abbucài , vrb: abbucare, abbuchiare 1 Definition pònnere istrègios cun sa buca a cara a fundhu, conca a bàsciu, afacaos, o a buca apare (ma fintzes betare cosa a covecadura a un'istrégiu); serrare calecuna cosa, mancari no deunudotu; nàrrere cosa a unu coment’e po dhi tupare sa buca, in su sensu de dhu currègere, de dhi foedhare male, de dhu fàere citire Synonyms e antonyms abbucaciai, abbufiare, currèzere, irmurrare, iscontroriare / serrai / covecare, inconchinare, rebbucai Idioms csn: abbucai sa porta = tambàrela unu pagu; abbucare un'àidu, un'abbertura = tupai, serraidhus; abbucai su lentzoru = furriàrendhe unu pagu a subra de s'àtera cuguzura, in conca de letu; abbucaisí = rúere a buca a terra, nadu prus che àteru de isterzu; abbucai su sèmini = carrarzare su sèmene betadu in sa terra arada Sentences nau ca mi nci abbucu a mari chi m'intendu nai "presoni"! ◊ prima ndi est ampuau e apustis si nci est abbucau a iscabiossu ◊ abbuca totu a su cadhaxu! ◊ dèu dep'iap'ai tocau calancunu mucioni e sa pingiada de su trébini si ndi fut abbucada a terra 2. in su cunzadu bi at àidos de abbucare, no b'intret bestiàmine ◊ abbuchedhu bene cuss'àidu, ca sas albeghes podent repítere! 3. su babbu fiat murrungendi e abbuchendi su fillu ◊ su coronellu si ndh'est fichidu e cun boghe alterada l'at abbucadu ◊ dego no ndhe aio cosas de mi nàrrere tue, e mancu commo as de mi abbucare! ◊ si istat bona dh'aiat abbucada canno dh'at intesa faedhanne male! ◊ sa sorre si est posta a fàere sa maca e su frade dh’at abbuchiada Etymon srd. Translations French tancer, rabrouer English to reproach Spanish colmar, caerse de cabeza, reprochar Italian abboccare, cadére a tèsta in giù, rimbrottare German umkippen, mit dem Munde fassen, anlehnen, ausschimpfen.
ispilucíre , vrb: ispilusire Definition ispilire, tirare is pilos, betare apare is pilos Synonyms e antonyms ispilultiare, ispilurtire, ispilusare, scrabionai, spilliortzai Sentences su bentu a sos cadhos currindhe lis ispilucit sa giua Etymon srd. Translations French décoiffer, ébouriffer English to tousle Spanish pelar, caerse el pelo, desgreñar Italian scarmigliare German zerzausen.
ispilultiàre , vrb: ispilustriare, ispilutziare Definition ispilire, tirare is pilos, betare apare is pilos Synonyms e antonyms iltzufiare, ispilucire, ispilurtire, ispilusare, scrabionai, spilliortzai 2. ti est falada sa matenna de cogas ispilustriadas (T.Rubattu) Etymon srd. Translations French décoiffer, ébouriffer English to tousle Spanish caerse el pelo Italian scarmigliare, scapigliare German zerzausen.
ispilurtíre , vrb: ispilurtzire, spilursiri Definition ispilire, tirare is pilos, betare apare is pilos Synonyms e antonyms ispilire, ispilucire, ispilultiare, ispilusare, scrabionai, spilliortzai Etymon srd. Translations French décoiffer, ébouriffer English to ruffle Spanish caerse el pelo, desgreñar Italian scarmigliare, scapigliare German zerzausen.
istrampída, istràmpida , nf, nm: istrampidu, istràmpidu Definition su istrampare, su pònnere o betare de botu, a cropu, s'isciorrocu chi faet orruendho a cropu una cosa (e sa persona etotu), atzapulandho a terra / a i. = istrampendhe, a faladura a corpu, a frundhinu Synonyms e antonyms istrampa, istrampada / istràmpinu 2. che l'ant postu a istràmpidu e l'ant segadu ◊ rúere a istràmpidu ◊ comente l'ant puntu, ndh'est istupadu su sàmbene a bullone e rutu est a istràmpidu ◊ lassesit annare sas valígias a istràmpidu ◊ comente l'ant dassadu andhare a istràmpidu at iscumeradu che cadhu ◊ in s'iscala no fales a istràmpidu! Etymon srd. Translations French chute, coup, bruit sourd English bump, fall Spanish caída, ruido producido al caerse Italian caduta, bòtto, tónfo German Sturz.
trumbulàre , vrb Definition orrumbulare, atumbare e furriare a terra, fàere orrúere a furriadura; fintzes illascinare Synonyms e antonyms atumbae, atzupare / arrembulai, arrodulare, boltulare, lodhurare, tambulare, trodhulare / fuzire 2. su bentu fuit a cantu podiat bentulare, pariat de che chèrrere trumbulare sa pinneta ◊ nche at trumbulau s'istrezu de su late Etymon srd. Translations French tomber, dégringoler English to fall headlong Spanish rodar, caerse Italian capitombolare German überschlagen.