acordiolài , vrb Definition
atrotigare, fàere a codriola
Synonyms e antonyms
acaragollai,
atrotixai,
folfigiare,
fortzicare,
foscigare,
incordigliolai,
profizare,
trogai
Etymon
srd.
Translations
French
tortiller
English
to twist
Spanish
retorcer
Italian
attorcigliare
German
wickeln.
allorimmedhàre , vrb: allorumedhare Definition
fàere a lómboru, (nau de filu o cosas deasi), fàere a ballotas (nau de farra); in cobertantza, pinnigare, pigare a s'isfacia, a trassa, ma fintzes istare a s'atrollada cun ccn.
Synonyms e antonyms
aggromare,
aggromerare,
aggromeredhare,
allomborae,
arrombulonai,
arromulare,
tròbere
/
acoconare
Sentences
fintzas a s'incràs manzanu su cane si allorimmedhat in d-un'oredhu aisetandhe sa mere
2.
chirca de no ti che l'allorimmedhare, a cussu, ca no ti lu catzas prus! ◊ Pedru ch'est allorimmedhadu cun Tatanu ◊ su batu si est allorumedhadu in cue
Etymon
srd.
Translations
French
pelotonner,
tortiller,
enrouler
English
to wrinkle,
to twist
Spanish
ovillar,
retorcer
Italian
aggomitolare,
attorcigliare
German
aufwickeln.
tortigiài , vrb: atrotoxai,
totorgiai,
tratoxai,
trotigiai,
trotixai,
trotoigare,
trotosare,
trotoxai Definition
atrotigare, furriare, girare de longu una cosa, pruschetotu orrobba, fune, filos o cosas deasi, de no èssere prus a línia dereta, comente si faet filandho lana o àteru; fintzes mòvere a iscutuladura, fàere trebballare meda; furriare, tròchere a una parte / trotoxai un'istràciu isciustu = múrghere un'istratzu
Synonyms e antonyms
acaragollai,
acordiolai,
atrocillai,
folfigiare,
forrighitare,
profizare,
tontirgiai
/
ischirchinare
/
frànghere,
partare,
tòlchere
| ctr.
isprofizare,
istrotoigare
Idioms
csn:
trotoxai sa coa = fàghere sa coa coment'e a lórigas; trotoxai sa matza a unu = segai sa matza, dare ifadu meda; trotoxaisí de su dolori = ischirchinàresi de su dolore; trotoxaisí coment'e un'anguidha, coment'e unu coloru; persona trotoxara = furba, chi l'ischit longa
Sentences
s'argiau si totòrgiat istrumpau in terra ◊ est totorgendusí a caragolu ◊ no mi trotoxist su bràciu ca m'iscrescit!
2.
depias ari portau su sugru tortigiau che a su pei miu po biri ci ti fust framulau in domu!
3.
trotoxissí a custa parti!
Translations
French
tortiller,
tordre
English
to twist
Spanish
retorcer
Italian
contòrcere,
ritòrcere,
attorcigliare
German
auswringen,
drehen.
trochigiàre , vrb: atrochillai,
trochillai,
troghillai,
trochizare,
troghizare Definition
imbodhigare a istrintu a inghíriu, a lómboru, coment'e a acapiadura; su si mòvere coment'e a atrotigadura, a iscutuladas; atrotigare, furriare sa cosa o sa chistione
Synonyms e antonyms
atrogai,
trabojare,
trebedhai,
trogai,
tronnire
/
folfigiare,
fortzicare,
profizare
/
ischirchinare,
iscoitai
| ctr.
stroghillai
Sentences
iap'èssi bófiu trochillai su trinciau cun is didus ◊ dhoi fiat unu coloru troghillau cun d-una píbera ◊ unu caboru si fiat troghillau a sa funi de sa cracida ◊ lompint a unu logu totu tupas de linna manna cun arrampus de orrú chi si troghillant in is cambas de su cuadhu ◊ fiat trochillendisí su concajoni ◊ portant s'arrosàriu trochillau in su brutzu
2.
a cussa meurra dhi trochígio sa mola de su tzugu! ◊ ma chie ti cheret, a tie, archili trochizau?! ◊ sa trama est totu trochizada ◊ portat is cambas trochilladas: custu fillu est totu trochillau
3.
si est sentia de scendiai e fiat trochillendisí ◊ si trochillat coment'e un'anguidha
4.
no mi troghizes sas allegas!
Translations
French
envelopper
English
to wrap up,
to twist
Spanish
marañar
Italian
avviluppare,
attorcigliare
German
Knoten.
trogài , vrb: atrogai,
trogare Definition
acapiare, mescamente imbodhigare una cosa a tantas bortas a inghíriu de un'àtera, fintzes in dossu, a un'arremu o àteru; in cobertantza, nàrrere o cuncordare trogas, imbodhigos, trampas / su pannixedhu o muncadori de trogai = mucadore de conca de acapiare in gatzile, a parte de apalas
Synonyms e antonyms
prèndhere,
imboligare,
imbusciae
/
pinnicai
/
acordiolai,
atrotixai,
folfigiare,
fortzicare,
imbogiare,
trobillai
/
ingannai,
trampai
| ctr.
irboligare,
isòlbere,
strogai
Sentences
dhis pariat chi fiat bèni trogau in d-una madassa mali cumbinada ◊ a su mortu dhi trogant is manus cun s'arrosàriu ◊ ndi est arrutu de cuadhu e, comenti portàt sa funi trogada, su cuadhu dh'at pigau a tragu ◊ tot'is duus si dh'iant trogada a su didu ◊ custu fiuverru est totu trogau
2.
a su mortu dh'iant trogau in d-unu lantzoru ◊ su chi aciapat ingollit po si trogai is peis ◊ seus trogandusí sa conca primu de si dha segai! ◊ po su frius mi apu trogau cuss'arrogu de arrobba in su ciugu ◊ su mengianu ndi carastis coitendi de su letu, no abarrastis trogamí troga!
3.
lah, chi po macu siast, chi mi trogu is gunnedhas gei dha bis sa festa!…◊ pigat una funi bèni trogada e iscudit in tot'is furrungonis
4.
chini est chi dh'at trogada sa morti de cussus? ◊ dhi parit bellu chi a una pòbera tiàula mi dhi troghit una fàula po si papai is caboniscus? (L.Matta)
Etymon
ltn.
*torc(u)lare
Translations
French
enrouler,
rouler,
envelopper,
entortiller
English
to wrap (up)
Spanish
envolver
Italian
avvòlgere,
attorcigliare
German
aufwickeln.