aragòne , nm Definitzione
bentighedhu forte; fintzes fortza, coràgiu, abbrítiu / ómine de a. = porosu, corazosu, chi s'ischit difèndhere
Sinònimos e contràrios
araghe
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
brise forte
Ingresu
strong breeze
Ispagnolu
brisa fuerte
Italianu
brézza fòrte
Tedescu
Wind.
casciafòrte , nf: cassiavorte Definitzione
genia de càscia, fata in forte meda, po pònnere cosas de valore a sa segura de no che dhas furare cun facilidade
Sinònimos e contràrios
cofre
Frases
sas casciafortes bóidas mancu isfrisciadas las tocant
Tradutziones
Frantzesu
coffre-fort
Ingresu
safe,
strongbox
Ispagnolu
caja fuerte
Italianu
cassafòrte
Tedescu
Geldschrank.
crébidu , nm Definitzione
dispraxere mannu, de ndh'èssere crepandho
Sinònimos e contràrios
cherpu,
crebacoro
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
véritable dégoût
Ingresu
strong dislike
Ispagnolu
disgusto fuerte
Italianu
fòrte disgusto
Tedescu
Ekel.
fòlte , agt, nm: forte,
forti,
froti Definitzione
chi o chie giughet fortza, fortzas, chi aguantat isfortzu, pesu, o podet meda, chi est de agguantu o no si lassat dominare o trebballare, chi tenet coràgiu; segundhu de ite si narat, chi giughet àrculu meda; calecunu fàbbricu chi depet serbire de fortilesa, de difesa prus che àteru militare
Sinònimos e contràrios
poderosu,
potentivu
| ctr.
débbile,
fridu,
lenu
Maneras de nàrrere
csn:
fatu in forte = a manera chi aguantit meda; avb. a forte = cun fortza meda (ctr. abbellu); forte che brunzu, che ferru, che bòi = meda
Frases
is piciochedhos furint giogandho a cuadhos fortes ◊ bi cheret cosa forte pro agguantare pesu meda ◊ ghetat un'istichida de pei aici forti chi nd'iat a èssiri iscanciofau s'aposentu ◊ pariat folte, ma a baranta ses annos si ch'est moltu ◊ tocat a èssi prus fortis de sa tentatzioni ◊ lampu a forte: a solu si poniat a codhu su cuintale!
2.
cust'abbardente est forte
3.
in Sant'Antiogu bi est su Forti, zenia de castedhu a muros artos
4.
issa fit costoida apalas, baltziesit una manu, bi la ponzesit in codhos e ispinghesit a folte ◊ dh'at atripau a forti
Sambenados e Provèrbios
smb:
Forte, Forti
Ètimu
ltn.
fortis
Tradutziones
Frantzesu
fort,
fervent
Ingresu
strong,
fervent
Ispagnolu
fuerte
Italianu
fòrte,
fèrvido
Tedescu
stark,
kräftig,
Starke.
ilgíru , nm Definitzione
assíchidu forte de ndhe furriare is crebedhos, de si ammachiare
Sinònimos e contràrios
acíchidu,
arrore,
asciuconu,
assàrtiu,
assúmbridu,
assústidu,
isprama
/
ischíssiu
Frases
ca piús miras piús ndh'as ammiru e piús vides piús creschet vista piús cumprendhes piús ndh'as ilgiru (P.Casu)◊ sendhe gai afritzadu rie rie, sempre martirizadu e in ilgiru, dultze pinneta, so torradu a tie ◊ s'ammentu, s'ilgiru de sos parentes fit peus terrore pro sos sordados in sa gherra
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
terreur
Ingresu
fright
Ispagnolu
susto fuerte
Italianu
atterriménto
Tedescu
Erschrecken.
potentívu , agt Definitzione
forte meda, nau mescamente de cosas po su sabore o s'efetu chi faent papandhodhas (es. aghedu, velenu e àteru)
Sinònimos e contràrios
folte,
potentosu
/
profetosu
Tradutziones
Frantzesu
fort,
piquant
Ingresu
strong,
efficacious
Ispagnolu
eficaz,
fuerte
Italianu
efficace,
fòrte
Tedescu
wirksam,
stark.
spitiolài , vrb Definitzione
sonare su pitiolu, sa sonàgia
Sinònimos e contràrios
pitiolai
Frases
is tallus spitiolant beulendi in is tancas ◊ seu spitiolendi is crais
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
carillonner
Ingresu
to ring long and loudly
Ispagnolu
tocar fuerte el timbre
Italianu
scampanellare
Tedescu
lang und heftig läuten.
stenteriài , vrb: istantariare* Definitzione
est su chi faet unu candho provat unu dolore tropu forte, chi agiummai perdet su sentidu; foedhare chentza ischire mancu su chi est naendho, unu
Sinònimos e contràrios
desatinai,
ilbarionare,
iscassoletare,
sciolloriai,
strollicai
/
abbadherigare,
ammustèlchere,
dilmagiare,
ildimajare,
intostai,
sdemmaniai
Frases
mi seu ingortu a s'ossu arrabiosu: cosa de mi stenteriai!
2.
dhoi at genti stenteriada chi est a iscarada a fai tontesas ◊ no ti stentériis cun mei: mi depis nai "Sa meri"!
Tradutziones
Frantzesu
éprouver une douleur déchirante
Ingresu
to feel a very sharp pain
Ispagnolu
sentir un dolor muy fuerte
Italianu
provare un dolóre fortìssimo
Tedescu
einen stechenden Schmerz empfinden.