comíntzu , nm: cuménciu, cumentu, cumentzu, cumetzu, cumintzu Definitzione sa cosa chi, o ue o candho si cumènciat, cumenciamentu de una faina, de unu tempus, de unu camminu Sinònimos e contràrios incaminada, incomínciu, incumentu, inghitzu | ctr. acabbu, finitia Frases totus improvisant cantzonis e mutetus a cumentu ◊ in donzi cosa, su comintzu est su prus difítzile ◊ bonu comintzu e menzus fine! ◊ aus pigau coment'e cuménciu òperas de cantadores Ètimu itl. comincio Tradutziones Frantzesu début Ingresu beginning Ispagnolu comienzo Italianu inìzio, princìpio Tedescu Anfang.

incomínciu , nm: incomintzu, incuménciu, incumentzu, incumintzu, iscomintzu Definitzione su cuménciu, is primas cosas de una faina, de unu trebballu, de css. fata; fintzes su primu tretu, su tretu chi si agatat innanti de unu logu, de una cosa; su cumenciare Sinònimos e contràrios comintzu, incumentu, inghitzu / incomintzamentu | ctr. acabbada, acabbu, finitia Frases dai s'iscomintzu de su coju s'abbizeit chi calchi cosa no andhaiat comente deviat andhare ◊ ti dat cara su Segnore dae s’incomínciu de s’annu a s’acabbu ◊ comenti fait s'incumentzu de cussa poesia? Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu début, commencement Ingresu beginning Ispagnolu comienzo, principio Italianu inìzio Tedescu Anfang.

insemía , nf: intzimia Definitzione càusa, neghe chi faet naschire unu male, princípiu de calecunu efetu (mescamente de maladia); fintzes iscusa tanti po nàrrere, po fàere (o po no fàere) una cosa Sinònimos e contràrios ansimia, càusa, písima / abbétia, arraghèscia, atema, congiuntura, cóntia, iscóticu, iscúgia, tzemia Maneras de nàrrere csn: intzimia de… = coment'e chi…, a su postu de…; bogai intzimia = chircare iscusas; is intzimias de su partu = sinnales de comente una fémina ràida est sentida pro s'illierare Frases ita cudha bagadia… morti chen'e intzimia fatzant! 2. dhi narant cosa po tenni s'intzimia po dh'acusai ◊ no tenendu intzimia de perunu imputu, dhus iant libberaus 3. seis benius a mi pigai cun ispadas e fustis, intzimia de èssi unu bandidu (Ev)◊ intzimia de istudiare ses zogandhe! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu germe, source, principe Ingresu germ, cause, beginning Ispagnolu germen, origen, pretexto Italianu gèrme, càusa, princìpio, sìntomo, stìmolo, movènte Tedescu Ursprung, Grund.

intràda , nf: intrara, intrata Definitzione su intrare, su cuménciu de una sumana, de un'istagione; tretu inue si intrat a unu logu; is provistas, is badàngios chi intrant a unu, a una domo, a unu bilànciu, fintzes is trebballos e produtos de s'incúngia; in su càntigu a tenore est s'acumpangiamentu chi sighit a s'istérria, in su ballu est unu passu prus longu; foedhandho de cójuas, est su permissu a s'ómine po intrare a domo de sa fémina; a logos est fintzes su tocu de sa campana chi giaet a ischire sa morte de unu Sinònimos e contràrios intramentu / ingiassu, intradorzu / balanzu 1, busca | ctr. essia / gastu, ispesa / ispiru Maneras de nàrrere csn: in sa prima i. = in su primu tretu chi si agatat intrendi a unu logu; donai intrada a unu = fàgherelu o lassàrelu intrare a domo (mescamente a s'ómine chi at dimandhadu fémina a cojare); cunforma a s'intrada sa essida = segundu su gualàngiu si fait s'ispesa Frases po s'intrada a Castedhu, a s'arciobispu dhi ant fatu unu bellu acumpangiamentu ◊ sos refrios a s'intrada de s'iberru ant a èssere pejus ◊ est cosa fora de usu a fai s'intrada un'arricu a domu de Deus ◊ no lis neghedas s'intrada de sa gianna! ◊ is piciochedhos faiant s'intrada a iscola candho beniat sa maista ◊ a s'intrada chi at fatu a sa domo at bidu custas tres melas 2. me in s'aposentu dhoi at tres intradas ◊ sa crésia in bidha est a primu intrara 3. de oi ti giau s'intrada in custa domu: beni candu ti praxit ◊ oje fiza nostra at dau s'intrada a s'ammorau ◊ in sas portas tzelestiales dàdennos líbbera intrada! ◊ si dae te s'intrada no tegno in sa vida mi lassas a penare ◊ tandho sas féminas a su tzilleri no bi aiant intrada 4. s'intrada de s'annu est in s'argiola ◊ pigaiat su frade a retirare su casu e su regotu, chi fit s'intrada de donzi die ◊ Tonnedhu fit trabagliendhe a s'intrada e a s'àteru it'e fàghere 5. ant tocau un'intrada: chini est su mortu? Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu entrée Ingresu entrance, income, opening, beginning Ispagnolu entrada Italianu penetrazióne, entrata, ingrèsso, accèsso, intròito Tedescu Eingang, Zutritt, Einnahme.

prensípiu , nm: prentzípiu, princípiu, printzípiu, priscípiu Definitzione su cuménciu de cosas, de chistiones e fatas; genia de régula, fundhamentu (de cumportamentu morale, de isciéntzia o àteru) Sinònimos e contràrios comintzu / régula | ctr. acabbu, finitia Frases ant tentu printzípiu sas istellas, o sunt eternas totu, Sole e Luna? ◊ bonu printzípiu e menzus fine! 2. non sigast s'arrexoni de "su tallu" si cuss'arrexoni est contras a is princípius e is valoris cosa tua! ◊ cussa est una pessone de printzípios sanos, onesta ◊ si Samanta depiat lassare sa Sardinna cheriat nàrrere po issa sa morte de sos printzípios e de sas raichinas suas ◊ su cerbedhu de us ómines tenet princípius coment'e régulas de grammàtica chi no si ndhe rendhet contu Tradutziones Frantzesu commencement, principe Ingresu principle, beginning Ispagnolu principio Italianu princìpio Tedescu Anfang, Prinzip.

tèma , nf: atema, dema, tzema (sa t. = nr. satèma) Definitzione càusa, iscusa de unu male, maladia mancari no grave; fintzes prantu longu Sinònimos e contràrios ciaca, insemia, iscóticu, iscúgia, mendhea, taca 3, témiu, tzemia* Frases as collidu tema: mi pares tunconidu Tradutziones Frantzesu symptôme Ingresu illness beginning Ispagnolu principio de enfermedad Italianu difètto alla salute, princìpio di malattìa Tedescu schlechte Gesundheit, Anfang einer Krankheit.

«« Torra a chircare