càusa , nf Definition
cosa o fatu chi at fatu o chi faet naschire calecunu efetu; denúncia de calecuna chistione a sa giustítzia
Synonyms e antonyms
insemia
/
crupa,
neche
/
pretu
Sentences
sa càusa de custu male est su malu cabu tou etotu ◊ su spitzu de cussu babballotedhu no at a èssi prus càusa de morti ◊ droga, àrculu, incidentes… totu càusa de sa tropu muneda, ca funt erricos e ispendhent
2.
semus andhados in càusa e, ca tenia resone, l'apo bínchida deo
Etymon
itl.
Translations
French
cause
English
cause
Spanish
causa
Italian
càusa
German
Grund.
insemía , nf: intzimia Definition
càusa, neghe chi faet naschire unu male, princípiu de calecunu efetu (mescamente de maladia); fintzes iscusa tanti po nàrrere, po fàere (o po no fàere) una cosa
Synonyms e antonyms
ansimia,
càusa,
písima
/
abbétia,
arraghèscia,
atema,
congiuntura,
cóntia,
iscóticu,
iscúgia,
tzemia
Idioms
csn:
intzimia de… = coment'e chi…, a su postu de…; bogai intzimia = chircare iscusas; is intzimias de su partu = sinnales de comente una fémina ràida est sentida pro s'illierare
Sentences
ita cudha bagadia… morti chen'e intzimia fatzant!
2.
dhi narant cosa po tenni s'intzimia po dh'acusai ◊ no tenendu intzimia de perunu imputu, dhus iant libberaus
3.
seis benius a mi pigai cun ispadas e fustis, intzimia de èssi unu bandidu (Ev)◊ intzimia de istudiare ses zogandhe!
Etymon
srd.
Translations
French
germe,
source,
principe
English
germ,
cause,
beginning
Spanish
germen,
origen,
pretexto
Italian
gèrme,
càusa,
princìpio,
sìntomo,
stìmolo,
movènte
German
Ursprung,
Grund.
movitíva , nf Definition
intzimia, cosa chi faet naschire o mòvere unu fatu, una chistione
Synonyms e antonyms
càusa,
motivu
Sentences
ma nois a l'ischimus pro cale movitiva in Sardigna che at àpidu bandhidos meda?
Etymon
itl.
Translations
French
cause
English
reason,
cause
Spanish
causa
Italian
càusa
German
Grund.
tzàntara , nf: tzàntera Definition
bregúngia manna, cosa de ndhe dèpere tènnere bregúngia / fàghere tzàntara = fàere bregúngias
Synonyms e antonyms
arréula,
befa,
bilgonza,
gutiperu,
iscàranu
/
cdh. ciàntara
Sentences
mi as giuradu chi mi batias a tzàntera de sa zente, ma ti ses fadhidu! ◊ cussu est sa tzàntara e su risu de su logu ◊ arratza de tzàntara custa de 'Tangentópoli', sos amministradores furendhe! ◊ semus sa tzàntara de sa bidha, petzi che brigare!
2.
sa rosa de sa cussorza est diventada pubusa, ponzendhe fatu a unu feminarzu, sa tzàntara!
Etymon
srd.
Translations
French
risée,
moquerie
English
scorn
Spanish
escarnio,
ludibrio,
mofa
Italian
ludìbrio,
càusa di schérno,
di derisióne,
canzonatura
German
Spott,
Gespött.