alénu, àlenu , nm Definition
s'ària chi intrat a o essit de is prumones portandho s'ossígenu a su sàmbene e leandhondhe s'anidride carbónica, sinónimu fintzes de fortza
Synonyms e antonyms
àbidu,
alentu,
àlinu 1,
isalenu
/
foltza
/
alore
Idioms
csn:
bogare, leare, torrare a. = bogare, leare, torrare àlidu, respirare; in d-un'à. = in d-unu sinnu; èssere de sete alenos, o àere sete alenos = èssiri forti meda, corriatzu; èssere a s'a. = morindhe (nadu de malàidu, betzu), finindhe, iscutinendhe (nadu de provista)
Sentences
fit faedhendhe asciuconada e cun s'alenu curtzu ◊ li est manchendhe s'alenu: est morzendhe! ◊ benindhe fia mancu, un'istante s'alenu mi est mancadu! (A.Dettori)◊ lu giamant e no faedhat, tantu li mancat s'alenu ◊ fut tocadu de partire dae sas iscolas po dare alenu a sa poesia a bolu!
2.
sa domo sua est unu porchile: si b'intrades bos leat s'alenu ◊ no fit cosa de resístere cristianu: leaiat s'alenu su pudore
3.
su "Chi eja!" a Zuanne nche li est essidu in d-un'àlenu
4.
za morit cras, tziu Batore: est de sete alenos!…
Etymon
srd.
Translations
French
souffle,
haleine
English
blow,
breathe
Spanish
aliento,
soplo
Italian
sóffio,
àlito,
respiro
German
Blasen,
Atem.
búfidu , nm Definition
s'ària chi si faet cun sa buca bogandhochedha de prumones a fortza; s'ària chi movet su bentu / in d-unu b. = in d-unu sinnu, in d-un'apenas de tempus
Synonyms e antonyms
bufada,
bufetu,
ispera 2,
púfida,
súlidu,
súrbiu
Sentences
a búfidos che fodhe, zughet sos primones a lera de s'apretu
Etymon
srd.
Translations
French
souffle,
soufflement
English
whiff
Spanish
soplo
Italian
sóffio
German
Blasen,
Windhauch.
isalénu , nm Definition
ariedha, movidedha de ària, fintzes sa chi si arrespirat, s'àlidu
Synonyms e antonyms
àbidu,
alentu,
alenu,
àlinu 1
Sentences
bois puru, bentos, débbiles isalenos, benides dae su nudha a s'ispensada ◊ deo e tue, solos, in serenu e rassignadu andhare, acantu acantu ambos passamus, cunfundhendhe intantu su tzocu tou in su meu isalenu
Etymon
srd.
Translations
French
souffle
English
whiff
Spanish
soplido,
soplo
Italian
sóffio
German
Blasen.
ispèra 1 , nf: spera 1 Definition
ràgiu de sole, filighedhu de lughe, súlidu de bentu lébiu lébiu: in is negas, nudha, mancu pagu pagu
Synonyms e antonyms
luche
/
frina
Sentences
sos ojos apenas iscanzados lassant passare un'ispera de lughe ◊ s'úrtima ispera de sole innantis de iscurigare
2.
si sedent in carrera ue giòvanos bi at e antzianos a leare s'ispera (A.Casula)
3.
est nighedha sa note, chene trata de luna: no si biet ispera! ◊ no bi at mancu un'ispera in cussu logu: su bestiàmine est morindhe de su fàdigu
Etymon
ltn.
spera
Translations
French
rayon de lumière,
rayon de soleil,
souffle de vent
English
sunbeam,
glimmer of light,
breeze
Spanish
rayo de sol,
soplo de viento,
brizna
Italian
filo di luce,
ràggio di sóle,
àlito di vènto
German
Lichtbündel,
Sonnenstrahlen,
Windhauch.
súbidu , nm: súlidu,
súliru Definition
s'ària chi si bogat de prumones torrandho àlidu, mescamente fatu a forte, fintzes su surbare de su bentu: a bortas, súrbiu, suspidura bufandho cosa
Synonyms e antonyms
àbidu,
alenu,
isúfiu,
suidu,
sulu,
tzúfiu
/
bentu
Idioms
csn:
èssiri unu s. (nadu de tempus/durada) = unu sinnu, una furriada de ogus; pigai o torrai súlidu = torrare àlidu, respirare coment'e pasendhe unu pagu faghindhe cosa; aspetai a súlidu tentu = azummai chentza torrare àlidu pro istare atentos
Sentences
at pérdiu su súlidu tzerriendi meda ◊ candu passu ingunis mi tocat de aguantai súliru, po no mi allupai de fragu de bassa
2.
sa temporada mala est infruschendhe cun súlidos de bentu bidhiarzu ◊ su súbidu de su bentu
3.
cussas dexi dis fiant istétias unu súlidu
4.
cun d-unu súlidu nci at ingúrtiu unu pisu de préssiu… (F.Carlini)
Etymon
srd.
Translations
French
souffle
English
breath
Spanish
aliento,
soplo
Italian
fiato,
respiro,
sóffio
German
Atem,
Atemzug,
Blasen.
suladúra , nf Definition
su sulare; ufradura po puntura o móssigu de bobboi
Synonyms e antonyms
surbadura 1
/
ufradura
| ctr.
isfródhiu
Etymon
srd.
Translations
French
soufflement,
insufflation
English
blowing,
insufflation
Spanish
soplo,
insuflación
Italian
soffiatura,
insufflazióne
German
Einblasen.
súlu , nm: suru 1 Definition
s'ària chi si bogat in buca, pagu pagu de ària o de bentu
Synonyms e antonyms
súbidu
Sentences
s'orcu at addobbadu duos sulos e ndhe at torradu boes, carru, furchetas, bultedhos e fintzas su babbu e frades de Mariedha
2.
sa vida est unu pubusone de bentu, unu sulu
Etymon
srd.
Translations
French
souffle
English
whiff
Spanish
soplo
Italian
sóffio
German
Blasen.