aeràe, aerài , vrb: aerare,
aerari,
agherare,
ariai,
erai Definitzione
pàrrere de connòschere a unu a cara assimbigiandhodhu a is àteros de sa famíglia
Sinònimos e contràrios
abbentinnare,
abbrembare,
aergiai,
agghentinare,
ammelmare,
assemizare,
assimbigiai,
atipizare
Frases
cussu zòvanu a chie l'as aeradu? ◊ cussu l'apo aeradu a sa mama ◊ bos soe agherandhe ma non soe sicura: cuja sezis?
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
aérer,
ressembler
Ingresu
to resemble,
to look like
Ispagnolu
asemejarse,
tirar
Italianu
arieggiare,
somigliare
Tedescu
ähneln.
aggradàe, aggradài, aggradàre , vrb Definitzione
su si alligrare de calecuna cosa, su ndhe tènnere praxere, pràghere o giare praxere
Sinònimos e contràrios
acaressire,
ingajare,
aggradèscere,
aggradèssere,
aggradire,
piàchere
| ctr.
disaggradare,
dispiàchere
Frases
pitzinna, bella pitzinna, cantu mi ses aggradada! ◊ pro contu meu pensada l'apo gai, chi su chi aggradat no istracat mai (Sotgiu)◊ nos at dadu avertéscia de l'aprontaremus berbeche a budhidu ca s'àtera vorta l'est aggradadu meda
Tradutziones
Frantzesu
aimer
Ingresu
to like
Ispagnolu
gustar
Italianu
piacére
Tedescu
gefallen.
aggradèssere, aggradèssi , vrb: gradèssere Definitzione
àere praxere de calecuna cosa, su si ndhe alligrare
Sinònimos e contràrios
acaressire,
aggradae,
aggradèscere,
aggradire,
piàchere
/
acetai,
arriciri
| ctr.
disaggradare
Frases
at aggradéssidu meda sos saludos chi li ant fatu tantu piaghere ◊ contivizu apo a tènnere de ti amare de cantu mi aggradesses e t'istimo (M.Murenu)◊ si cancuna cosa de bonu apu fatu, aggradessimidha!
Ètimu
spn.
Tradutziones
Frantzesu
apprécier
Ingresu
to like
Ispagnolu
agradecer,
agradar
Italianu
gradire
Tedescu
sich freuen über.
aggradíre , vrb Definitzione
tènnere prexu, abbarrare cuntentos de ccn. cosa
Sinònimos e contràrios
acaressire,
aggradae,
aggradèscere,
aggradèssere,
piàchere
| ctr.
disaggradai
Frases
ti pessas chi no mi diat aggradire a bènnere cada die? ◊ nos semus aggradios e nos semus fatos ammoraos ◊ no chirches radichina si ti aggradit su frore
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
plaire,
apprécier
Ingresu
to like
Ispagnolu
agradar
Italianu
piacére,
gradire
Tedescu
gefallen,
sich freuen über.
allupíri , vrb rfl: allupriri,
allurpire,
allurpiri Definitzione
su si betare che lupu, papare che lupu, aira
Sinònimos e contràrios
afarcai,
allupiare 1,
botzicare,
ingolopire
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
se jetter sur la nourriture,
se gaver
Ingresu
to throw oneself like a wolf,
to gulp down
Ispagnolu
atracar,
hartar
Italianu
avventarsi come un lupo,
ingozzarsi
Tedescu
gierig essen.
catedhína , nf Definitzione
catzedhos medas; nau in cobertantza de su feduliu puru, de is iscolanos e àteros piticos
Sinònimos e contràrios
catedhàmine
Frases
cussa essit a ziru sempre cun sa catedhina de sos fizos ifatu ◊ su mastru fit cun sa catedhina de sos iscolanos
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
troupe de petits chiens,
groupe de gens
Ingresu
a group of little dogs,
sequence of people staying behind like dogs
Ispagnolu
banda de cachorros
Italianu
insième di cagnolini,
codazzo di persóne
Tedescu
Gruppe von Hündchen,
Schwarm.
dedeói , avb: dedioi,
deosi,
deosinche,
degoi,
diosi Definitzione
de custa o in custa manera, comente seo biendho, naendho
Sinònimos e contràrios
aggae,
aggoi,
aici,
angosi,
goe
| ctr.
dedeai
Frases
a ite puntu, trenu, ses torradu: no fisti dedioi assesugiadu candho currias subra sos binàrios (G.Monzitta)◊ dedioi imbadhinant sos poetes! ◊ deosi no andhat bene! ◊ acontza sos faedhos: no ti permito de mi faedhare dedeoi! ◊ dedeoi, mih, abbà, si càriat su pane!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
ainsi
Ingresu
like that,
so
Ispagnolu
así
Italianu
così
Tedescu
so,
auf diese Weise.
desizàre , vrb: addisigiai,
disigiai,
disigiare,
disigliai,
disilgiai,
disillai,
disixae,
disizare Definitzione
pentzare a calecuna cosa po dha tènnere, fàere disígios
Sinònimos e contràrios
abbramire,
apitare,
bòliri,
chèrrere
Frases
Bona Pasca cun pragere e cuntentu comente disigiais! ◊ nci fiat una borta un'ómini chi disigiàt de si arricai ◊ augurandu totu su chi disillais! ◊ bos pregamus cantu disizades ◊ isse addaghi disizat una cosa est puntu e mortu! ◊ candho unu est sididu disizat s'abba ◊ como che frundhis sa cosa, ca ses mascadu, ma candho irfàmigas za l'as a disizare! ◊ apo disigiau cosas vonas ◊ un'aràngiu ge fia disigendidhu!
Ètimu
ctl.
desitjar
Tradutziones
Frantzesu
désirer
Ingresu
to wish,
to want,
would like
Ispagnolu
desear
Italianu
desiderare
Tedescu
wünschen.
piàchere , vrb: piàghere,
plagere,
plàxiri,
pràchere,
pràgere,
pràghere,
pràgiri,
pràjere,
pràxere,
praxi,
pràxiri Definitzione
giare o fàere praxere, cuntentesa, alligria, gustu, abbarrare cuntentu, pigare gustu, èssere de aggradu / pps. piàchiu, pràciu, pràgiu, pràtziu, pràxiu; fai su praxi praxi (nau de una cosa) = tantare, fai su tziritziri
Sinònimos e contràrios
acaressire,
ingajare,
aggradae,
aggradèscere,
aggradèssere,
aggradire
| ctr.
dispiàchere
Frases
inoghe no mi che piago ◊ fut pràciu a Deus ◊ no mi praxit a calai a ingunis ◊ dhi praxit a cantai ◊ nara, no ti piat pràghere su fizu de su putecàriu? ◊ si no si ponet cuidau, cascat su binighedhu durche, mancari dhi pragat a dhu bufare! ◊ in sartu a Predu li piachiat e de iscola no ndh'at chérfiu prus s'intesa ◊ dhue at a giru un'ómine malu chi dhi praxent is pipios…◊ m’iat a pràgiri a iscriri su sardu bellu
Ètimu
ltn.
placere
Tradutziones
Frantzesu
plaisir
Ingresu
to like
Ispagnolu
placer
Italianu
piacére
Tedescu
gefallen,
mögen,
freuen.
unchinàre , vrb: aunchinare Definitzione
atrotigare, fàere a gànciu, a cancarrone, nau de gente puru
Sinònimos e contràrios
acancarronae,
ancujare,
unchinedhare
/
atzumborai,
ingobbedhare
Frases
cun sos annos s'est unchinadu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
recourber en croc
Ingresu
to bend like a hook
Ispagnolu
encorvar
Italianu
piegare ad uncino
Tedescu
hakenförmig krümmen.
zísa , nf: zisu Definitzione
bisura, prus che àteru nau sèmpere po assimbígiu: a z. de… = comenta a…, a manera de pàrrere…, a usu de…
Sinònimos e contràrios
disa,
ghisa 1
Frases
bi aiat pensadu su tempus a la modellare a cussa zisa ◊ a la mirare benint dae atesu in medas, a zisa de profiscione ◊ cussu est a zisa de fustialvu ◊ est incapotadu a zisa de mammutone ◊ a zisu de marrania ◊ las sutzant a zisu de ampullitas ◊ faedhat a zisa de macu
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
en guise de
Ingresu
like
Ispagnolu
guisa,
modo
Italianu
a guisa
Tedescu
wie.