acatàdu , pps, agt: acatau 1 Definizione de acatare 1; chi si acatat, chi istat atentu de si acatare de totu Sinonimi e contrari abbillu, abbistu, ischidadu, schidu, speltu / abbizadu, sapidu Terminologia scientifica ntl Traduzioni Francese avisé Inglese shrewd Spagnolo que se ha dado cuenta, listo, avisado Italiano accòrto Tedesco umsichtig.

allutinédhu , agt Definizione chi est allutau, allutu meda Sinonimi e contrari arrascuitu, ispabillu, prontudu, sciscitu, spiscinetu | ctr. abbabballocadu, abbabbiocatu, abballalloadu Frasi allutinedhu est!… Etimo srd. Traduzioni Francese alerte Inglese lively, very attentive Spagnolo avispado, listo Italiano mólto attènto, vispo Tedesco sehr aufmerksam, lebhaft.

androghéri , agt, nm Definizione chi o chie portat trassas, malítzia Sinonimi e contrari ammalisciadu, franiscu Frasi undhas androgheras de mare e de rios mi ammuinant che bentu Etimo spn. droguero Traduzioni Francese chenapan, fripon Inglese underhand Spagnolo listo, astuto Italiano birbóne Tedesco Halunke.

fraíciu , agt, nm: fraissu, fraitzu Definizione chi ingannat, chi o chie giughet fraitza, trassas, e leat s'àteru a ingannu e no dhue at de si ndhe fidare; chi est furuncu, foressiu; nau in cobertantza, su margiane Sinonimi e contrari falsu, fraitzosu, libberiscu, traitore, transosu / arrapiante, forúnciu, francudu, furànciu, furone / grodhe, magliane, matzone Frasi si pagu pagu si avallat, margiani fraitzu ndi dhu furat is pudhas ◊ si sunt pijendhe mannas e mannujos cun s'ojada fraitza (G.Fiori)◊ no ti acostis, lah ca custu cani est fraitzu! ◊ amiga o fraitza est sa preséntzia tua? ◊ mi seo lassau tentare dae bisos fraícios! 2. su fraitzu est torradu cun àteros ladros Cognomi e Proverbi prb: fraitzu perdit su pilu ma no s'imbitzu Terminologia scientifica ntl Etimo srd. Traduzioni Francese rusé Inglese shrewd, cunning fellow Spagnolo astuto, listo Italiano astuto Tedesco schlau, Schlaukopf.

fúlbu , agt, nm: furbu Definizione chi o chie giughet trassas, ischit intrare in is cosas e chistiones chentza giare a bíere totu su chi dhi podet andhare in contràriu Sinonimi e contrari bulbu 1, filone 2, grodhone, malfusu, prinnigheri Terminologia scientifica ntl Etimo itl. Traduzioni Francese rusé Inglese wily, cunning fellow Spagnolo listo, astuto Italiano furbo Tedesco schlau, Schlaukopf, Schlauberger.

próntu , agt, nm Definizione nau de cosa e de gente, chi est a tretu de si pòdere fàere, pigare, impreare, de si pòdere pònnere chentza ibertare; fintzes sa capacidade de fàere lestros Sinonimi e contrari ammanitzadu, daretu Modi di dire csn: de p., totu a unu p. = totinduna; tènnere a p. = muntènnere ammanitzadu; a p., tue!, isse! = deretu!, lestru!, sempre in mesu!, sempre prontu! (si podet nàrrere cun piaghere o cun ifadu) Frasi prontu ses, chi andhamus? ◊ candho ses prontu nàralu! ◊ a chenare est prontu! ◊ su dotori ge no at a èssi prontu cument'e unu latzu parau a tella de fustigus, no! 2. seus in tempus tristus, gherra e caristia chi no bastat su prontu a dhu contai ◊ su logu in d-unu prontu est cambiadu, mudada est de biancu sa natura 3. tandho de prontu si diant serrare totu sas portas ◊ at mudadu de prontu opinione ◊ tue chi tenes a prontu sos mutos e sos versos no t'istes discuidadu! 4. candho sos carabbineris sunt intrados in sa ’e Pedru, tiu Batore est bessidu a sa gianna… a prontu, isse! ◊ addaghi ndh'ant torradu a Mariànghela dai s'ispidale, su preíderu bi est andhadu luego: a prontu, isse! (G.Ruju) Cognomi e Proverbi smb: Prontu Traduzioni Francese prêt Inglese ready Spagnolo listo Italiano prónto Tedesco fertig, bereit, schnell, flink.

sciscítu , nm Definizione piciochedhu abbistu, scadrallutu Sinonimi e contrari spiscinetu Traduzioni Francese vif, alerte Inglese lively and witty child Spagnolo chico avispado, listo Italiano ragazzo vispo e spiritóso Tedesco munterer und witziger Junge.

trasséri , nm, agt Definizione chi o chie est totu trassas, prenu de trassas malas Sinonimi e contrari abbiseri, ammalisciadu, fraíciu, imbodhiosu, maganzosu, malisciosu, prinnigheri, transosu, trassadori, trassàrgiu Frasi no fatzas sa trassera, chi mi dh'ant iscoviau! ◊ cussa zòvana fuit una trassera chi l'ischiat fagher bene sa cumédia! ◊ ma lah ca sunt trasseris cussos pulíticos, lah!…◊ cussu est trasseri che marxani 2. cun móvidas trasseras de serpente ti dat sa manu e pesat avolotu e candho cres chi l'as bene connotu de s'internu sa cara est diferente Etimo srd. Traduzioni Francese rusé, celui qui fait des manigances Inglese shrewd, plotter Spagnolo listo, espabilado Italiano scaltro, macchinatóre Tedesco schlau, Anstifter.

«« Cerca di nuovo