ammeriàre 1 , vrb: ammiriare,
meriare 1 Definizione
pigare sa méria, sa mira, iscudendho atesu, isparandho o fintzes pigandho fotografias; fèrrere, ingòllere / ammeriàresi un'amigu, unu cumpanzu = castiai, iscioberai un'amigu, unu cumpàngiu
Sinonimi e contrari
alleltzare,
puntai
Frasi
as isbagliadu su bersàgliu ammiriadu ◊ cun sa tríbide in manu, si fit ammerienne una fémina pro bi che la imbolare ◊ ammeriaiat cun su tiralàsticu e no fadhiat mai ◊ imbreacu, isterriat su bratzu ameriànnesi s'istampu de su fríschiu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
viser
Inglese
to aim
Spagnolo
apuntar
Italiano
mirare,
puntare
Tedesco
anlegen.
impugnàre , vrb: impunnae,
impunnai,
impunnare Definizione
andhare (o fintzes fàere andhare) a cara a unu logu, a un'ala, a calecuna cosa (o a ccn.) coment'e cricandhodha, po dha bòllere, o fintzes po che dha bogare o àteru
Sinonimi e contrari
apititai,
imbonai,
petire 1,
punnai,
tirai,
tocai 1
/
incarrebai
Frasi
movet sas alas incogoristida e impugnat sas úngias contr'a mie (P.Pisurzi)◊ soli impunnat a s'ocasu ◊ como est impunnendhe a inoghe! ◊ a cali parti apu a impunnai? ◊ immoi impunnaus a bidha, a domu ◊ si ant atuau su baullu e impunnant conca a crésia ◊ po si vengai, pigat is ferrus de tundi e s'impunnat a Brai disafiendidhu ◊ su pastori impunnat su bestiàmini in sa filada
2.
ma labai a nd'èssi bogau cussu: dèu puru mi seu impunnau a su billetu de centumila! ◊ cussa piciochedha impunnat tropu a su paru sodrau
Etimo
ltn.
in pugnare
Traduzioni
Francese
aller,
se diriger,
se tourner
Inglese
to go,
to aim
Spagnolo
andar
Italiano
andare,
tèndere,
dirìgere,
vòlgere
Tedesco
streben.
incaràre 1 , vrb Definizione
artzare o puntare un'arma po isparare
Sinonimi e contrari
incanai
Etimo
spn.
Traduzioni
Francese
pointer,
braquer,
viser
Inglese
to aim
Spagnolo
apuntar,
encarar
Italiano
spianare,
puntare un'arma
Tedesco
richten.
inténtu , nm Definizione
su chi unu disígiat, iscopu a ue bolet lòmpere
Sinonimi e contrari
idea,
integione,
iscopu
Modi di dire
csn:
giòmpere a s'i. = lòmpere a su chi unu disizat, lograre s'i.; fàghere una cosa a totu i. = bèni meda, apostadamenti, cun totu s'interessamentu; a tot'i. = cun totu is fortzas, cun totu sa bona volontadi
Frasi
a s'intentu tou siat! ◊ li pariat chi no fit bonu de giòmpere a s'intentu sou ◊ a Deus solamente est su chi timo si no mi lassat s'intentu lograre ◊ pro portare a s'intentu sa faina ti ses postu cun trassas e malesa
2.
a Ninnitedha bella bi lu cherzo pranciare a intentu, su bestire! ◊ mancu fatu a intentu, s'àtera borta tocheit a nois
3.
cantos passos ant postu sos pastores pro amare a totu intentu s'ama issoro! ◊ abburro sos pecados mios a totu intentu ◊ apo letu a intentu sas líricas de custu libbru
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
but
Inglese
aim
Spagnolo
intento
Italiano
intènto
Tedesco
Ziel.
iscópu , nm Definizione
puntu, cosa, arresurtau a ue si bolet lòmpere, ma fintzes solu motivu / fàghere una cosa cun i. = cun àteru iscopu, cun iscopu diferente de su chi si paret o chi si narat (itl. secóndo fine)
Sinonimi e contrari
idea,
intessione
Frasi
no cumprendu po cali iscopu fais finta ca no cumprendis! ◊ sa vida est disgrasciada si no bi at iscopu de la vívere (Grolle)◊ is fígios no ant cumpréndiu s'iscopu de sa passillada de su babbu a domo de su majàrgiu ◊ pro sas dies chi campat, unu si proponet de sighire un’iscopu, unu dissignu
Traduzioni
Francese
but
Inglese
aim
Spagnolo
finalidad
Italiano
scòpo,
fine
Tedesco
Zweck.
méria , nf: mira,
míria Definizione
puntu, tretu a ue si càstiat po fèrrere su cropu iscudendho, brillandho cosa o isparandho: fintzes pigare a ogu a unu po dhi fàere dannu, male, furare sa cosa o àteru; in d-unas cantu armas, sinnu ifilu de ue depet èssere su tretu de fèrrere, po agiudare a puntare bene
Sinonimi e contrari
meriola
Modi di dire
csn:
leare sa míria = puntai; fadhiri sa m. = fadhire su corpu, corpare o isparare chentza fèrrere a ue si cheriat; giogare o fàghere a míria, a sa míria = isparai, iscúdiri, tirai perda a ccn. cosa; èssere o fàghere a míria de…= èssiri in faci a…, èssiri ananti; pònnere una cosa a sa méria = pònniri una cosa po dha isparai; ponnirisí sa míria a perda = leàresi a corpos de pedra, iscúderesi a pedra
Frasi
si est apostau a unu tiru de méria ◊ fint a tiralàsticu in manu, furfurinendhe e ponzendhe a sa méria sas tilighertas ◊ mi ammento candho tiraias a sa méria cun fusile de séighi ◊ l'at agatadu ochiendhe a méria unu catedhu ◊ s'iscuru chie est in méria de sos unturzos! ◊ isse si leat calicunu a méria
2.
at abbaidadu in sa méria pro isparare
3.
a sa míria chi los fatant! ◊ a míria chi los ponzant!
4.
sa domo de babbu est a míria a sa mia ◊ s'ortu nostru faghet a míria cun su nuraghe
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
visée,
but,
mire (balistica),
guidon (mirino)
Inglese
aim,
target
Spagnolo
puntería,
tino,
blanco
Italiano
mira,
bersàglio
Tedesco
Zielpunkt,
Visierpunkt,
Zielen,
Visieren,
Ziel,
Scheibe,
Zielscheibe.
púnna , nf, nm: punnia,
punnu Definizione
genia de gana, de idea, de cosa chi si bolet o si iat a bòllere fàere; fintzes filada o bandha a ue si andhat o si bolet andhare / èssere in punnas de... = in s'idea de..., in crica de…; pisedhu de malu punnu = de idea mala
Sinonimi e contrari
idea,
impunna,
impunnada,
intessione
/
apédhiu,
punnica,
spédhiu
/
filada
Frasi
commo chi ti est passau cada briu ti ndh'importas de punnas galanas! ◊ ti contat sas punnas, su dolu, su turmentu ◊ ite punna chi as a su mare: tímelu, ca est traitore! ◊ chi sas punnias de su "deo" binchemus cussu "nois" umpare pro fàghere! (Z.A.Cappai)◊ su punnu meu fit a bos chircare: mi est costadu ma bi so resurtada!
3.
sa zente andhat in punnas de li tocare sa manu ◊ sunt in punnas de acontzare nuraches dirrutos ◊ sos birbantes fint in punnas de fàchere gheleas ◊ sos puzonedhos sunt in punnas de bolare
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
aspiration,
penchant
Inglese
aspiration,
tendency,
aim
Spagnolo
aspiración,
propensión,
mira
Italiano
aspirazióne,
propensióne,
tendènza,
mira
Tedesco
Streben,
Neigung,
Ziel.