amèga , avb: ammegu, ammega, ammegas, megas Definizione megai de…, èssere faendho, acant'a fàere, apenas fata calecuna cosa / ammegas de mandhigare = sughestantu, in s'ora chi fit, o chi est, manighendhe Frasi ammegas de bènnere so in su mamentu 2. proite tue, fizu de s'upa manna e de unu filu de lughe, ammega in s'oru de sa corona, cun sa làntia de su pensamentu già chircas e preguntas? Etimo srd. Traduzioni Francese être sur le point de… Inglese in the act of… Spagnolo mientras, a punto de Italiano nell'atto di… Tedesco im Begriff zu.

àtu , nm: àutu Definizione paperi inue est iscritu chie est su mere de unu bene, de un’interessu; cosa faendho, in su fàere, chi si faet fintzes coment'e ammostu o singiale de calecuna cosa Sinonimi e contrari paperi, strumentu / acioni Modi di dire csn: a. de nàschida = fidenàscida; a. notóriu = zenia de dichiara; a. de fide = pregadoria chi si narat coment'e cufrimma de sa fide in Deus; pònnere in s'atu a unu = pònnere a s'avértida, avisàrelu Frasi sunt andhados a su notàriu a lis fàghere s'atu de sa domo ◊ su babbu lis at cumpartidu s'interessu e lis at fatu s'àutu puru, a sos fizos 2. est una cumédia pratzia in tres atus 3. Bustianu aiat ghetau unu frúschiu pro pònnere in s'atu sos suos, innantis de acurtziare cudhu a su pinnetu (G.Piga) Cognomi e Proverbi smb: Attus / prb: Deus no at fatu àutu a nisciunus Etimo spn. auto Traduzioni Francese acte Inglese act Spagnolo acta, acto Italiano atto Tedesco Akte.

canzolàre , vrb rfl Definizione abbarrare mighirimíghiri, istentare, istare a irmasionu, pigaresidha tropu abbellu Frasi si ti canzolas, sa cosa che l'agatas totu leada, in butega ◊ si ti canzolas però calchi bículu ti do chi m'insàmbinat su bicu (P.Mossa)◊ canzòladi gai a irmasionu, tue, ca za ndhe atúlias de cosa!… Traduzioni Francese lambiner Inglese to act or do things slowly Spagnolo demorar, entretenerse, tardar Italiano prèndersela con tròppa calma, a rilènto Tedesco in aller Ruhe handeln.

fàta , nf Definizione su fàere, sa cosa chi si faet, s'òpera Sinonimi e contrari acioni, òbera / mirabí Modi di dire csn: si no est gai, fata! = si no est gai ite li faghet?, chi no est aici no fait nudha, no importat; dare una fata = cumentzai unu trabballu ma sentza de dh'acabbai, lassare a mesincumentu, a rugos, fatu in parte; a sa fata de sa die = obrescendi Frasi morint sos sonnos a fata de die! ◊ est una rosa atraente e de valore, de númene e de fata ◊ cussa fémina est Allegria de nòmene e de fatas ◊ deo ndhe tenzo sa lumenada, àtere sas fatas ◊ su babbu li at dadu su sestu de sas bonas fatas, a su fizu ◊ li ant dadu una fata, a sa faina, e si che sunt andhados ◊ meda bi cheret a bodhire figu a ue no lompes… leas un'unchinu e fata! Etimo srd. Traduzioni Francese action Inglese act, action Spagnolo acción, acto Italiano azióne, atto Tedesco Tat, Handlung.

infilipàre , vrb Definizione pigare a unu de mala manera, foedhare o pigare sa gente a foedhos malos, ponendhodha a brigare Sinonimi e contrari afierare Frasi custas ciàciaras infilipant sas discórdias e sos ódios tra famíllias Traduzioni Francese s'acharner, fomenter Inglese to act cruelly, to foment Spagnolo encarnizarse, provocar Italiano infierire, fomentare Tedesco wüten, anfeuern.

ismandroníre , vrb Definizione lassare sa mandronia, fàere passare sa mandronia Sinonimi e contrari smandronai, spreitzai | ctr. ammandronare, ammandronire Etimo srd. Traduzioni Francese guérir de la paresse Inglese to act Spagnolo desemperezarse Italiano spoltronire Tedesco die Faulheit austreiben.

istruméntu , nm: istrummentu, strumentu Definizione documentu púbblicu chi faet su notàriu e narat de chie est unu bene; css. aina, aparíciu, machinàriu po fàere ccn. cosa / i. musicale = aina fata apostadamente po sonare música, de genia diferente segundhu ite dha faet sonare (a sulu a o bentu, de linna o de otone; a iscudidura, a cropos, es. is tumbarinos) Sinonimi e contrari atu, paperi / aina, aparéciu, machinàriu Frasi su notàriu pro su sodhu sa lira nos at leadu, sempre e candho at capitadu de fàghere carchi istrumentu ◊ su notaju de istrumentos frassos fit dispostu a ndhe fàghere cantos ndhe li pediant Etimo itl. strumento Traduzioni Francese acte notarié, instrument Inglese notarial act Spagnolo escritura, acta notarial Italiano atto notarile, struménto Tedesco notarielle Urkund, Instrument.

sbagassài , vrb: irbagasciae Definizione andhare a bagassas, istare sèmpere aifatu de féminas, de s'una a s'àtera; fintzes pigare a befa, fàere a bregúngia a unu ananti de gente Sinonimi e contrari cicisbeai Traduzioni Francese courir le cotillon Inglese to act as a cicisbeo Spagnolo putear Italiano cicisbeare Tedesco den Hof machen.

tzancarronàda , nf: ciancarronada Definizione aconcada maca, fatura de tzancarrones Sinonimi e contrari aconcada, acucada, garrafatoni, isconcata, isconchinada, meleda / cdh.tzancarrunata, ttrs. tzancarrunada Etimo srd. Traduzioni Francese faute grossière, balourdise Inglese big mistake, stupid act Spagnolo disparate, imprudencia, falta Italiano cólpo di tèsta, gròsso sbàglio, spropòsito, balordàggine Tedesco unbesonnene Handlung, grober Fehler, Dummheit.

«« Cerca di nuovo