ciàru , agt, nm: claru, craru, giaru Definizione nau de colore, chi est pagu cotu o fintzes chi giaet unu pagu de lughe; nau de una chistione, de unu fatu, de una cosa, chi si biet bene meda o si connoschet e cumprendhet luego o s'intendhet bene distinta; foedhandho de logu, su craru est un'ispuntone de monte, unu tretu chi essit de prus e de ue faet a crarizare, abbaidare e bíere prus logu Sinonimi e contrari ladinu, límpiu, lúchidu, iscrariatu, nódinu / bica, codhu 1, incraradorza | ctr. cuadu, iscurosu Modi di dire csn: bogai, bogare sa cosa a c., a s'acrara = dare a ischire sa cosa; claru a bidha, claru a ponente = faci a bidha, faci a ponente; zúghere una cosa a c. = a ogru, de la poder bídere; in ciaru = a craru (ctr. a cua, a s'acua); a s'acrara = su ctr. de a s'acua, in manera chi si biat Frasi est una die crara: su logu si che podet bídere atesu meda ◊ zughet bestimenta de colore craru ma sériu ◊ issa portat is ogus unu pagu prus crarus de cussus de is sorris 2. est craru che a s'ogru de su sole ◊ est craru che in pranta de manu ◊ mi at nadu peràulas ciaras e ladinas ◊ dae cussa bica si podet bídere su campu craru ◊ andat sa boxi insoru clara clara in su logu ◊ su dotori itzérriat sa mama e dhi narat craru e tundu ca su fillu no podiat sighiri aici 3. sos contos de su sidhadu apustis sunt essidos in claru de lughe e fint sodhos furados! ◊ zúghelu a craru, su bestiàmine, no ti che lu furent! ◊ su chi possedis ndhe lu furas in ciaru e a s'acua ◊ is oberajos a cuadhu poderant a s'acrara su pannu Cognomi e Proverbi smb: Craru Etimo ltn. clarus Traduzioni Francese clair, connu Inglese manifest Spagnolo claro Italiano chiaro, manifèsto Tedesco deutlich.

connótu , pps, agt, nm Definizione de connòschere; chi si connoschet, lu connoschent; sa cosa de o comente fit unu tempus / male chena connotu = chi no l'ant ischidu o pótidu connòschere, chi no ischint ite male est Sinonimi e contrari connóschidu / cdh. cunnotu Frasi bisonzu no ndhe at connotu e pro cussu no ndhe cussiderat ◊ dh'apu connotu de sa primu dí chi est benniu! ◊ cussa cosa l'apo sempre connota cue ◊ su piciochedhu in domu de sa bírdia at connotu fàmini e frius 2. custa est zente connota, no bi at de timire 3. s’órdini púbbricu fiat su de sa traditzioni, su connotu ◊ no ti bendhas su connotu! Traduzioni Francese connu Inglese well-known Spagnolo conocido Italiano conosciuto Tedesco bekannt.

nodídu, nódidu , agt: nodiu, nódiu, nóidu, noriu, nótitu, notitu, nótiu, nudiu Definizione chi est connotu, famau, chi s'ischit; chi est de calidades bonas; su chi praghet de prus, su preferiu, istimau meda Sinonimi e contrari connotu, distintu, famadu, noditzau / fentomadu, nídidu, signaladu Modi di dire csn: die nódida = de festa; nodidu a totus = chi dhu scint totus; giúchere una cosa a nótitu = a notu, marcaresila, ammentàrela Frasi ciai est nodiu ca est unu bravu giòvunu ◊ custas sunt cosas nódias e sinnaladas ◊ cantant tzivilidades nótias a sos mannos bénnias dae mare e pérdias in caminu (N.Trunfio) 2. no ti apo mai dadu unu fiore, mancu in die nodida pro ammentu ◊ sezis gasi acorrutadas pro calchi bonu maridu o calchi fizu nodidu? ◊ fut totu genti nodia ◊ prenda mia noria, chini ti at aciotau?! Etimo srd. Traduzioni Francese connu, distingué, préféré Inglese well-known, favourite, valuable, refined Spagnolo conocido, preciado, distinguido, predilecto Italiano nòto, pregévole, distinto, predilètto Tedesco bekannt, berühmt, Lieblings…

scípidu, scípiu , pps, agt: ischípidu Definizione de sciri; nau de ccn., chi ischit meda, chi at istudiau Sinonimi e contrari addotrinadu, ischidu, istudiadu / connotu, ciaru, ladinu 2. Antoni Sanna, professori de linguística sarda in s'universidadi de Castedhu, fiat scípiu de glotologia e filologia romanza Traduzioni Francese su, érudit, manifeste, connu Inglese known, learned, evident Spagnolo sabido, culto, resabido Italiano saputo, cólto, palése, risaputo Tedesco gewußt, gebildet, offenbar.

«« Cerca di nuovo