comíntzu , nm: cuménciu,
cumentu,
cumentzu,
cumetzu,
cumintzu Definition
sa cosa chi, o ue o candho si cumènciat, cumenciamentu de una faina, de unu tempus, de unu camminu
Synonyms e antonyms
incaminada,
incomínciu,
incumentu,
inghitzu
| ctr.
acabbu,
finitia
Sentences
totus improvisant cantzonis e mutetus a cumentu ◊ in donzi cosa, su comintzu est su prus difítzile ◊ bonu comintzu e menzus fine! ◊ aus pigau coment'e cuménciu òperas de cantadores
Etymon
itl.
comincio
Translations
French
début
English
beginning
Spanish
comienzo
Italian
inìzio,
princìpio
German
Anfang.
incomínciu , nm: incomintzu,
incuménciu,
incumentzu,
incumintzu,
iscomintzu Definition
su cuménciu, is primas cosas de una faina, de unu trebballu, de css. fata; fintzes su primu tretu, su tretu chi si agatat innanti de unu logu, de una cosa; su cumenciare
Synonyms e antonyms
comintzu,
incumentu,
inghitzu
/
incomintzamentu
| ctr.
acabbada,
acabbu,
finitia
Sentences
dai s'iscomintzu de su coju s'abbizeit chi calchi cosa no andhaiat comente deviat andhare ◊ ti dat cara su Segnore dae s’incomínciu de s’annu a s’acabbu ◊ comenti fait s'incumentzu de cussa poesia?
Etymon
srd.
Translations
French
début,
commencement
English
beginning
Spanish
comienzo,
principio
Italian
inìzio
German
Anfang.
insemía , nf: intzimia Definition
càusa, neghe chi faet naschire unu male, princípiu de calecunu efetu (mescamente de maladia); fintzes iscusa tanti po nàrrere, po fàere (o po no fàere) una cosa
Synonyms e antonyms
ansimia,
càusa,
písima
/
abbétia,
arraghèscia,
atema,
congiuntura,
cóntia,
iscóticu,
iscúgia,
tzemia
Idioms
csn:
intzimia de… = coment'e chi…, a su postu de…; bogai intzimia = chircare iscusas; is intzimias de su partu = sinnales de comente una fémina ràida est sentida pro s'illierare
Sentences
ita cudha bagadia… morti chen'e intzimia fatzant!
2.
dhi narant cosa po tenni s'intzimia po dh'acusai ◊ no tenendu intzimia de perunu imputu, dhus iant libberaus
3.
seis benius a mi pigai cun ispadas e fustis, intzimia de èssi unu bandidu (Ev)◊ intzimia de istudiare ses zogandhe!
Etymon
srd.
Translations
French
germe,
source,
principe
English
germ,
cause,
beginning
Spanish
germen,
origen,
pretexto
Italian
gèrme,
càusa,
princìpio,
sìntomo,
stìmolo,
movènte
German
Ursprung,
Grund.
intràda , nf: intrara,
intrata Definition
su intrare, su cuménciu de una sumana, de un'istagione; tretu inue si intrat a unu logu; is provistas, is badàngios chi intrant a unu, a una domo, a unu bilànciu, fintzes is trebballos e produtos de s'incúngia; in su càntigu a tenore est s'acumpangiamentu chi sighit a s'istérria, in su ballu est unu passu prus longu; foedhandho de cójuas, est su permissu a s'ómine po intrare a domo de sa fémina; a logos est fintzes su tocu de sa campana chi giaet a ischire sa morte de unu
Synonyms e antonyms
intramentu
/
ingiassu,
intradorzu
/
balanzu 1,
busca
| ctr.
essia
/
gastu,
ispesa
/
ispiru
Idioms
csn:
in sa prima i. = in su primu tretu chi si agatat intrendi a unu logu; donai intrada a unu = fàgherelu o lassàrelu intrare a domo (mescamente a s'ómine chi at dimandhadu fémina a cojare); cunforma a s'intrada sa essida = segundu su gualàngiu si fait s'ispesa
Sentences
po s'intrada a Castedhu, a s'arciobispu dhi ant fatu unu bellu acumpangiamentu ◊ sos refrios a s'intrada de s'iberru ant a èssere pejus ◊ est cosa fora de usu a fai s'intrada un'arricu a domu de Deus ◊ no lis neghedas s'intrada de sa gianna! ◊ is piciochedhos faiant s'intrada a iscola candho beniat sa maista ◊ a s'intrada chi at fatu a sa domo at bidu custas tres melas
2.
me in s'aposentu dhoi at tres intradas ◊ sa crésia in bidha est a primu intrara
3.
de oi ti giau s'intrada in custa domu: beni candu ti praxit ◊ oje fiza nostra at dau s'intrada a s'ammorau ◊ in sas portas tzelestiales dàdennos líbbera intrada! ◊ si dae te s'intrada no tegno in sa vida mi lassas a penare ◊ tandho sas féminas a su tzilleri no bi aiant intrada
4.
s'intrada de s'annu est in s'argiola ◊ pigaiat su frade a retirare su casu e su regotu, chi fit s'intrada de donzi die ◊ Tonnedhu fit trabagliendhe a s'intrada e a s'àteru it'e fàghere
5.
ant tocau un'intrada: chini est su mortu?
Etymon
srd.
Translations
French
entrée
English
entrance,
income,
opening,
beginning
Spanish
entrada
Italian
penetrazióne,
entrata,
ingrèsso,
accèsso,
intròito
German
Eingang,
Zutritt,
Einnahme.
prensípiu , nm: prentzípiu,
princípiu,
printzípiu,
priscípiu Definition
su cuménciu de cosas, de chistiones e fatas; genia de régula, fundhamentu (de cumportamentu morale, de isciéntzia o àteru)
Synonyms e antonyms
comintzu
/
régula
| ctr.
acabbu,
finitia
Sentences
ant tentu printzípiu sas istellas, o sunt eternas totu, Sole e Luna? ◊ bonu printzípiu e menzus fine!
2.
non sigast s'arrexoni de "su tallu" si cuss'arrexoni est contras a is princípius e is valoris cosa tua! ◊ cussa est una pessone de printzípios sanos, onesta ◊ si Samanta depiat lassare sa Sardinna cheriat nàrrere po issa sa morte de sos printzípios e de sas raichinas suas ◊ su cerbedhu de us ómines tenet princípius coment'e régulas de grammàtica chi no si ndhe rendhet contu
Translations
French
commencement,
principe
English
principle,
beginning
Spanish
principio
Italian
princìpio
German
Anfang,
Prinzip.
tèma , nf: atema,
dema,
tzema (sa t. = nr. satèma) Definition
càusa, iscusa de unu male, maladia mancari no grave; fintzes prantu longu
Synonyms e antonyms
ciaca,
insemia,
iscóticu,
iscúgia,
mendhea,
taca 3,
témiu,
tzemia*
Sentences
as collidu tema: mi pares tunconidu
Translations
French
symptôme
English
illness beginning
Spanish
principio de enfermedad
Italian
difètto alla salute,
princìpio di malattìa
German
schlechte Gesundheit,
Anfang einer Krankheit.