fangotéri , agt, nm Definizione
chi o chie istat sèmpere tocandho, imbrutandho, sèmpere in mesu, faendho cosas de pagu giudu, prus che àteru nau de pipiu
Sinonimi e contrari
formijatu,
fragnóculu,
fruscinedhu,
mintirotu,
tocaredhu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
fouineur
Inglese
lively child
Spagnolo
que hurga
Italiano
frùgolo
Tedesco
unruhig,
unruhiger Mensch.
fizarédhu , nm Definizione
min. de fizu, fígiu piticu
Sinonimi e contrari
fizedhu,
fizichedhu,
fizitu,
pupu
Frasi
in sas piantas de crabuvigu bi faghiat atupare babbos e mamas cun sos fizaredhos mativalados ancora in fascas ◊ fizaredhu meu, su mundhu est prenu de animales amigos nostros, francu custos chi apo nadu!
Terminologia scientifica
ptl
Traduzioni
Francese
petit enfant
Inglese
pretty child
Spagnolo
hijito
Italiano
figlioletto
Tedesco
Söhnchen.
formijàtu , agt, nm Definizione
ifadosu che frommiga, chi o chie istat sèmpere tocandho, imbrutandho, giaendho ifadu, sèmpere in mesu
Sinonimi e contrari
fangoteri,
fragnóculu,
fruscinedhu,
mintirotu,
tocaredhu
Terminologia scientifica
ntl
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
fouineur
Inglese
lively child
Spagnolo
vivaracho
Italiano
frùgolo
Tedesco
störend,
Störenfried.
nígnu , nm: ninnu Definizione
(f. –a) pipiu piticu, si narat a su pipiu creschendho fintzes de una deghina de annos, pruschetotu tzerriandhodhu; su Bambinu, Cristos a pipiedhu / min. ninnedhu, ninnitu
Sinonimi e contrari
pipiu
/
Bambinu
Frasi
so cue cun sos nignos innotzentes moltos prima chi abbas sacrosantas de prima culpa los fatant lughentes ◊ sa mama, netendhe sa persone, a sos ninnos lis dat basos e consizos ◊ cun santa umilidade e riveréntzia impare a sos pastores e tres Rese adora tue puru s'innocéntzia de su Ninnu celeste, si bi crese!
2.
ninna mia bella, beni a mamma!
3.
s'istella si fiat parada aundi fiat su nignu Gesús
Cognomi e Proverbi
smb:
Ninnu
Etimo
spn.
Traduzioni
Francese
enfant
Inglese
child
Spagnolo
niño
Italiano
bimbo
Tedesco
Kind.
pipía 1 , nf: popia,
pupia 1 Definizione
criadura fémina minore, pitica; pupedha fintzes fata a giogu, de istràcios o àtera cosa (pipia de tzapu, de tzàpulu); mància orrúbia chi essit in cara a chie est tocau de binu; a logos dhu narant a su màgiu po incracare e firmare sa pedra faendho incodau / sa pipia de maju = màtulu de frores chi leat su Cumponidori de sa Sartíglia pro beneíghere sa zente; pipia de isparau = màtulu de ispàrau; pipia de cixirianu = ispiga de moriscu; pupia mannaghe = pupa manna de istràciu chi bogaiant in crufessone po fàere pròere…
Sinonimi e contrari
picinna,
pupa 1
/
cdh. stedha
/
damma
Frasi
custus funta unu babbu e una mama chi tenenta una pipia ◊ sa pipia torrat a domu e contat totu a sa mamma
2.
sas pupias no li serbint prus a zogare ca est manna ◊ giughiat duas pupias pro las dare a sas fizas ◊ fit ninnendhe popias de istratzu ◊ custas maias las faghiant a popia e lis ficaiant puntzas
3.
fiast prus bella de sa pipia de maju!
Cognomi e Proverbi
smb:
Pipia, Pippia
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
petite fille
Inglese
child
Spagnolo
niña
Italiano
bambina
Tedesco
Kind,
kleines Mädchen.
pisédhu 3 , nm, agt Definizione
su cristianu candho tenet pagos annos: si narat de su piciochedhu (fintzes pipiu no tropu piticu), de su piciocu matucu, de su giòvono, ma fintzes (solu coment'e agt.) de ómine mannu no tropu antzianu (a/c.: candho si chistionat cun àtere, medas o pagos o unu solu, si narat fintzes in fràsias de meravíglia in forma pl.)/ su p. podet èssere: bonu, minore, mannu, bellu, cabosu, malu, abbistu, síncheru, faularzu, atrividu, botosu, paghiosu, arrebbugiu, mauchedhu, e àteru
Sinonimi e contrari
bibbigorredhu,
pàgiu,
picinnu,
pipiu
/
giòvanu,
minore,
piciocu,
pilocu
| ctr.
béciu,
mannu
Frasi
sos pisedhos si daent a su zogu ca no tenent sos pidinos de sos mannos ◊ sos pisedhos minores… a s'asilo! ◊ a pisedhu fit unu rundhellu, ma a mannu at fatu una cambiada!…◊ pisedhos e pudhas imbrutant su logu
2.
no fit betzu meda: fit ancora pisedhu candho est mortu ◊ che tenet prus de setanta annos ma cumparit pisedha meda
3.
pisedhos mios, no bos faghet meraviza, custa cosa?! ◊ pisedhos mios, a ndhe cherides bídere de funtzione, a si che colare a sa resone chentza ndhe àere!…
Cognomi e Proverbi
smb:
Piseddu
Etimo
ltn.
pisinnus (cun àteru sufissu)
Traduzioni
Francese
enfant,
jeune garçon
Inglese
kid,
child
Spagnolo
niño,
chico
Italiano
bambino,
ragazzino
Tedesco
Kind,
kleiner Junge.
púpu , nm Definizione
pipiedhu de naschidórgiu, ma fintzes de calecunu annu / min. pupitu
Sinonimi e contrari
creadura,
criatone,
fizaredhu,
pipiu
Frasi
passendhe tremulades s'ervutza e sa foza che carignu innotzente de pupu risulanu ◊ ant àpidu su pupu apenas nadu ◊ anninnia, pupu bellu, chi ses bellu chei s'oro!
Etimo
ltn.
pupus
Traduzioni
Francese
petit enfant
Inglese
baby,
child
Spagnolo
criatura,
niño
Italiano
bimbo
Tedesco
Kind.
sciscítu , nm Definizione
piciochedhu abbistu, scadrallutu
Sinonimi e contrari
spiscinetu
Traduzioni
Francese
vif,
alerte
Inglese
lively and witty child
Spagnolo
chico avispado,
listo
Italiano
ragazzo vispo e spiritóso
Tedesco
munterer und witziger Junge.
unicàrju , agt, nm Definizione
fígiu solu, fígiu chi no tenet frade e ne sorre
Traduzioni
Francese
fils unique
Inglese
only child
Spagnolo
hijo único
Italiano
fìglio ùnico,
unigènito
Tedesco
Einzelkind.