aeràe, aerài , vrb: aerare,
aerari,
agherare,
ariai,
erai Definizione
pàrrere de connòschere a unu a cara assimbigiandhodhu a is àteros de sa famíglia
Sinonimi e contrari
abbentinnare,
abbrembare,
aergiai,
agghentinare,
ammelmare,
assemizare,
assimbigiai,
atipizare
Frasi
cussu zòvanu a chie l'as aeradu? ◊ cussu l'apo aeradu a sa mama ◊ bos soe agherandhe ma non soe sicura: cuja sezis?
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
aérer,
ressembler
Inglese
to resemble,
to look like
Spagnolo
asemejarse,
tirar
Italiano
arieggiare,
somigliare
Tedesco
ähneln.
aggradàe, aggradài, aggradàre , vrb Definizione
su si alligrare de calecuna cosa, su ndhe tènnere praxere, pràghere o giare praxere
Sinonimi e contrari
acaressire,
ingajare,
aggradèscere,
aggradèssere,
aggradire,
piàchere
| ctr.
disaggradare,
dispiàchere
Frasi
pitzinna, bella pitzinna, cantu mi ses aggradada! ◊ pro contu meu pensada l'apo gai, chi su chi aggradat no istracat mai (Sotgiu)◊ nos at dadu avertéscia de l'aprontaremus berbeche a budhidu ca s'àtera vorta l'est aggradadu meda
Traduzioni
Francese
aimer
Inglese
to like
Spagnolo
gustar
Italiano
piacére
Tedesco
gefallen.
aggradèssere, aggradèssi , vrb: gradèssere Definizione
àere praxere de calecuna cosa, su si ndhe alligrare
Sinonimi e contrari
acaressire,
aggradae,
aggradèscere,
aggradire,
piàchere
/
acetai,
arriciri
| ctr.
disaggradare
Frasi
at aggradéssidu meda sos saludos chi li ant fatu tantu piaghere ◊ contivizu apo a tènnere de ti amare de cantu mi aggradesses e t'istimo (M.Murenu)◊ si cancuna cosa de bonu apu fatu, aggradessimidha!
Etimo
spn.
Traduzioni
Francese
apprécier
Inglese
to like
Spagnolo
agradecer,
agradar
Italiano
gradire
Tedesco
sich freuen über.
aggradíre , vrb Definizione
tènnere prexu, abbarrare cuntentos de ccn. cosa
Sinonimi e contrari
acaressire,
aggradae,
aggradèscere,
aggradèssere,
piàchere
| ctr.
disaggradai
Frasi
ti pessas chi no mi diat aggradire a bènnere cada die? ◊ nos semus aggradios e nos semus fatos ammoraos ◊ no chirches radichina si ti aggradit su frore
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
plaire,
apprécier
Inglese
to like
Spagnolo
agradar
Italiano
piacére,
gradire
Tedesco
gefallen,
sich freuen über.
allupíri , vrb rfl: allupriri,
allurpire,
allurpiri Definizione
su si betare che lupu, papare che lupu, aira
Sinonimi e contrari
afarcai,
allupiare 1,
botzicare,
ingolopire
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
se jetter sur la nourriture,
se gaver
Inglese
to throw oneself like a wolf,
to gulp down
Spagnolo
atracar,
hartar
Italiano
avventarsi come un lupo,
ingozzarsi
Tedesco
gierig essen.
catedhína , nf Definizione
catzedhos medas; nau in cobertantza de su feduliu puru, de is iscolanos e àteros piticos
Sinonimi e contrari
catedhàmine
Frasi
cussa essit a ziru sempre cun sa catedhina de sos fizos ifatu ◊ su mastru fit cun sa catedhina de sos iscolanos
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
troupe de petits chiens,
groupe de gens
Inglese
a group of little dogs,
sequence of people staying behind like dogs
Spagnolo
banda de cachorros
Italiano
insième di cagnolini,
codazzo di persóne
Tedesco
Gruppe von Hündchen,
Schwarm.
dedeói , avb: dedioi,
deosi,
deosinche,
degoi,
diosi Definizione
de custa o in custa manera, comente seo biendho, naendho
Sinonimi e contrari
aggae,
aggoi,
aici,
angosi,
goe
| ctr.
dedeai
Frasi
a ite puntu, trenu, ses torradu: no fisti dedioi assesugiadu candho currias subra sos binàrios (G.Monzitta)◊ dedioi imbadhinant sos poetes! ◊ deosi no andhat bene! ◊ acontza sos faedhos: no ti permito de mi faedhare dedeoi! ◊ dedeoi, mih, abbà, si càriat su pane!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
ainsi
Inglese
like that,
so
Spagnolo
así
Italiano
così
Tedesco
so,
auf diese Weise.
desizàre , vrb: addisigiai,
disigiai,
disigiare,
disigliai,
disilgiai,
disillai,
disixae,
disizare Definizione
pentzare a calecuna cosa po dha tènnere, fàere disígios
Sinonimi e contrari
abbramire,
apitare,
bòliri,
chèrrere
Frasi
Bona Pasca cun pragere e cuntentu comente disigiais! ◊ nci fiat una borta un'ómini chi disigiàt de si arricai ◊ augurandu totu su chi disillais! ◊ bos pregamus cantu disizades ◊ isse addaghi disizat una cosa est puntu e mortu! ◊ candho unu est sididu disizat s'abba ◊ como che frundhis sa cosa, ca ses mascadu, ma candho irfàmigas za l'as a disizare! ◊ apo disigiau cosas vonas ◊ un'aràngiu ge fia disigendidhu!
Etimo
ctl.
desitjar
Traduzioni
Francese
désirer
Inglese
to wish,
to want,
would like
Spagnolo
desear
Italiano
desiderare
Tedesco
wünschen.
piàchere , vrb: piàghere,
plagere,
plàxiri,
pràchere,
pràgere,
pràghere,
pràgiri,
pràjere,
pràxere,
praxi,
pràxiri Definizione
giare o fàere praxere, cuntentesa, alligria, gustu, abbarrare cuntentu, pigare gustu, èssere de aggradu / pps. piàchiu, pràciu, pràgiu, pràtziu, pràxiu; fai su praxi praxi (nau de una cosa) = tantare, fai su tziritziri
Sinonimi e contrari
acaressire,
ingajare,
aggradae,
aggradèscere,
aggradèssere,
aggradire
| ctr.
dispiàchere
Frasi
inoghe no mi che piago ◊ fut pràciu a Deus ◊ no mi praxit a calai a ingunis ◊ dhi praxit a cantai ◊ nara, no ti piat pràghere su fizu de su putecàriu? ◊ si no si ponet cuidau, cascat su binighedhu durche, mancari dhi pragat a dhu bufare! ◊ in sartu a Predu li piachiat e de iscola no ndh'at chérfiu prus s'intesa ◊ dhue at a giru un'ómine malu chi dhi praxent is pipios…◊ m’iat a pràgiri a iscriri su sardu bellu
Etimo
ltn.
placere
Traduzioni
Francese
plaisir
Inglese
to like
Spagnolo
placer
Italiano
piacére
Tedesco
gefallen,
mögen,
freuen.
unchinàre , vrb: aunchinare Definizione
atrotigare, fàere a gànciu, a cancarrone, nau de gente puru
Sinonimi e contrari
acancarronae,
ancujare,
unchinedhare
/
atzumborai,
ingobbedhare
Frasi
cun sos annos s'est unchinadu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
recourber en croc
Inglese
to bend like a hook
Spagnolo
encorvar
Italiano
piegare ad uncino
Tedesco
hakenförmig krümmen.
zísa , nf: zisu Definizione
bisura, prus che àteru nau sèmpere po assimbígiu: a z. de… = comenta a…, a manera de pàrrere…, a usu de…
Sinonimi e contrari
disa,
ghisa 1
Frasi
bi aiat pensadu su tempus a la modellare a cussa zisa ◊ a la mirare benint dae atesu in medas, a zisa de profiscione ◊ cussu est a zisa de fustialvu ◊ est incapotadu a zisa de mammutone ◊ a zisu de marrania ◊ las sutzant a zisu de ampullitas ◊ faedhat a zisa de macu
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
en guise de
Inglese
like
Spagnolo
guisa,
modo
Italiano
a guisa
Tedesco
wie.