu 1, mendhea Idioms csn: bogai frocus = bogare mendheas, bogai arreghèscias; bòmberenche su frocu de s'ànima = catzàrendhe sos ogros, bombitare meda 2. est andhau a sa fentana po bíere chi dhue aiat gente ma si bidiant ebbia frocos de nie calandho de su chelu Scientific Terminology ts Etymon ltn. floccus Translations French nœud, flocon English lock Spanish borla (f), moño Italian fiòcco, biòccolo, batùffolo German Schleife, Flocke, Bausch.

giòbe , nm: ciopu 1, giobu, lobu Definition giru, lobu de cosa (es., filu, fune, codriola) coment'e acapiandho a nodu istrintu o fintzes lenu chi potzat iscúrrere po cassare mescamente animales (ma si narat fintzes in cobertantza po gente); orrugu de sartitzu cun is cabos acapiaos impare; lóriga de cadena Synonyms e antonyms isciocu, lantu Idioms csn: giobu de càriga = filleri de càriga; parare su giobu = parai su latzu; giobitu de criadura = cosa chi si apicat in trugu a sa criadura pro no àere male Sentences upas caratzadas de pídigu parant sos giobes a sa libbertade ◊ a giobu mi l'ant tenta sa crabola (G.Fiori)◊ si che torresit a binza gàrrigu de giobos e comintzesit sa catza de sas puzones ◊ retzas, trobeas, giobos fuo, cantos ndhe preparas tue, trassista! 2. at mandhigadu unu giobu de saltitza ◊ est una cadenita totu a giobitedhos ◊ sa cadena est fata a tantos giobos intrados apare Etymon ltn. cop(u)lum Translations French nœud coulant, lacet, anneau de chaîne English skipknot, lace, link Spanish lazo, eslabón Italian càppio, làccio, anèllo di catena German Schlinge, Kettenglied.

nódu , nm: nou, nudu Definition incropada o lobu istrintu de cosa chi faet a acapiare (codriola, ligatzu, fune o àteru) fatu a manera de poderare impare cosas diferentes o medas; foedhandho de sa carena, genia de gurone, de cosighedha tundha chi si faet, coment'e unu giúmburu, o fintzes ingrussadura de is annoigadòrgios o in àteru css. tretu de sa carena (es. in s'ischina) o fintzes de erbas e linnas ue bogant àteru cambu; foedhandho de linnas segadas, mescamente sa linna de su cambu o nae chi ch'est arresurtada in mesu de su truncu o nae prus grussa comente at sighiu a ingrussare: arresurtat a istúturu, faet un'àngulu cun su truncu, e segundhu comente benit segada si paret unu tretu tundhu diferente / erba de chentu nodos = erbastérria (Polygonum aviculare), erba de centus nuus = survache (Equisetum palustre) Synonyms e antonyms annou, nú / nodule Idioms csn: zenias de nodu: afissu, sizidu o istrintu, lascu, mortu o acugurrau (chi no s'isorbet o malu a isòrbere), curréntile o currente (chi sucurret), biu (de si pòdere isòrbere comente si tirat unu cabu); èssere allorigadu che unu nodu moltu = fatu a unu gantzu, própiu a lóriga; n. in bula = maladia de no ingullire, dispiaghere mannu chi paret de zúghere cosa in bula, fintzas carchi cosa in contràriu chi no si cheret baliare, no si atzetat; su n. o figu de sa bula = itl. pómo di Adamo; n. de s'ischina = vèrtebra; nodos de sa manu, de sos pódhighes, us nudus de us didus = annugradorzos, nògias Sentences torro gràssias a Deu chi apo atzapau sos nodos isortos ◊ sa lana si est imbojada e fata a nodu ◊ prendhe a nodu mortu chi no s'isorbat!◊ unu marzane tentu a lobu cricaiat de si fuire, ma prus si moviat e prus su nou istringhiat ◊ si m'at fatu unu nudu in buca de s'istòcomo 2. s’istrinta de manu sua fachiat tracare sos nudos de pódhiches de chie lu saludait 4. su nodu mortu chi aimus fatu in abbratzos si est pro sempre isortu ◊ su nodu de su piantu ti astringhiat sa bula ◊ s'istògomo lu zuto a nodu mortu e in buca no m'intrat alimentu Etymon ltn. nodus Translations French nœud, broussin English knot Spanish nudo Italian nòdo, nòcchio German Knoten.

nògia , nf: noja, núcia, nuja, núgia Definition genia de nodu comente benint apare duos arremos de ossu, su tretu ue faent giogu, fintzes aciuntura de àteru (es. istrégiu) Synonyms e antonyms agiuntadura, annaghidura, annantura, annuadórgiu, innoigadórgiu, nigradoxu Sentences che li mintiat sa manu dae sa nuja in susu, tochendhe sa fémina ◊ si assuabbaiat sa farina e cun sos punzos, cun sas nujas, si abbatigaiat e si ammisciaiat ◊ li dolent sas nujas de sos benugros 2. sa cuba s'est tzocada in sas nojas Scientific Terminology crn Etymon srd. Translations French jointure, nœud English knuckle, jiont Spanish articulación, juntura Italian giuntura, nòcca German Gelenk, Knöchel.

ofédhu , nm Definition min. de ofu: nodighedhu chi si faet in sa lana filada (mescamente candho no est bona) Synonyms e antonyms budhuca, burroni 1, murutuledhu, nodichedhu, tzurunga Surnames and Proverbs smb: Offeddu Translations French petit nœud English small knot Spanish nudo pequeño Italian nodétto German Knötchen.

trótzu 1 , nm Definition genia de nodu, cosa fata coment'e a nodu Synonyms e antonyms arrogu, bículu, mudruxone, murudhu, nodu, trónciu Idioms csn: unu t. de salia = carràschiu, ispudu; unu t. de merda = istruntzu, itl. scibala 2. si betaiat su trotzu in sa manu alliscendhe sa màniga de su picu!… Etymon srd. Translations French nœud English knot Spanish nudo Italian gróppo German Knoten.