Definizione Definizione
Sinonimi e contrari Sinonimi e contrari
Modi di dire Modi di dire
Frasi Frasi
Cognomi e Proverbi Cognomi e Proverbi
Terminologia scientifica Terminologia scientifica
Etimo Etimo
Traduzioni Traduzioni
étnicos:
cadhuresu | cdh. |
corsicanu | crsn. |
catalanu | ctl. |
catalanu aragonesu | ctl.a |
tedescu | deut. |
inglesu | engl. |
ispagnolu | esp. |
francesu | frn. |
grecu | grc. |
grecu bizantinu | grcb. |
germànicu | grm. |
italianu | itl. |
italianu lígure | itl.l |
italianu lombardu | itl.lm |
italianu napolitanu | itl.n |
italianu piemontesu | itl.p |
italianu sicilianu | itl.s |
latinu | ltn. |
latinu eclesiàsticu | ltne. |
latinu medievale | ltnm. |
malesu, de Malacca | mls. |
púnicu | pnc. |
àrabbu | rbb. |
àrabbu magrebbinu | rbb.m |
sardu | srd. |
sardu antigu | srdn. |
tabbarchinu | tbr. |
tataresu | ttrs. |
generales:
agetivu | agt. |
animales de allevam. | anall. |
animales arestes | anar. |
animales de abba | anb. |
animales raros | anra. |
ainas | ans. |
antigu, antigamente | ant. |
artículu | art. |
astronomia | astr. |
antunnas/codrolinu | atn. |
ausiliàri | aus. |
avérbiu | avb. |
baroniesu | bar. |
Bíbbia | Bb. |
bidha | bdh. |
bufóngiu | bfg. |
boghe de animale | bga. |
benidore | bnd. |
bíngia | bng. |
bestimenta | bst. |
boghe de verbu | bvrb. |
campidanesu | camp. |
calecunu/a | ccn. |
calecuna cosa | ccs. |
cunfronta | cfr. |
chímicu | chm. |
colores | clr. |
cumplementu | cmpl. |
erbas de cundhire | cndh. |
congiuntzione | cng. |
congiuntivu | cong. |
Cuncíliu Plenàriu Srd | CPS |
Canzoni pop. di Sard. | Cps |
cantones populares srd. | cps. |
partes de sa carena | crn. |
cerpiu/bobboi | crp. |
animale croxiu | crx. |
comente si narat | csn. |
calesisiat | css. |
costúmenes | cst. |
contràriu | ctr. |
cunditzionale | cund. |
domo | dmo. |
druches | drc. |
Èsodu | Es. |
Evangélios | Ev. |
fémina | f. |
fantasia (cosas de f.) | fnt. |
frores | frs. |
àrbures de frutuàriu | frt. |
físicu, pertocat sa física | fs. |
Génesi | Gén. |
gerúndiu | ger. |
giogos | ggs. |
imperfetu | imp. |
imperativu | impr. |
indicativu | ind. |
infiniu | inf. |
intransitivu | intrs. |
incurtzadura | intz. |
iscritu | iscr. |
it’est? | its. |
linnas de òpera | lno. |
logudoresu | log. |
laores | lrs. |
mascu | m. |
megabbàiti | Mb. |
móbbile, mobbília | mbl. |
medidas | mds. |
miriagramma | mgr. |
minore/diminutivu | min. |
maladias | mld. |
mànigos | mng. |
massaria | mssr. |
matas/tupas | mt. |
matemàtica | mtc. |
metallos | mtl. |
matas mannas | mtm. |
matas raras | mtr. |
númene fémina | nf. |
númene, nm. mascu | nm. |
númene iscientíficu | nms. |
nara!/pronúncia | nr. |
su naturale | ntl. |
interrogatigu | ntrr. |
Números (Bb.) | Núm. |
nuoresu | nuor. |
òperas antigas | opan. |
persona (grammàtica) | p. |
plurale | pl. |
pane | pne. |
poéticu | poét. |
prus che passau | ppas. |
particípiu passau | pps. |
provérbiu | prb. |
prendhas | prd. |
preide, crésia | prdc. |
prepositzione | prep. |
presente | pres. |
professiones | prf. |
pronúmene | prn. |
pronominale | prnl. |
propositzione | prop. |
pische, pisca | psc. |
piscadore | pscd. |
pastoria | pstr. |
parentella | ptl. |
pigiones | pzn. |
erbas arestes | rba. |
erbas de cura | rbc. |
erbas linnosas | rbl. |
parte de erba, de àrbure | rbr. |
erbrúgios | rbz. |
erbrúgios coltivaos | rbzc. |
riflessivu | rfl. |
armas | rms. |
minutu segundhu | s. |
sabores | sbr. |
is abes | sbs. |
sa die | sdi. |
singulare | sing. |
sonajolos | sjl. |
su logu | slg. |
sambenaos | smb. |
sonalla/sonàgia | snl. |
usàntzias | sntz. |
sessuale | ssl. |
istrégiu | stz. |
tempus cronológicu | tpc. |
tempus metereológicu | tpm. |
transitivu | trns. |
trasportos | trps. |
tessíngiu | ts. |
unu po medas | upm. |
variante/variantes | var. |
verbu | vrb. |
verbale | vrbl. |
genias fe carena | zcrn. |
| |
| |
A./c. S’istedhu * in d-una variante o sinónimu inditat in cale de custos est posta s’etimologia; in s’etimologia narat chi cussa est s’etm. suposta.
bría , nf: briga Definizione
murrúngiu mannu fatu a tzérrios, foedhos malos e a bortas fintzes a cropos; cosa chi si narat a tzérrios a unu po ccn. cosa male fata / a./c. a logos faent su númene a mascu, brigu
Sinonimi e contrari
aciociada,
aciocu,
afarratóriu,
atachizu,
brionzu,
certara,
certu,
chertaria,
frustatzada,
ghirta,
pletu,
sermonada,
strúnciu 1
/
cdh. ragadhia
Modi di dire
csn:
èssere a b. = istai sempri certendi, certai fatuvatu; pesare, parai b. = pònnere cuvusione, brigare o fàghere brigare; dare una b. a unu = fai unu certu a unu; fàghere una cosa a b. míscia = impresse impresse e betendhe totu apare, chentza órdine
Frasi
mi ndi torràst imbriagu e insaras parasta briga! ◊ eo tzertu no cherzo intrare in briga, ca ndhe poto essire pali pistu! ◊ sa zente est galu bulluzata dae sas brias e dae sos afuscos ◊ maridu e muzere sunt sempre a briga: no si l'intendhent e bastat!
2.
mi ndhe benit arrennegau e mi dat una briga chi mi at picau bibu e mi at lassau mesu mortu ◊ sa briga chi li at dadu… bi ndhe aiat pro isse e pro àtere! ◊ sa mama at dadu una briga a su fizu ca at istentadu in su cumandhu
3.
sos mios sunt a briga ca no bi andho ◊ sunt a briga pro sa partimenta
Cognomi e Proverbi
smb:
Bria, Brigas
/
prb:
briga de frades briga de canes
Etimo
itl.
briga
Traduzioni
Francese
dispute,
querelle,
réprimande,
savon
Inglese
quarrel,
brawl,
scolding
Spagnolo
pelea,
contienda
Italiano
litìgio,
divèrbio,
altèrco,
rissa,
sgridata,
sfuriata
Tedesco
Streit,
Schlägerei,
Schelte.
cumbàta , nf, nm: cumbatu Definizione
trancuinu, gherra coment'e de chie istat sèmpere faendho (no sèmpere po cosa de bonu)/ èssere in cumbata apare = fàere fortza impare bolendho sa matessi cosa
Sinonimi e contrari
afarru,
cadha,
cària,
certu,
condierra,
gherra,
impodha,
inzotu,
matana,
mugna,
pista,
podha,
rebbatu
| ctr.
assébiu,
pasu
Frasi
bivu in cumbata e passo vida penosa, prite tenzo in donzi cosa sa fortuna contrària ◊ su cane giraiat dogni mata fiaghendhe su rastu e s'aera e deo passaia a fàcia altera cun su fosile prontu a sa cumbata (S.Lay Deidda)◊ a fortza de tanti cumbata apu bintu custu coru
Traduzioni
Francese
lutte,
dispute
Inglese
fight,
quarrel
Spagnolo
lucha,
altercado
Italiano
lòtta,
altèrco
Tedesco
Streit.