alénu, àlenu , nm Definition
s'ària chi intrat a o essit de is prumones portandho s'ossígenu a su sàmbene e leandhondhe s'anidride carbónica, sinónimu fintzes de fortza
Synonyms e antonyms
àbidu,
alentu,
àlinu 1,
isalenu
/
foltza
/
alore
Idioms
csn:
bogare, leare, torrare a. = bogare, leare, torrare àlidu, respirare; in d-un'à. = in d-unu sinnu; èssere de sete alenos, o àere sete alenos = èssiri forti meda, corriatzu; èssere a s'a. = morindhe (nadu de malàidu, betzu), finindhe, iscutinendhe (nadu de provista)
Sentences
fit faedhendhe asciuconada e cun s'alenu curtzu ◊ li est manchendhe s'alenu: est morzendhe! ◊ benindhe fia mancu, un'istante s'alenu mi est mancadu! (A.Dettori)◊ lu giamant e no faedhat, tantu li mancat s'alenu ◊ fut tocadu de partire dae sas iscolas po dare alenu a sa poesia a bolu!
2.
sa domo sua est unu porchile: si b'intrades bos leat s'alenu ◊ no fit cosa de resístere cristianu: leaiat s'alenu su pudore
3.
su "Chi eja!" a Zuanne nche li est essidu in d-un'àlenu
4.
za morit cras, tziu Batore: est de sete alenos!…
Etymon
srd.
Translations
French
souffle,
haleine
English
blow,
breathe
Spanish
aliento,
soplo
Italian
sóffio,
àlito,
respiro
German
Blasen,
Atem.
búfidu , nm Definition
s'ària chi si faet cun sa buca bogandhochedha de prumones a fortza; s'ària chi movet su bentu / in d-unu b. = in d-unu sinnu, in d-un'apenas de tempus
Synonyms e antonyms
bufada,
bufetu,
ispera 2,
púfida,
súlidu,
súrbiu
Sentences
a búfidos che fodhe, zughet sos primones a lera de s'apretu
Etymon
srd.
Translations
French
souffle,
soufflement
English
whiff
Spanish
soplo
Italian
sóffio
German
Blasen,
Windhauch.
isalénu , nm Definition
ariedha, movidedha de ària, fintzes sa chi si arrespirat, s'àlidu
Synonyms e antonyms
àbidu,
alentu,
alenu,
àlinu 1
Sentences
bois puru, bentos, débbiles isalenos, benides dae su nudha a s'ispensada ◊ deo e tue, solos, in serenu e rassignadu andhare, acantu acantu ambos passamus, cunfundhendhe intantu su tzocu tou in su meu isalenu
Etymon
srd.
Translations
French
souffle
English
whiff
Spanish
soplido,
soplo
Italian
sóffio
German
Blasen.
súbidu , nm: súlidu,
súliru Definition
s'ària chi si bogat de prumones torrandho àlidu, mescamente fatu a forte, fintzes su surbare de su bentu: a bortas, súrbiu, suspidura bufandho cosa
Synonyms e antonyms
àbidu,
alenu,
isúfiu,
suidu,
sulu,
tzúfiu
/
bentu
Idioms
csn:
èssiri unu s. (nadu de tempus/durada) = unu sinnu, una furriada de ogus; pigai o torrai súlidu = torrare àlidu, respirare coment'e pasendhe unu pagu faghindhe cosa; aspetai a súlidu tentu = azummai chentza torrare àlidu pro istare atentos
Sentences
at pérdiu su súlidu tzerriendi meda ◊ candu passu ingunis mi tocat de aguantai súliru, po no mi allupai de fragu de bassa
2.
sa temporada mala est infruschendhe cun súlidos de bentu bidhiarzu ◊ su súbidu de su bentu
3.
cussas dexi dis fiant istétias unu súlidu
4.
cun d-unu súlidu nci at ingúrtiu unu pisu de préssiu… (F.Carlini)
Etymon
srd.
Translations
French
souffle
English
breath
Spanish
aliento,
soplo
Italian
fiato,
respiro,
sóffio
German
Atem,
Atemzug,
Blasen.
sulàda , nf Definition
su sulare; fintzes genia de súrbiu chi faent unos cantu animales coment'e arrennegaos o timendho
Synonyms e antonyms
isufulada,
sulvilada
Sentences
sa pampa a dógnia sulada de bentu tzacat e cincidhat ◊ a s'anzone mortu li at dadu duas o tres suladas pro l'iscolzare menzus
2.
in sos beranos, candho bigiaiant sas bachitas, sas bórridas poniant sa paura a colpos de ramuzu e a suladas
Etymon
srd.
Translations
French
souffle,
ébrouement
English
puff,
snort
Spanish
soplo,
bufido
Italian
sóffio,
sbuffata
German
Blasen,
Schnauben.
súlu , nm: suru 1 Definition
s'ària chi si bogat in buca, pagu pagu de ària o de bentu
Synonyms e antonyms
súbidu
Sentences
s'orcu at addobbadu duos sulos e ndhe at torradu boes, carru, furchetas, bultedhos e fintzas su babbu e frades de Mariedha
2.
sa vida est unu pubusone de bentu, unu sulu
Etymon
srd.
Translations
French
souffle
English
whiff
Spanish
soplo
Italian
sóffio
German
Blasen.
ufulàda , nf Definition
cropu de aera, de bentu; su ufulare
Synonyms e antonyms
irfrusada,
mumada
/
úfulu
Sentences
sa nue de sa traschia che l'at zuta un'ufulada de bentu ◊ ufuladas de bentu sunt a frúschiu ◊ ufuladas de nuscos l'irfríssidant sa conca
Etymon
srd.
Translations
French
souffle,
rafale du vent
English
gust (of wind)
Spanish
racha,
ráfaga
Italian
sóffio,
ràffica di vènto
German
Windstoß.