allégru , agt: allelgu,
allergu,
alligru,
allilgu,
allirgu Definizione
chi giaet a bíere de provare cuntentesa, alligria: si narat fintzes de su naturale de chie si faet a bíere sèmpere cuntentu o erriet cun totus, chi est de naturale bonu
Sinonimi e contrari
caléschidu,
contentu,
festosu,
imbajoschidu,
pregiau,
pregiosu
| ctr.
annicadu,
dispiàchiu,
pirmatu,
triltu
Modi di dire
csn:
zenias de paragones: a. che brintzi, che mariapica, che pitzone, che musca, che furferalzu, coment'e una pasca, che puzone in arzola, che predi cantendu missa, che tzintzipasca, che lepurisposu = allegru meda; a. che cuadhu cordogu, che cani papendu fogu = própiu nudha; allegru a binu = inciariu, chi at bufadu unu pagu tropu
Frasi
fuit in allerga bajania e deviat atzivire su cuviu ◊ is piciocos fiant allirgos ca sa cosa fiat andada bene ◊ totus funt allilgos: càstia is luxes ci dhue funt in is domos!◊ sa pitzochedha fut a pistighinzu ma allelga
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
gai
Inglese
cheerful
Spagnolo
alegre
Italiano
allégro,
gàio,
festóso,
lièto
Tedesco
fröhlich,
lustig,
heiter.
alleporedhàu , pps, agt Definizione
de alleporedhare
Sinonimi e contrari
alleputzau,
alleporizadu,
arreputzadu
/
incaboniscau,
ingrigliadu
Traduzioni
Francese
ragaillardi,
gai
Inglese
made cocky,
merry
Spagnolo
alegre,
cachondo
Italiano
ringalluzzito,
allégro
Tedesco
eitel geworden,
fröhlich.
alleputzàu , pps, agt: alliputzau Definizione
de alleputzai
Sinonimi e contrari
alleporedhau,
alleporizadu,
alleputziu,
arrempudhiu,
trinitu
/
cdh. achinchinnatu
2.
totu alleputzau si dha cantat, prexau!
3.
gei ses alleputzau, oi, paris unu sennori! ◊ mulleri alleputzada… corramenta segura! ◊ cun pobidhu miu gi no fiat cosa de s'arrosci, sempri bèni alliputzau fiat
Traduzioni
Francese
ragaillardi,
gai,
pomponné
Inglese
made cocky,
merry,
dressed up
Spagnolo
alegre,
acicalado
Italiano
ringalluzzito,
allégro,
agghindato
Tedesco
eitel geworden,
fröhlich,
herausgeputzt.
anfanéri , agt Definizione
nau de ccn., chi istat a brullas, a frandhigos
Sinonimi e contrari
allegru,
brullanu
Modi di dire
csn:
fémina anfanera = fémina ammajadita, fémina chi che intzegat s'ómine; pudha a. = pudha bianca
Frasi
custu fiat un'ómini brullanu e po custu dh'iant apicigau s'annomíngiu de "anfaneri"
2.
bentu bardaneri, no isco de cale prendha anfanera, làssami biculare violeras! (F.Cocco)◊ mariposa anfanera, ti fóscigas pro ti lassare gioghitare…
Terminologia scientifica
ntl
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
facétieux,
gai
Inglese
waggish
Spagnolo
chistoso,
jocoso
Italiano
facèto,
giocóso
Tedesco
lustig.
pregiósu , agt: prexosu Definizione
chi est provandho cuntentesa, giaendho a bíere alligria
Sinonimi e contrari
allegru,
caléschidu,
contentu,
pregiau
| ctr.
annicadu,
dispiàchiu,
tristu
Frasi
furiat prexosu po sa pentzada de su gopai
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
joyeux,
gai
Inglese
merry
Spagnolo
alegre,
contento,
risueño
Italiano
gioióso,
lièto
Tedesco
fröhlich,
froh.
scadrallútu , agt: iscardallutu*,
scardallutu Definizione
nau de ccn., chi tenet un'atentzione bia, chi est abbistu, sèmpere atentu a totu
Sinonimi e contrari
abbistu,
allutinedhu,
ispabillu,
sciscitu,
spiscinetu
Frasi
e gei no est scadrallutu, su pipiu, lah! ◊ e chin'est cussu scadrallutu chi mi at bistiu aici?! ◊ giai ca ses scadrallutu, tui, bai e cica trabballu a fillu tuu!
Traduzioni
Francese
gai,
spirituel
Inglese
cheerful
Spagnolo
alegre,
gracioso
Italiano
allégro,
spiritóso
Tedesco
fröhlich,
lustig.
ufànu , agt Definizione
chi est prexau, alligru; fintzes chi si credet meda, chi si bantat / ufanu che ruca = prexau che pasca, allegru che musca
Sinonimi e contrari
allegru,
contentu,
prexau
/
bantageri,
magnosu 1,
spageri,
superbiosu
| ctr.
annicadu,
dispiàchiu,
nechidau
Frasi
isse, tra sos abbréngulos, ufanu cun d-una canna presa s'infusilat (P.Casu)◊ si lu permitides, no revudo de m'ider dispedidu in modu ufanu (P.Giudice Marras)◊ fetant festa sos cristianos comente faghent in chelu sos ànghelos meda ufanos
2.
e si tandho ti faches tantu ufana mi nche pones su nasu in!…
Etimo
spn.
Traduzioni
Francese
gai
Inglese
joyful
Spagnolo
ufano
Italiano
giulivo
Tedesco
fröhlich.