aragòne , nm Definizione
bentighedhu forte; fintzes fortza, coràgiu, abbrítiu / ómine de a. = porosu, corazosu, chi s'ischit difèndhere
Sinonimi e contrari
araghe
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
brise forte
Inglese
strong breeze
Spagnolo
brisa fuerte
Italiano
brézza fòrte
Tedesco
Wind.
casciafòrte , nf: cassiavorte Definizione
genia de càscia, fata in forte meda, po pònnere cosas de valore a sa segura de no che dhas furare cun facilidade
Sinonimi e contrari
cofre
Frasi
sas casciafortes bóidas mancu isfrisciadas las tocant
Traduzioni
Francese
coffre-fort
Inglese
safe,
strongbox
Spagnolo
caja fuerte
Italiano
cassafòrte
Tedesco
Geldschrank.
crébidu , nm Definizione
dispraxere mannu, de ndh'èssere crepandho
Sinonimi e contrari
cherpu,
crebacoro
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
véritable dégoût
Inglese
strong dislike
Spagnolo
disgusto fuerte
Italiano
fòrte disgusto
Tedesco
Ekel.
fòlte , agt, nm: forte,
forti,
froti Definizione
chi o chie giughet fortza, fortzas, chi aguantat isfortzu, pesu, o podet meda, chi est de agguantu o no si lassat dominare o trebballare, chi tenet coràgiu; segundhu de ite si narat, chi giughet àrculu meda; calecunu fàbbricu chi depet serbire de fortilesa, de difesa prus che àteru militare
Sinonimi e contrari
poderosu,
potentivu
| ctr.
débbile,
fridu,
lenu
Modi di dire
csn:
fatu in forte = a manera chi aguantit meda; avb. a forte = cun fortza meda (ctr. abbellu); forte che brunzu, che ferru, che bòi = meda
Frasi
is piciochedhos furint giogandho a cuadhos fortes ◊ bi cheret cosa forte pro agguantare pesu meda ◊ ghetat un'istichida de pei aici forti chi nd'iat a èssiri iscanciofau s'aposentu ◊ pariat folte, ma a baranta ses annos si ch'est moltu ◊ tocat a èssi prus fortis de sa tentatzioni ◊ lampu a forte: a solu si poniat a codhu su cuintale!
2.
cust'abbardente est forte
3.
in Sant'Antiogu bi est su Forti, zenia de castedhu a muros artos
4.
issa fit costoida apalas, baltziesit una manu, bi la ponzesit in codhos e ispinghesit a folte ◊ dh'at atripau a forti
Cognomi e Proverbi
smb:
Forte, Forti
Etimo
ltn.
fortis
Traduzioni
Francese
fort,
fervent
Inglese
strong,
fervent
Spagnolo
fuerte
Italiano
fòrte,
fèrvido
Tedesco
stark,
kräftig,
Starke.
ilgíru , nm Definizione
assíchidu forte de ndhe furriare is crebedhos, de si ammachiare
Sinonimi e contrari
acíchidu,
arrore,
asciuconu,
assàrtiu,
assúmbridu,
assústidu,
isprama
/
ischíssiu
Frasi
ca piús miras piús ndh'as ammiru e piús vides piús creschet vista piús cumprendhes piús ndh'as ilgiru (P.Casu)◊ sendhe gai afritzadu rie rie, sempre martirizadu e in ilgiru, dultze pinneta, so torradu a tie ◊ s'ammentu, s'ilgiru de sos parentes fit peus terrore pro sos sordados in sa gherra
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
terreur
Inglese
fright
Spagnolo
susto fuerte
Italiano
atterriménto
Tedesco
Erschrecken.
potentívu , agt Definizione
forte meda, nau mescamente de cosas po su sabore o s'efetu chi faent papandhodhas (es. aghedu, velenu e àteru)
Sinonimi e contrari
folte,
potentosu
/
profetosu
Traduzioni
Francese
fort,
piquant
Inglese
strong,
efficacious
Spagnolo
eficaz,
fuerte
Italiano
efficace,
fòrte
Tedesco
wirksam,
stark.
spitiolài , vrb Definizione
sonare su pitiolu, sa sonàgia
Sinonimi e contrari
pitiolai
Frasi
is tallus spitiolant beulendi in is tancas ◊ seu spitiolendi is crais
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
carillonner
Inglese
to ring long and loudly
Spagnolo
tocar fuerte el timbre
Italiano
scampanellare
Tedesco
lang und heftig läuten.
stenteriài , vrb: istantariare* Definizione
est su chi faet unu candho provat unu dolore tropu forte, chi agiummai perdet su sentidu; foedhare chentza ischire mancu su chi est naendho, unu
Sinonimi e contrari
desatinai,
ilbarionare,
iscassoletare,
sciolloriai,
strollicai
/
abbadherigare,
ammustèlchere,
dilmagiare,
ildimajare,
intostai,
sdemmaniai
Frasi
mi seu ingortu a s'ossu arrabiosu: cosa de mi stenteriai!
2.
dhoi at genti stenteriada chi est a iscarada a fai tontesas ◊ no ti stentériis cun mei: mi depis nai "Sa meri"!
Traduzioni
Francese
éprouver une douleur déchirante
Inglese
to feel a very sharp pain
Spagnolo
sentir un dolor muy fuerte
Italiano
provare un dolóre fortìssimo
Tedesco
einen stechenden Schmerz empfinden.