intemperiàre , vrb Definition
fàere tempus légiu; batire o fàere a influentza
Synonyms e antonyms
temperare
2.
ma at intemperiau, ocannu!…
Etymon
srd.
Translations
French
faire mauvais temps
English
to be bad weather
Spanish
hacer tiempo malo
Italian
far cattivo tèmpo
German
schlechtes Wetter sein.
intrigliàre , vrb Definition
fàere burdellu, coment'e candho dhue at gente meda foedhandho o movendhosi
Synonyms e antonyms
atacazare,
atamazare,
inchimentare,
intriglire,
isgrigliare,
istribitare,
tambedhare
2.
candho intrígliat a cantare in chéjia a missa cantada sa boghe sua atonada faghet a totu allegrare (A.Pinna)
Translations
French
chahuter
English
to make a noise
Spanish
hacer ruido
Italian
rumoreggiare
German
lärmen.
isasciàre , vrb: isascrare Definition
nau de linna a truncu, bogare o fàere a ascras, a perras
Synonyms e antonyms
astulai,
isasciulare,
isascruzare,
scherdai
Sentences
est che àrbure sica, a truncu de isascrare
Etymon
srd.
Translations
French
ébrécher
English
to splinter
Spanish
hacer trizas
Italian
scheggiare
German
zersplittern.
isascruzadúra , nf Definition
su isascruzare
Synonyms e antonyms
isàsciu,
isascradura
Sentences
cussa linna àrrida che andhat a isascruzadura, paret bidru
Etymon
srd.
Translations
French
ébrèchement
English
splintering
Spanish
el hacer astillas
Italian
scheggiatura
German
abgesplitterte Stelle.
iscioperónzu , nm Definition
su iscioperare, su istare iscioperandho
Synonyms e antonyms
isciòparu
Etymon
srd.
Translations
French
action de faire grève (la)
English
on strike
Spanish
el hacer huelga
Italian
scioperìo
German
Streiken.
isciorài , vrb: sciorai Definition
fàere iscioru, braga, giare a bíere sa cosa, bantandhosi
Synonyms e antonyms
abantai,
bagianai,
isfartzare
Sentences
no po isciorai, ma est méritu miu puru!
Etymon
itl.
sciorare
Translations
French
arborer,
étaler
English
to flaunt
Spanish
hacer gala,
presumir
Italian
sfoggiare
German
prunken mit.
iscroniài, iscronniàre , vrb: isgroniare,
isgruniare Definition
segare a matzigadura cun is serros (fórtighes); fàere a befa, fàere abbarrare male, fàere iscrónniu, figura metzana; fintzes pònnere istrúpiu faendho faina, fàere male sa faina, fàere dannu o guastu a sa bisura; pistare su sede de su laore, s'ispiga, a manera de ndh'essire su granu
Synonyms e antonyms
scumpàrriri
/
bisestrare,
immelmare,
iscariolare,
iscrentiare,
sbisuriai
/
iscravigai
2.
ita làstima de piciocu: no dhu fatzas iscroniai!
3.
ti podet digollare iscronniàndheti su tratu bellu de sa carena (A.Mura)◊ pòvera gama, a su puntu chi l'ant iscronniada, tundhendhe temperaos a binu!
4.
in sa triulera, in s'arzola si fragassat s'ispiga e s'isgróniat su ranu ◊ su ranu chi no est bene isgruniadu si narat cuguzadu
Etymon
itl.
scornare
Translations
French
défigurer
English
to disfigure
Spanish
hacer quedar mal,
desfigurar
Italian
sfigurare
German
verunstalten.
ispitighedhàre , vrb Definition
fàere una segada a sa castàngia po no isciopare orrostindhodha: agiummai coment'e innasedhare (ma no importat inue est fata sa segada)
Synonyms e antonyms
ispitare,
ispitudhare
Etymon
srd.
Translations
French
inciser les châtaignes
English
to slit
Spanish
hacer una incisión en la cáscara de las castañas
Italian
castrare le castagne
German
die Kastanien einschneiden.
istribitàre , vrb: istribitzare Definition
fàere istribitu, moida, giare genia de cropos cun is peis a terra, fintzes coment'e po si ammostare contràrios a calecuna cosa, o po fàere fuire
Synonyms e antonyms
intrigliare,
istrampizare,
istripizare
2.
istribitant e apedhant chi custas cosas sunt tropu ◊ si est pesadu a pabarotadas, istribitzendhe cun maigantu arrennegu
Translations
French
faire du vacarme
English
to make a din
Spanish
hacer ruido
Italian
strepitare
German
lärmen.
iterinàre , vrb: iterinerare,
itirinenare Definition
fàere una calesisiat cosa, sa chi tenet su númene chi no benit a mente in su momentu chi si foedhat
Synonyms e antonyms
bodalire,
intenantai,
nichelare
Etymon
srd.
Translations
French
faire,
combiner
English
to do
Spanish
hacer,
decir
Italian
cosare
German
irgendwas machen (Verb mit unbestimmter Bedeutung).
nichelàre , vrb: nighelare Definition
podet bòllere nàrrere css. cosa chi in su mamentu (e in sa lestresa de su foedhare) no benit a mente o no s'ischit bene, o fintzes cumprendhendho e ischendho bene su chi si bolet nàrrere, mancant però is foedhos (o no si bolent nàrrere): si narat fintzes de sa manera de fàere (ma sèmpere in parte de calesiògiat àteru vrb.)
Synonyms e antonyms
bodalare,
bodalire,
innichelare,
intenantai,
iterinare
Sentences
nichela de goi, nichela de gai, nche fit colata sa note ◊ no mi poto nichelare
Etymon
srd.
Translations
French
faire (fam.),
combiner
English
to do
Spanish
hacer,
decir
Italian
cosare
German
es wird dem Inhalt gemäß übersetzt.
nobenàre , vrb: nobinare,
noinare,
nughinare,
nuinare Definition
fàere is nuinas; istare a su prega prega aifatu de ccn. de malintesa, chi no bolet iscurtare
Etymon
srd.
Translations
French
faire une neuvaine
English
to pray novenas
Spanish
hacer novenas
Italian
fare le novène
German
die Novene beten.
oridúra , nf Definition
su orire, su segare sa pasta de su cumossu faendho su pane, cumenciare su pane
Synonyms e antonyms
abbessiada
| ctr.
finidura
Etymon
srd.
Translations
French
ébauchage,
ébauche
English
sketch
Spanish
el cortar un trozo de masa del amasijo para hacer el pan
Italian
abbozzatura,
abbòzzo
German
Entwurf.
oríre , vrb Definition
fàere is oros; segare de su cumossu is panes a tèndhere, sestare su pane, cumenciare a dhu fàere
Synonyms e antonyms
orivetai,
orizare,
orulare 1
/
abbessiare
| ctr.
isorulare
3.
sos isterzos no cherent oridos ca che ndhe ruet a terra betendhe
Etymon
srd.
Translations
French
ébaucher du pain
English
to sketch the bread
Spanish
orillar,
cortar un trozo de masa del amasijo para hacer el pan
Italian
abbozzare il pane
German
mit der Brotvorbereitung beginnen.
pregantàe, pregantài , vrb Definition
fàere pregantos
Translations
French
conjurer le mauvais sort
English
to touch wood
Spanish
hacer conjuros
Italian
fare scongiuri,
scongiurare
German
beschwören,
bannen.
rebbusàre , vrb: arrebbusai,
rebusai,
rebusare,
rebussare Definition
fàere rebbuserias, pruschetotu in su giogu
Synonyms e antonyms
abbovai,
abbuvonare,
coglionai,
coluvronare,
imbusterai,
improsae,
ingannai,
ingregai,
piocai,
scafai,
trampai
Sentences
in su zogu de sas cartas a rebussare fit prus àbbile de un'imboligosu
Etymon
spn.
rebozar
Translations
French
tricher au jeu
English
to cheat
Spanish
hacer trampa
Italian
barare al giòco
German
mogeln.
subbacuài , vrb Definition
piscare asuta de s'abba
Translations
French
pêche sous-marine
English
to go in for underwater fishing
Spanish
hacer pesca submarina
Italian
fare pésca subàcquea
German
Unterwasserjagd treiben.
tambedhàre , vrb Definition
fàere moida, istare foedhandho, giare ifadu / tambedhadu = infadadu
Synonyms e antonyms
ifadare,
ifastizire,
impeltinare,
intrigliare
Sentences
si fis pro marasu a ossos pistos e tambedhadu in mesu a su trambustu semper su cantu ti det dare gustu ◊ istant tota sa die tambedhendhe
Etymon
srd.
Translations
French
chahuter,
agacer
English
to make a noise
Spanish
hacer ruido,
molestar
Italian
rumoreggiare,
molestare
German
lärmen,
belästigen.