achizàre , vrb Definizione su cambiare bisura, de face, coment'e inchietandhosi o intristandhosi Sinonimi e contrari acristai, inchigiare, inchizire, incilliri, increstare, ingrispire Etimo srd. Traduzioni Francese froncer les sourcils Inglese to frown Spagnolo fruncir el ceño, contrariarse Italiano accigliarsi Tedesco die Stirn runzeln.

acumbeniàre , vrb: cumbeniare Definizione pònnere is cumbénias, is comodidades, mescamente in sa domo Sinonimi e contrari acumbenentziare Etimo srd. Traduzioni Francese doter un appartement de tous les conforts Inglese to have, to provide oneself Spagnolo regalarse comodidades Italiano avére o provvedérsi di tutte le comodità Tedesco mit allem Komfort versehen.

agiorridàre , vrb Definizione istare a su pedi pedi, giare ifadu o istrobbu pedindho, pedindho dépidu Sinonimi e contrari agiorrare, impeltinare, infestare, malifestai Etimo srd. Traduzioni Francese importuner, déranger les créancier et les débiteurs Inglese to bother creditors and debtors Spagnolo importunar Italiano importunare, infastidire creditóri e debitóri Tedesco belästigen.

allutzàre , vrb Definizione castiare cun atentzione atesu Sinonimi e contrari abbadiai, allutae, annotare, apompiai, cadebai, castiai, isperare 1, labai, mirai Frasi totinduna si parat múdrigu allutzendhe su bultu de sa santa che unu pedidore Etimo itl. alluciare Traduzioni Francese ouvrir grand les yeux Inglese to keep one's eye peeled, to look far away Spagnolo aguzar la vista Italiano guardare lontano, aguzzare la vista Tedesco fern schauen, den Blick schärfen.

allutzighinàre , vrb Definizione apèrrere bene deunudotu is ogos, comen'e faendho prus atentzione, meravigliaos Sinonimi e contrari allutzigare, ispalpedhare Frasi benit un'àinu, a denote, e mi allutzighinat sos ojos, pariat ànima mala 2. cussas sunt baldiendhe sa domo cun sos ojos allutzighinados Etimo srd. Traduzioni Francese écarquiller les yeux Inglese to open wide one's eyes Spagnolo abrir los ojos Italiano spalancare gli òcchi Tedesco die Augen aufsperren.

altudhàre , vrb: artudhare, artzudhare, astudhare, atudhare Definizione pònnere sa tzudha, fàere inteterare su pilu, intrare su fritu de s'assíchidu, de sa timoria; fintzes arrennegare Sinonimi e contrari aciuciudhae, altudhire, apilurtzie, arpilare, assunciudhai, aturtudhire, atzultzudhare, impilurtzai, impriutzai Frasi fit artudhadu a su fritu e a su fàmene 2. mamas chin fizos morzendhe de fàmine sunt cosas chi faghent altudhare ◊ un'aerita de ispreu mi artudhat sa carena (P.Fae)◊ si li fit atudhada sa carena pessandhe de pòdere favedhare gai a su frade (S.Spiggia)◊ mancari si artzudhet, isse, si dha faent abbassare sa coa! ◊ mi ndhe altudhat sa pedhe Etimo srd. Traduzioni Francese faire dresser les cheveux sur la tête (herisser), frissonner de froid, frissonner d'horreur Inglese to make s.o.'s hair stand on end, to shudder Spagnolo espeluznar, ponérsele los pelos de punta Italiano far rizzare i capélli, rabbrividire Tedesco die Haare sträuben, schaudern.

ambadúos, ambadús , agt, prn: amborduos, ambosduos, ammaduos Definizione ambos duos (f. ambas duas): unu e àteru, duos leaos impare Sinonimi e contrari ambos Frasi dhi ant curau is ogos ambaduos ◊ tui ses prus pràticu de mei in ambaduas cosas Traduzioni Francese les deux Inglese both Spagnolo ambos, los dos Italiano entrambi, ambedue Tedesco beide.

àmbos , agt, prn Definizione unu e àteru, duos leaos impare (f. ambas) Sinonimi e contrari ambadús Frasi colli s'olia cun ambas manos, ca achipis meda! ◊ su pràtigu a iscríere a màchina ponet ambas manos ◊ ne s'unu e ne s'àteru aiant dinari e cudh'ómine perdoneit ambos duos dépidos 2. bos iseto ambos a bustare, tenzo de arrejonare cun isse ma as a èssere presente finas tue ◊ no bidiamus s’ora ambas duas, ceo de intèndhere e issa de contare Etimo ltn. ambos Traduzioni Francese les deux Inglese both Spagnolo ambos Italiano entrambi Tedesco beide.

ammajucàre , vrb Definizione pigare a losingas, pigare a frandhigos, in bonas Sinonimi e contrari ammajucolare Etimo srd. Traduzioni Francese traiter avec douceur (ou avec les égards voulus) Inglese to treats.o. with kindness Spagnolo coger por las buenas Italiano prènder con le buòne Tedesco jdm. gut zureden.

ammamizàre , vrb: ammammizare Definizione nau de animales e de gente, andhare, acortzire a sa mama, cricare sa mama po amparu; istare o èssere atacaos meda a sa mama Sinonimi e contrari ammammaritzare Frasi cussos crabitos si sunt ammamizados Etimo srd. Traduzioni Francese se réfugier dans les bras de sa mère Inglese to shelter by one's own mother Spagnolo enmadrarse Italiano rifugiarsi prèsso la madre, èssere mólto attaccato alla madre Tedesco sehr an der Mutter hängen.

ammammaritzàdu , pps, agt Definizione de ammammaritzare; nau de ccn., chi est tropu atacau a sa mama Sinonimi e contrari cdh. ammammariciatu Traduzioni Francese qui est dans les jupes de sa mère Inglese mummy's boy Spagnolo madrero Italiano mammóne Tedesco sehr an der Mutter hängend.

ammusàre , vrb Definizione pònnere is musas; acapiare, pònnere su musale, su musone a un’animale Sinonimi e contrari arrestai, imbrucinitai, ingriglionai, prèndhere / ammurralare 2. nisciunu at postu aficu a l'ammusare a calchi truncu, a custu poeta! 3. at ammusadu sos bijos a su narile Etimo srd. Traduzioni Francese menotter, passer les menottes Inglese to handcuff Spagnolo esposar Italiano ammanettare Tedesco Handschellen anlegen.

anzonína , nf Definizione totu is angiones pigaos o cunsideraos impare / a s'a. = che anzone, acomenti si fait cun o a is angionis Frasi fatendhe s'alte sua matzonina, a sos massajos lis furat sa ua e a tie si dat s'anzonina! (A.M.Scanu) Etimo srd. Traduzioni Francese tous les agneaux Inglese the whole of lambs Spagnolo el conjunto de los corderos Italiano l'insième degli agnèlli Tedesco Lammherde.

aogàre , vrb: aograre, aojare, aoxare Definizione betare o furriare is ogos a castiare ccn. cosa po che dha pigare, po dha bòllere, disigiandhodha Sinonimi e contrari abbadiai, addojulare, oghiai Frasi aiat aojadu unu fiotu de tràilas pro che las furare ◊ no fint pagos sos chi l'aiant aojada, candho fit in sos vint'annos! Etimo srd. Traduzioni Francese jeter les yeux Inglese to glance at Spagnolo echar el ojo Italiano adocchiare Tedesco liebäugeln.

apixonài , vrb Definizione cassare pigiones Etimo srd. Traduzioni Francese chasser les oiseaux Inglese to catch birds Spagnolo pajarear Italiano uccellare Tedesco auf Vogelfang gehen.

apozalàdros , nm Definizione unu chi amparat malefatores, furones e àtera gente deosi Etimo srd. Traduzioni Francese qui est de connivence avec les larrons Inglese abetter, abettor Spagnolo encubridor Italiano favoreggiatóre Tedesco Begünstiger.

ataconài, ataconàre , vrb: taconare* Definizione pònnere su tacone, aconciare is iscarpas; nau in cobertantza, cobèrrere Sinonimi e contrari | ctr. istaconare Traduzioni Francese changer les talons Inglese to botch shoes Spagnolo remendar los zapatos Italiano rabberciare le scarpe Tedesco ausbessern.

calèschere , vrb Definizione erríere a praxere, intostare de s'errisu Frasi su imbetzare no ti daet gustu tale de ndhe calèschere! Etimo ltn. *caleschere Traduzioni Francese rire à s'en tenir les côtes Inglese to split one's sides laughing Spagnolo reírse a carcajadas Italiano rìdere a crepapèlle Tedesco sich tot lachen.

carrucàre , vrb: carrugare Definizione portare a carruga, carrare o portare su trigu, su laore, a s'argiola po dhu treulare, a domo a dh'incungiare Sinonimi e contrari assedare, isseidare Frasi los bido carruchendhe in sas costeras cun sa màrghine a cúcuru ◊ bi cheriat su carru a carrugare trigu e lana ◊ carrucat a s'arzola sos mannucros de su tricu Etimo srd. Traduzioni Francese porter les graines à l'aire Inglese to carry grain to barnyard Spagnolo rebañar el trigo en la era Italiano portare il grano all'àia per la trebbiatura Tedesco den Weizen auf den Dreschplatz bringen.

cartéri , nm Definizione chie in su giogu minat e giaet is cartas Etimo spn. cartero Traduzioni Francese qui mêle les cartes Inglese dealer Spagnolo quien baraja las cartas de juego Italiano cartaro Tedesco Kartengeber.

«« Cerca di nuovo