ammassimàre , vrb Definizione
coment'e fàere massimosu, prus abbistu o atentu in su sensu de pònnere ancu, dúbbiu, in is cosas, de no si fidare a ogos serraos
Sinonimi e contrari
intrassire
Frasi
su pitzinnu l'at bene ammassimadu sa mama
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
devenir rusé
Inglese
to sharpen s.o.'s wits
Spagnolo
espabilar
Italiano
scaltrire
Tedesco
schlau machen,
schlau werden.
arruséri , agt, nm: ruseri Definizione
chi o chie bogat o cricat rusas, iscusas
Sinonimi e contrari
arrebuseri,
imbodhiosu,
imbovadori,
improseri,
matracheri,
tramperi,
trancamallosu
Terminologia scientifica
ntl
Traduzioni
Francese
tricheur,
habile
Inglese
shrewed,
cheater
Spagnolo
fullero
Italiano
baro,
scaltro
Tedesco
Betrüger,
schlau.
chentupízas , agt, nm Definizione
nau de gente, chi o chie portat pinnicas medas, est totu trassas e no faet a ndhe cumprèndhere nudha de ite est o bolet deabberu
Sinonimi e contrari
fraissinu,
prinnigheri,
totupizas
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
rusé
Inglese
cunning (fellow)
Spagnolo
astuto,
taimado
Italiano
scaltro,
furbóne
Tedesco
schlau.
fraíciu , agt, nm: fraissu,
fraitzu Definizione
chi ingannat, chi o chie giughet fraitza, trassas, e leat s'àteru a ingannu e no dhue at de si ndhe fidare; chi est furuncu, foressiu; nau in cobertantza, su margiane
Sinonimi e contrari
falsu,
fraitzosu,
libberiscu,
traitore,
transosu
/
arrapiante,
forúnciu,
francudu,
furànciu,
furone
/
grodhe,
magliane,
matzone
Frasi
si pagu pagu si avallat, margiani fraitzu ndi dhu furat is pudhas ◊ si sunt pijendhe mannas e mannujos cun s'ojada fraitza (G.Fiori)◊ no ti acostis, lah ca custu cani est fraitzu! ◊ amiga o fraitza est sa preséntzia tua? ◊ mi seo lassau tentare dae bisos fraícios!
2.
su fraitzu est torradu cun àteros ladros
Cognomi e Proverbi
prb:
fraitzu perdit su pilu ma no s'imbitzu
Terminologia scientifica
ntl
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
rusé
Inglese
shrewd,
cunning fellow
Spagnolo
astuto,
listo
Italiano
astuto
Tedesco
schlau,
Schlaukopf.
fúlbu , agt, nm: furbu Definizione
chi o chie giughet trassas, ischit intrare in is cosas e chistiones chentza giare a bíere totu su chi dhi podet andhare in contràriu
Sinonimi e contrari
bulbu 1,
filone 2,
grodhone,
malfusu,
prinnigheri
Terminologia scientifica
ntl
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
rusé
Inglese
wily,
cunning fellow
Spagnolo
listo,
astuto
Italiano
furbo
Tedesco
schlau,
Schlaukopf,
Schlauberger.
gródhinu , agt Definizione
de grodhe, chi est de calidades che a su margiane
Sinonimi e contrari
gúrpinu,
maciuninu,
margianinu
Frasi
acollu torra a manu parada cun d-unu risitu gródhinu ca cheriat sa pitzinna a ballare
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
malicieux,
rusé
Inglese
sly
Spagnolo
picaresco
Italiano
furbésco,
volpino
Tedesco
schlau.
ingrodhíre , vrb Definizione
fàere o essire coment'e unu margiane, de cumportamentos, essire trasseri, marfusu
Sinonimi e contrari
ammargianae
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
ruser
Inglese
to become wily
Spagnolo
hacerse astuto
Italiano
involpire
Tedesco
schlau wie ein Fuchs werden.
intrassíre , vrb Definizione
pigare o pònnere trassas, essire o fàere furbu
Sinonimi e contrari
ammassimare
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
devenir rusé
Inglese
to sharpen s.o.'s wits
Spagnolo
espabilar
Italiano
scaltrire
Tedesco
schlau machen,
schlau werden.
maciarésu , agt: mataresu Definizione
nau de unu chi portat trassas, filedhos, malítzia
Sinonimi e contrari
chentupizas,
fraissinu,
marrascu,
prinnigheri,
totupizas
/
moitzu 1
Frasi
trabàglia, mataresu, chi su pane lu deves balanzare cun suore!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
rusé,
malin,
malicieux
Inglese
mischievous
Spagnolo
astuto
Italiano
furbo,
malizióso
Tedesco
schlau,
pfiffig,
listig,
verschmitzt.
malfúsu , agt: marfusu Definizione
nau de ccn., chi portat trassas, chi no est singillu
Sinonimi e contrari
chentupizas,
fraissinu,
fulbu,
maciaresu,
marfuseri,
marrascu,
prinnigheri,
totupizas
Frasi
cheret chi ti fatas malfusa e abbista ◊ a connòschere un'ómine marfusu bi cheret tempus ◊ a sa funtana de su perdonu sos fizos mirant cun chizos marfusos ◊ si ses dotori marfusu, preparau e inteligenti, lassa a parti s'asurímini! ◊ su furone, marfusu, po istraviai is àndhalas s’iat fatu ferrare su cuadhu a su traessu
Etimo
spn.
marfuz
Traduzioni
Francese
rusé,
malin,
astucieux,
hypocrite
Inglese
wily,
false
Spagnolo
listo,
hipócrita
Italiano
furbo,
accòrto,
scaltro,
ipòcrita
Tedesco
schlau,
pfiffig,
Heuchler,
Hypokrit.
transósu , agt, nm: trassosu Definizione
chi o chie est totu trassas, prenu de trassas malas
Sinonimi e contrari
ammalisciadu,
androgheri,
fraíciu,
gafante,
malgone,
trasseri,
trassista
Frasi
est trassosu chei su matzone ◊ cudhu coiamprosu est su lodhe, e za no est transosu…: no ti fides e fue, daghi lu seras!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
rusé
Inglese
astute (person)
Spagnolo
astuto
Italiano
astuto
Tedesco
schlau.
trasséri , nm, agt Definizione
chi o chie est totu trassas, prenu de trassas malas
Sinonimi e contrari
abbiseri,
ammalisciadu,
fraíciu,
imbodhiosu,
maganzosu,
malisciosu,
prinnigheri,
transosu,
trassadori,
trassàrgiu
Frasi
no fatzas sa trassera, chi mi dh'ant iscoviau! ◊ cussa zòvana fuit una trassera chi l'ischiat fagher bene sa cumédia! ◊ ma lah ca sunt trasseris cussos pulíticos, lah!…◊ cussu est trasseri che marxani
2.
cun móvidas trasseras de serpente ti dat sa manu e pesat avolotu e candho cres chi l'as bene connotu de s'internu sa cara est diferente
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
rusé,
celui qui fait des manigances
Inglese
shrewd,
plotter
Spagnolo
listo,
espabilado
Italiano
scaltro,
macchinatóre
Tedesco
schlau,
Anstifter.
travonéri , agt, nm Definizione
nau de ccn., chi est o portat trassas malas
Sinonimi e contrari
ammalisciadu,
malisciosu,
trassadori,
trasseri
Traduzioni
Francese
rusé,
vieux renard
Inglese
old fox
Spagnolo
zorrón
Italiano
scaltro,
volpóne
Tedesco
schlau.
turrósu , agt, nm Definizione
chi o chie faet fintas, fintzes chi tenet pagu firmesa, chi no est tanti seguru
Sinonimi e contrari
fingidore
/
dudosu,
meledosu
| ctr.
sentzígliu
/
securu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
versatile
Inglese
dissembling,
dissembler
Spagnolo
simulador,
dudoso,
inseguro
Italiano
versipèlle
Tedesco
schlau,
listiger Mensch.