abbístu , agt: abbristu,
arbistu,
avistu Definizione
chi ischit, connoschet, cumprendhet in lestresa, chi tenet isperiéntzia, chi si acatat: est prus de cabosu
Sinonimi e contrari
abbillu,
acatadu,
àciu,
cabosu,
ischidadu,
ispabillu,
sapidu,
schidu,
speltu
| ctr.
ballalloe,
tontu
Frasi
issa est bella, sàpia che abba, abbista e trabballante! ◊ Francu est un'Autori atentzionosu, iscípidu e abbistu ◊ pro locura a mi crere tantu abbistu fia ispintu ◊ sa maista nos’at tzerriau po nosi nàrrede de dhu mandhare a is iscolas mannas, ca su piciochedhu est abbistu ◊ tue ses malignu, no abbistu, ca malignidade no est abbistesa! ◊ si fint aizu abbistos, si tiant abbizare comente su chi ant fatu est errore ◊ est arbistu in dogni cosa ◊ merxani no si aspetàt unu caboni tanti abbistu!
Terminologia scientifica
ntl
Etimo
itl.
avvisto
Traduzioni
Francese
adroit,
habile
Inglese
shrewd
Spagnolo
avisado
Italiano
avveduto,
accòrto,
intelligènte
Tedesco
umsichtig.
acatàdu , pps, agt: acatau 1 Definizione
de acatare 1; chi si acatat, chi istat atentu de si acatare de totu
Sinonimi e contrari
abbillu,
abbistu,
ischidadu,
schidu,
speltu
/
abbizadu,
sapidu
Terminologia scientifica
ntl
Traduzioni
Francese
avisé
Inglese
shrewd
Spagnolo
que se ha dado cuenta,
listo,
avisado
Italiano
accòrto
Tedesco
umsichtig.
fraíciu , agt, nm: fraissu,
fraitzu Definizione
chi ingannat, chi o chie giughet fraitza, trassas, e leat s'àteru a ingannu e no dhue at de si ndhe fidare; chi est furuncu, foressiu; nau in cobertantza, su margiane
Sinonimi e contrari
falsu,
fraitzosu,
libberiscu,
traitore,
transosu
/
arrapiante,
forúnciu,
francudu,
furànciu,
furone
/
grodhe,
magliane,
matzone
Frasi
si pagu pagu si avallat, margiani fraitzu ndi dhu furat is pudhas ◊ si sunt pijendhe mannas e mannujos cun s'ojada fraitza (G.Fiori)◊ no ti acostis, lah ca custu cani est fraitzu! ◊ amiga o fraitza est sa preséntzia tua? ◊ mi seo lassau tentare dae bisos fraícios!
2.
su fraitzu est torradu cun àteros ladros
Cognomi e Proverbi
prb:
fraitzu perdit su pilu ma no s'imbitzu
Terminologia scientifica
ntl
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
rusé
Inglese
shrewd,
cunning fellow
Spagnolo
astuto,
listo
Italiano
astuto
Tedesco
schlau,
Schlaukopf.
prenetósu , agt Definizione
nau de ccn., chi est capatzu de intrare in is chistiones, de cumprèndhere
Sinonimi e contrari
acussu,
abbistu,
preneteri,
prontudu
Frasi
ite chircas, mente mia, chi ses tantu fastizosa, sempre bolendhe prenetosa cun s'alada fantasia? (G.A.Cossu)
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
perspicace
Inglese
perceptive,
shrewd
Spagnolo
penetrante
Italiano
penetrante,
pespicace
Tedesco
scharf,
scharfsinnig.
sapídu , pps, agt: sapiu Definizione
de sapire; chi si acatat, chi sapit is cosas, fintzes chi ischit
Sinonimi e contrari
abbistu,
acatadu,
scípidu
Frasi
candho si est sapidu andhendhe male at chircadu de si mediare ◊ no mi l'apo sapidu candho est intradu a domo ◊ no mi ndi seu sapiu
2.
ti faghes meda sapidu, ma mi paret chi…◊ Arramundu fiat un'ómini de ispreni, ómini sapiu
Traduzioni
Francese
perçu,
perspicace
Inglese
perceived,
shrewd
Spagnolo
percibido,
agudo
Italiano
percepito,
accòrto
Tedesco
wahrgenommen,
klug.
trasséri , nm, agt Definizione
chi o chie est totu trassas, prenu de trassas malas
Sinonimi e contrari
abbiseri,
ammalisciadu,
fraíciu,
imbodhiosu,
maganzosu,
malisciosu,
prinnigheri,
transosu,
trassadori,
trassàrgiu
Frasi
no fatzas sa trassera, chi mi dh'ant iscoviau! ◊ cussa zòvana fuit una trassera chi l'ischiat fagher bene sa cumédia! ◊ ma lah ca sunt trasseris cussos pulíticos, lah!…◊ cussu est trasseri che marxani
2.
cun móvidas trasseras de serpente ti dat sa manu e pesat avolotu e candho cres chi l'as bene connotu de s'internu sa cara est diferente
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
rusé,
celui qui fait des manigances
Inglese
shrewd,
plotter
Spagnolo
listo,
espabilado
Italiano
scaltro,
macchinatóre
Tedesco
schlau,
Anstifter.