abriòre , nm: abrore, avriore, avrore Definizione fritu forte; su èssere abru, areste, arestadu, nau de cosas, de gente, de logu / s'avrore de sa morte mala = dolore, dispiaghere mannu Sinonimi e contrari abrura, frigidúmene, frigilidade, fritore, frizidore | ctr. basca, caentu, calura Frasi su focu in su cuzone cajentavat sa carena isfritia dae s'avrore ◊ pro te bi sunt sos abrores chi àlidant in sos buscos (F.Pitzolu)◊ s'abriore de zannarju mi móssiat sas carres ◊ sa note fit comintzandhe a dare borta e s'abriore si fachiat intèndhere piticandhe sas carres Terminologia scientifica tpm Etimo srd. Traduzioni Francese froid vif, sauvagerie Inglese very cold, wildness Spagnolo frío cortante, selvatiquez Italiano fréddo pungènte, selvatichézza Tedesco beißende Kälte, Wildheit.

allampàda , nf: allampata, allampiada, lampada Definizione su lampare, nau de una lughe, de is ogos, su bíere una cosa un'apenas, su tanti de si ndhe acatare: fintzes abbaidada lestra Sinonimi e contrari allampigiada / abbaidada, slampiada 2. at biu s'allampiada de un'animali intanendusí 3. sos ómines zant un’allampiada a su caminu e apubant unu pitzocu brincandhe su muru Etimo srd. Traduzioni Francese éclair, regard vif Inglese gaze, winking Spagnolo relampagueo, parpadeo Italiano lampeggiaménto, sguardo vivace Tedesco Funkeln.

arreputzàdu , agt Sinonimi e contrari alleporedhau, alleporizadu, incaboniscau, ingrigliadu Frasi die cun die lu bido prus arreputzadu (G.Ruju) Traduzioni Francese ragaillardi, vif Inglese lively, jaunty Spagnolo vivo, vivaracho Italiano ringalluzzito, vivace Tedesco eitel, lebhaft.

bagliúgulu , agt Definizione chi est giau a su giogu, a sa brulla Sinonimi e contrari brullanu, fruscinedhu, ispabillu, sbrillau Frasi est unu pitzinnu bagliúgulu Terminologia scientifica ntl Traduzioni Francese vif, amusant Inglese lively Spagnolo juguetón Italiano vivace, scherzóso Tedesco lebhaft, munter.

fruscinédhu , agt, nm Definizione nau de piciochedhu chi istat sèmpere a su move move, chi no istat mai firmu Sinonimi e contrari bagliúgulu, piberudu / fangoteri, fragnóculu, mintirotu, sbrillau, tocaredhu Frasi a pipia tui fias fruscinedha meda Traduzioni Francese vif, animé, petit diable Inglese lively (child) Spagnolo vivaz, niño travieso Italiano vivace, frùgolo Tedesco lebhaft, Wildfang.

ispabíllu , agt, nm: ispavillu, ispibígliu, ispipillu, ispivígliu, ispivillu Definizione chi o chie tenet una manera de istare e de fàere atenta meda, a totu, a ogos apertos; fintzes chi est alligru Sinonimi e contrari abbillu, abbistu, allutinedhu, capíbbili, iscardallutu, sbrillau, spiscinetu | ctr. babbalocu, tolondro Modi di dire csn: i. che grodho, che matzone = meda; focu ispipillu = tenindhe a frama Frasi su pitzinnu fit ispibillu meda ◊ mi consizabat de istare atentu, ca mi cheriat prus ispipillu in su travallu ◊ ispivilla comente l'agguantat chi de l'amare mi benit pertzisu ◊ fit unu cane ispavillu meda ◊ sunt pitzinnos abbistos e ispavillos ◊ istat che fera sa piús ispivíglia ◊ fit ómine ispipillu o macu mannu? 2. bi at calchi coro in ispibígliu: forsis sa muzere, sa mama ant atzesu fogu de amore Etimo srd. Traduzioni Francese vif Inglese quick, vivacious Spagnolo despabilado Italiano vivace, svéglio Tedesco lebhaft, geweckt.

ispipigliàre, ispipillàre , vrb: ispipilliare, isprivillare, spibillae Definizione essire o fàere prus biu, prus ischidu, abbistu, prontu, fàere impresse / i. su sonnu = fàere passare su sonnu, fàere ischidare Sinonimi e contrari ispabigliare* Frasi su binu batit allegria e ispipillat sa fantasia ◊ sicomente non miras, carchi die t'ispipillas si ses ocricunzau! ◊ sa vidha si est torrandhe a ispipillare apustis de sa gherra ◊ Antonedhu si fut isprivillau e birgunza no ndhe teniat prus ◊ bos ispipíglio su sonnu, deo! 2. ispipíllati, si los cheres bídere colandhe! ◊ si no t'ispipillas, sos àteros ti nche colant totus a innantis Traduzioni Francese faire ou devenir plus vif, animé Inglese to liven up Spagnolo animar Italiano vivacizzare Tedesco beleben.

ispramàu , pps, agt: isprammadu, spramau Definizione de ispramare; nau de colore, chi est biu meda, tropu alligru, chi agiummai pigat a ogos / a s'isprammada = de pàrrere faghindhe sa sprama, morindhe de assuconu, de sa timoria, a boghes Sinonimi e contrari assantiau, assuconadu 2. che un'isprammadu so cúrridu a su dutore ca sa pitzinna istaiat male meda ◊ sa terra si li fit abberta innantis lassèndhelu tremèndhesi isprammadu ◊ boghes isprammadas as a intèndhere ◊ ispramau de sa timentza, su pastoredhu si fut fuiu cun totu is crabas 3. a sa muda piango a s'ispramada Traduzioni Francese horrifié, épouvanté, vif Inglese horrified, frightened, vivid Spagnolo horrorizado Italiano inorridito, spaventato, vìvido Tedesco entsetzt, erschreckt, lebhaft.

prontúdu , agt Definizione chi tenet prontu, atza meda, fintzes a tropu Sinonimi e contrari assudu, acudiosu, agudígliu, atreviu, atzilosu, isprontiu, trempista Frasi prontudu, dh'iat nau: - Marranu! ◊ su prontudu est unu chi no si atuldit e risponnet cun prontesa Terminologia scientifica ntl Etimo srd. Traduzioni Francese vif, effronté Inglese lively, cheeky Spagnolo osado, descarado Italiano vivace, sfacciato Tedesco lebhaft, frech, unverschämt.

sbeliàu , pps, agt: isbelliau Definizione de sbeliai; nau de unu piciochedhu, chi est pentzandho totu a su giogu e a s'ispàssiu, chi no faet atentzione a sa faina chi est faendho, a su chi dhi funt naendho, ca est pentzandho in àteru, a giogare Sinonimi e contrari avagliaradu, disabbutu, isàbbitu, isagherau, isoncu / cdh. svariatu Frasi ses tropu sbeliau, piciochedhu: is cosas chi iscrínt is giornalis no funt po tui! Traduzioni Francese distrait, loufoque vif (pop.) Inglese absent-minded, lively Spagnolo despistado Italiano distratto, svampito, vivace Tedesco zerstreut, abgelenkt, lebhaft.

sciscítu , nm Definizione piciochedhu abbistu, scadrallutu Sinonimi e contrari spiscinetu Traduzioni Francese vif, alerte Inglese lively and witty child Spagnolo chico avispado, listo Italiano ragazzo vispo e spiritóso Tedesco munterer und witziger Junge.

«« Cerca di nuovo