acucadíta , nf Definizione genia de pigionedhu chi faet su niu in terra: abbitat e nidat in Sardigna, est una de is atrapaditas Sinonimi e contrari acucapedra, alàuda, alimannu, apatapata, apataderra, arenarza, atacaterra, atapadita, atrapadita, camparitza, chinisera, cucubiu, cucullia, iscrianissa, papaditza, piatarita, pratabrata, sterrighinatzu, terrighinatza, terranu, ungallonga Terminologia scientifica pzn, lullula arborea familiaris, melanocorypha calandra, calandrella brachydactyla, alauda arvensis cantarella Etimo srd. Traduzioni Francese alouette Inglese skylark Spagnolo totovía, terrera común, calandria, alondra Italiano tottavilla, calandra, calandrèlla, allòdola Tedesco Heidelerche, Kalanderlerche, Kurzzehenlerche, Lerche.

acumonài , vrb: acumonare Definizione arregòllere o pònnere totu impare, totu a unu (bestiàmene, àteru), a cumone; giare su bestiàmene a contivigiare a mesu pérdia e a mesu badàngiu, a mesapare; su si pònnere impare Sinonimi e contrari aggregare, assotziai Frasi parte de sas abbas de cussu riu est intubbada: su restu est acumonada pro abbare campos e frutales ◊ si boleis guadangiai de prus, acumonaisí in sotziedadi! Terminologia scientifica pst Etimo srd. Traduzioni Francese réunir Inglese to aggregate Spagnolo juntar, poner en común Italiano aggregare, méttere in comune Tedesco zusammentreiben, Vieh in Halbpacht haben

anadòne, anadòni , nm Definizione duas genias de anade: sa prus minore de is europeas, chi faet abbitu in Sardigna prus che àteru in ierru e beranu, e un'àtera chi che abbitat solu in beranu in logos de istagnu Sinonimi e contrari circaredha, crabedhu Terminologia scientifica pzn, anas crecca, a. querquedula Etimo srd. Traduzioni Francese sarcelle d'hiver Inglese teal Spagnolo cerceta común, cerceta carretona Italiano alzàvola, marzaiòla Tedesco Krickente, Knäckente.

atapàju , nm: tampaju* Definizione genia de pigione mannu papadore de petza Sinonimi e contrari astore Frasi cun sos ogros che atapaju miraia una pisedha ch'incantaiat ◊ in su gialdinu ponedibbei a tentare: mira chi bi est s'atapaju! Terminologia scientifica pzn, buteo buteo Traduzioni Francese buse Inglese buzzard Spagnolo ratonero común Italiano poiana Tedesco Mäusebussard.

bicudórtu, bicudrótu , nm Definizione genia de pigione chi abbitat in Córsica, ue nidat, ma mancat in Sardigna Sinonimi e contrari grana 1 Terminologia scientifica pzn, loxia curvirostra corsicana Traduzioni Francese bec-croisé Inglese crossbill Spagnolo piquituerto común Italiano crocière Tedesco Fichtenkreuzschnabel.

búsciu , nm: bussu Definizione genia de linna tostada meda chi faet a mata no tanti manna Sinonimi e contrari búsciulu Terminologia scientifica mt, Buxus sempervirens Etimo ltn. buxus Traduzioni Francese buis Inglese box (wood) Spagnolo boj común Italiano bòsso Tedesco Buchsbaum, Buchs.

caitédhu , nm Definizione diferentes calidades de una genia de cau marinu: solu su chlidonias nigra nidat in Sardigna Terminologia scientifica pzn, chlidonias leucopareia, c. nigra, c. leucoptera Traduzioni Francese guifette noire Inglese black tern Spagnolo fumarel común Italiano mignattino Tedesco Trauerseeschwalbe.

calandrièdha , nf Definizione calandrina, genia de pigione chi faet su niu in terra: abbitat e nidat in Sardigna, est una de is atrapaditas Sinonimi e contrari atacaterra, piuli, terraja, terrajola / calàndria Terminologia scientifica pzn, calandrella brachydactyla Traduzioni Francese alouette Inglese skylark Spagnolo terrera común Italiano calandrèlla Tedesco Kurzzehenlerche.

chilandrína , nf Definizione genia de pigione, de s'arratza de is atrapaditas Sinonimi e contrari calandriedha, terraia Terminologia scientifica pzn, calandrella brachydactyla Traduzioni Francese alouette Inglese skylark Spagnolo terrera común Italiano calandrèlla Tedesco Kurzzehenlerche.

cídhu , nm Definizione pigione piticu chi faet su niu in su cannisone: est una de is arratzas chi emigrant e in d-unos cantu logos dhi narant turdu. In Sardigna funt de passada siguramente su acrocephalus arundinaceus = itl. cannareccióne e su a. schoenobaenus = itl. forapàglie Sinonimi e contrari turdu Terminologia scientifica pzn, acrocephalus scirpaceus Traduzioni Francese rousserolle effarvatte Inglese reedwarbler Spagnolo carricero común Italiano cannaiòla Tedesco Teichrohrsänger.

commúnu , agt: cumunu Definizione chi est de medas, de totus, chi pertocat a totugantos, chi no tenet nudha de ispeciale Modi di dire csn: loris communus = sos laores chi si faghent a tiradura (fae, basoludundhu); genti comuna = chi no tenet incàrrigos, chi no manizat podere; àere in comunu = a cumone, totus paris Frasi s’onorèvole at fatu carriera subra de sas palas de su bisonzu de sa zente comune ◊ ses de cussos batiados in cuile po no ti nàrrere béstia comune, de cussos chi no andhant mancu a fune! ◊ funt cosas mannas acontéssias a genti comuna 2. in comunu teniant terra e frutu, bestiàmine e cantu si est connotu Etimo ltn. communis Traduzioni Francese commun Inglese common Spagnolo común Italiano comune Tedesco allgemein.

crubixòni , nm: culingioni, culirgioni 1, culurzone 1 Definizione culingioni o culurzone de terra, genia de pigione chi in Sardigna faet abbitu in atóngiu e ierru solu: in beranu si che torrat a tzucare Terminologia scientifica pzn, charadrius apricarius Traduzioni Francese pluvier doré Inglese plover Spagnolo chorlito dorado común Italiano pivière dorato Tedesco Goldregenpfeifer.

crucugiòne, crucugiòni , nm: crucurxoni Definizione genia de pigione, de paule, chi narant fintzes tzurruliu peis arrúbius Terminologia scientifica pzn, tringa totanus Traduzioni Francese chevalier gambette Inglese Redshank Spagnolo archibebe común Italiano pettégola Tedesco Rotschenkel.

dúddure , nf: dúldure Definizione trúturi, pigione matucu connotu totue in Sardigna, de sa genia de is culumbos, ma prus piticu: est númene chi si giaet fintzes a sa fémina prus istimada Sinonimi e contrari dúidura, trútini* Frasi s'intendhet càntigu de cidhis e de dúddures 2. in custa domo de fronte drommit sa dúldure mia Terminologia scientifica pzn, streptopelia turtur, s. decaocto Traduzioni Francese tourterelle Inglese turtledove Spagnolo tórtola común Italiano tórtora Tedesco Turteltaube.

éni , nm: enis, éniu Definizione genia de mata, tóssica, chi faet linna bona, tostada e forte meda: a sa birilla (frutu) chi faet dhi narant giurixedha Sinonimi e contrari eli, linnarrúbia, longhivresu, tàsaru, tassu Cognomi e Proverbi smb: Enis Terminologia scientifica mt, Taxus baccata Etimo srdn. Traduzioni Francese blaireau Inglese yew (tree) Spagnolo tejo común Italiano àlbero della mòrte o tasso Tedesco Eibe.

erbaleporína 1 , nf Definizione genias diferentes de erba dhas narant cun custu númene Terminologia scientifica rba, Neoschischkinia pourrettii, Aira elengantissima, Aira caryophyllea, Poa trivialis, Parvotrisetum myrianthum Traduzioni Francese pâturin commun Inglese bluegrass Spagnolo heno común Italiano fienaròla, trisèto Tedesco gemeines Rispengras (Poa trivialis).

farzía , nf: frazia 1, varzia Definizione pilloni de santa Crara, una genia de orrúndhine chentza peis bonos po camminare e prus niedha: a sa prus connota dhi narant pantzaniedha, a un'àtera pantzabbianca (apus melba) Sinonimi e contrari alighefórtighe, babbarotu, ibbirru 1, níghiri Frasi in bolus de farzias ricamu pensamentus fundudus chei su mari… Terminologia scientifica pzn, apus apus Etimo ctl. falzía Traduzioni Francese martinet Inglese swift Spagnolo vencejo común Italiano rondóne Tedesco Mauersegler, Mauerschwalbe.

ferràssa , nf, nm: ferratza, ferratzu Definizione genia de musciola o scrita, assimbígiat unu pagu a sa palaja ca est lada meda e de colore prus craru asuta, ma est manna meda, a forma de triàngulu e portat una coa a bisura de foete Sinonimi e contrari ferradu 1 Terminologia scientifica psc, dasyatis pastinaca Etimo itl. Traduzioni Francese raie pastenague Inglese common stingray Spagnolo raya làtigo común Italiano ferràccia, pastinaca comune Tedesco Gewöhnliche Stechrochen.

iltría , nf: istria, istriga, stria Definizione pigione chi essit a denote, no tanti bene bistu ca nanca candho e ue cantat dhue capitat dannu Sinonimi e contrari cucufiu, lúgula, nannicucu Frasi istanote cantadu mi at s'istria ◊ s'istria est essida a s'afainu e sas mamas s'insoro creatura cun timore s'istringhent a su sinu (P.Sulis)◊ no fit, no fit debbadas custas notes passadas de s'istria su càntigu orrorosu! (P.Mossa)◊ fritas atitadoras lampant a su chelu tichírrios de istrias (F.Sechi)◊ e ite li times a s'istriga?! Terminologia scientifica pzn, tyto alba ernesti Etimo ltn. striga Traduzioni Francese effraie Inglese barn owl Spagnolo lechuza común Italiano barbagianni Tedesco Schleiereule.

passarícu , nm: passericu Definizione genia de pigionedhu Sinonimi e contrari fanetu, passaredhu, passarella Terminologia scientifica pzn, carduelis cannabina mediterranea Etimo srd. Traduzioni Francese linotte Inglese linnet Spagnolo pardillo Común Italiano fanèllo Tedesco Bluthänfling.

«« Cerca di nuovo