acaída , nf Definizione sa citia, sa firmada chi unu faet foedhandho Sinonimi e contrari cagliada, cedada, citida Etimo srd. Traduzioni Francese action de taire Inglese action of being silent Spagnolo callada Italiano atto di tacére Tedesco Schweigen.

aciòni , nf: (a-ci-o-ni) antzione assione, atzione, atzioni Definizione su fàere, operatzione, ma prus che àteru pentzada coment’e manera de fàere, calecuna cosa pagu de bonu chi si faet a ccn.; acioni balet fintzes coment'e ingestu, movidedha de sa manu o de sa conca cun calecunu significau Sinonimi e contrari faghidura, fata, fatura 1 / acínnidu, micada Frasi cussa est un'antzione chi nos aus a arregodare! ◊ assiones bonas no ndhe faghet, cussu: est sempre dadu a su malu fàghere ◊ sos babbos puru, ignorantes, si ponent a baldiones, marchendhe sas atziones chi faghent sas damigellas! ◊ cun s'assione chi mi at fatu, deo torro a domo sua? mai! ◊ ndh'apo fintzas birgonza de bos nàrrere sas assiones chi mi at fatu cussu, semper imbreagu! 2. totus funt aspetendi su dotori po dhu pregontai, ma issu est telefonendi e dhus fait s’acioni de abarrai citius (A.Simbula)◊ bastat s'acioni, no sigas! Traduzioni Francese action Inglese action Spagnolo acción Italiano azióne di particolare rilièvo comportamentale Tedesco Untat.

cagliàda , nf: callada Definizione su s'istare mudos, citios, su si firmare de foedhare Sinonimi e contrari acaida, cedada, citida | ctr. faedhada Frasi sa cagliada est risposta ◊ fit a chistionu, ma comente li ant nadu cosa at fatu sa callada Etimo srd. Traduzioni Francese action de se taire Inglese action of being silent Spagnolo callada Italiano atto di tacére Tedesco Schweigen.

carèla , nf: carella, carrella, cherella, cuerela Definizione cosas de una briga o chertu, de certai, de andhare in giustítzia, ma fintzes chistionu a boghes Sinonimi e contrari acusa, pretu / chensa Frasi si est a b'intrare sa carella cherzo ischire cantu mi benit a costare ◊ ischides chie at fatu sa carela e mi ndhe cheret sa conca mutzare? ◊ sentza delitu la ponzo in carella 2. ispantadu a sa nóbbile carella, "Chie sezis", dimandho, "sorres bellas?" ◊ una carrella de diàulos àrtziant e calant in s'iferru Etimo itl. quarella Traduzioni Francese plainte Inglese action Spagnolo querella Italiano querèla Tedesco Klage.

carelàre , vrb: carellai, carellare, cuerelai, cuerelare Definizione intrare o pònnere in giustítzia a unu po calecuna cosa Sinonimi e contrari cramari, dannuntziai, incherellare, tzitare Frasi m'abbàida a mi carellare de fura!…◊ issu si fiat carellau cun d-unu chi dh'iat fuedhau mali ◊ bandu a ti carellai a su pretori ca mi as iscutu! Etimo itl. quarellare Traduzioni Francese porter plainte Inglese to bring an action against s.o Spagnolo querellar Italiano querelare Tedesco verklagen.

catanzería , nf Sinonimi e contrari pedulia, poberesa / limiore Etimo srd. Traduzioni Francese gueuserie Inglese shabby action Spagnolo mendicidad, tacañería, mezquindad Italiano pitoccherìa Tedesco Bettelei.

faína , nf Definizione css. cosa o trebballu chi si faet, abberu o a giogu, in bonu o in malu, pentzau prus coment'e atividade útile, su fàere, bistu fintzes coment'e arresurtau, prodotu, òpera Sinonimi e contrari afainu, afare, afatzendha, berza, fainamentu, impreu, mungíliu, òbera, tarea, trabàgiu | ctr. chistionu, ciarra Modi di dire csn: f. a ischina de pisci = zenia de triballu fatu de pàrrere un'ischina de pische; donai, intregai f., pònniri in f. = dare triballu, pònnere a triballare, a fàghere; f. de màniga = isterzu de terra cun asas (brocas, frascus, istangiadas, brúnias, còngius); f. oberta = isterzu de terra largu (scifedhas, discus); f. istangiada = isterzu prus bonu, de colore birde, prus che àteru pro bellesa (brocas pintadas); fai fuedhu e f. = sa nada sa fata; maistru de f. fata = bantaxeri chi fait crei cosa sua su trabballu de is àterus Frasi isse traballat s'oro e sa prata e campat dae cussa faina ◊ sa faina tua est a istudiare! ◊ fadei bosatrus, pighedhu, no est faina mia: dèu mi nd'isciacu is manus! ◊ sa faina issoro est s'annúntziu de su regnu de Deus ◊ sos disocupados sunt chentza faina 2. za l'as fata sa faina, a segare cudha broca!… Cognomi e Proverbi prb: faina a su noti bregúngia a dedí ◊ faina de pisedhos alzola de catedhos ◊ is ainas faint is fainas Etimo ctl. faina Traduzioni Francese activité, action, travail Inglese activity, work, action, function Spagnolo faena, trabajo, tarea, obra Italiano attività, azióne, lavorìo, faccènda, funzióne, cómpito, òpera Tedesco Tätigkeit, Angelegenheit Funktion, Rolle, Arbeit, Werk.

fàta , nf Definizione su fàere, sa cosa chi si faet, s'òpera Sinonimi e contrari acioni, òbera / mirabí Modi di dire csn: si no est gai, fata! = si no est gai ite li faghet?, chi no est aici no fait nudha, no importat; dare una fata = cumentzai unu trabballu ma sentza de dh'acabbai, lassare a mesincumentu, a rugos, fatu in parte; a sa fata de sa die = obrescendi Frasi morint sos sonnos a fata de die! ◊ est una rosa atraente e de valore, de númene e de fata ◊ cussa fémina est Allegria de nòmene e de fatas ◊ deo ndhe tenzo sa lumenada, àtere sas fatas ◊ su babbu li at dadu su sestu de sas bonas fatas, a su fizu ◊ li ant dadu una fata, a sa faina, e si che sunt andhados ◊ meda bi cheret a bodhire figu a ue no lompes… leas un'unchinu e fata! Etimo srd. Traduzioni Francese action Inglese act, action Spagnolo acción, acto Italiano azióne, atto Tedesco Tat, Handlung.

fatúra 1 , nf Definizione su fàere, mescamente nau de sa manera, e fintzes su àere o su èssere fatu Sinonimi e contrari acioni, faghidura, fata, fatesa / faitzioni Frasi custas sunt faturas de macu: putzidha, no si faghet gai, no! ◊ de custas faturas no ndhe fatat, ca un'ómine che a isse, fatu a síndhigu, iscumparet pro cantu si agatat! ◊ po is malas òperas nostas, po is faturas e pentzamentus nostus Cristus est mortu in cruxi 2. chie naschet cuadru, morrer tundhu no podet, ca est àtera fatura! (A.Serra) Etimo srd. Traduzioni Francese action, traits Inglese action, features Spagnolo acción, facción, rasgo Italiano azióne, fattézza Tedesco Handlung, Zug.

isconchinàda , nf: isconchinata Definizione isconchiada, móvia de conca coment'e abbasciandhodha o incrubandhodha a una parte; decisione pagu cunsiderada, cosa fata comente benit a conca Sinonimi e contrari conchinada, conchizada, iscónchiu, sconchiada / aconcada, acucada Frasi sa mamma, comente videt sos pitzinnos a isconchinatas, che los mandhat a letu 2. isconchinadas ndhe aiat fatu prus de una e su babbu no fit meda cuntentu Etimo srd. Traduzioni Francese action hasardée, inconsidérée Inglese rash action Spagnolo el mover la cabeza, chifladura Italiano cólpo di tèsta, azióne avventata Tedesco Kopfstoß, unbesonnene Handlung.

molentàda , nf Definizione fata o cumportamentu de maleducaos, de gente chi no atuit, chi no faet contu de s'àteru; cotura, bufóngiu a tropu Sinonimi e contrari abborrigada, burricada, mobenteria, tontesa / imbriaghera 2. gei dha portat una molentada!… Etimo srd. Traduzioni Francese muflerie, ânerie Inglese foolish action Spagnolo chabacanada Italiano cafonata, asinata Tedesco Flegelei.

pisedhàda , nf Definizione nada o fata de piciochedhos, a conca de piciochedhos Sinonimi e contrari pitzinnada Etimo srd. Traduzioni Francese enfantillage Inglese childish action Spagnolo niñería Italiano bambinata Tedesco Kinderei, kindliches Geschwätz.

«« Cerca di nuovo