abbéntu , nm Definizione
su fragu, s'arrastu chi si pigat in s'ària, pruschetotu pudésciu / timire a unu a s'a. = tímiri fintzas s'arrastu de unu
Sinonimi e contrari
abbentada,
arrancu,
fracu,
pudescioi,
meleda
Frasi
su sirvone at leadu abbentu e prima de suprire a sa posta at iscostazadu
2.
cussu tantu abbramidu malandrinu tzertosunos lu timent a s'abbentu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
puanteur
Inglese
bad smell,
reek
Spagnolo
peste,
hedor
Italiano
puzza
Tedesco
Gestank.
apèsta , nf: apeste,
pelte* Definizione
maladia mala apicigosa chi s'ispainat e leat a gente meda, ma fintzes maladia o male bastat chi siat; in cobertantza si narat de su margiane (ca si papat is angiones), o fintzes de gente mala chi no si podet padire / genia de frastimu: s'apesta niedha chi che lu boghet! = anchi si morxat de pesta!
Sinonimi e contrari
pidémia
/
grodhe,
magliane
Frasi
s'apesta niedha che lu boghet, a isse solu! ◊ bi ndhe at àpidu de apestes in s'istória!…
Traduzioni
Francese
peste
Inglese
plague
Spagnolo
peste
Italiano
pèste
Tedesco
Pest.
pèlte , nf, nm: apesta,
pesta,
pesti Definizione
maladia mala apicigosa chi s'ispraghet e cundhit gente meda, ma fintzes maladia o male bastat chi siat; gente mala chi no faet a dha padire / maladias de su matedu, totu genias de codrolinu microscópicu: pesta o fintzes arrúngia de sa fògia (Taphrina deformans) chi faet sa fògia de unas cantu matas (es. péssighe, méndhula) coment'e a bubburucas, a giúmburos; p. de sa fruta (Fusicladium pirinum); p. niedha, p. de s'àxina o fintzes pódhine biancu (Oidium Tuckeri)
Sinonimi e contrari
pidémia
2.
pro cussu pelte malu solu timo! ◊ est ue passas a segare tue che candho passet una mala pesta ca mata sana no lassas in logu
Etimo
ltn.
peste(m)
Traduzioni
Francese
peste
Inglese
pestilence
Spagnolo
peste
Italiano
pèste
Tedesco
Pest.
pudesciòi, pudesciòre, pudesciòri , nm: pudescore,
pudessiore Definizione
fragu malu, púdidu
Sinonimi e contrari
abbentada,
atóschiru,
còllere,
mòrmoro,
pudidore
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
puanteur
Inglese
stink
Spagnolo
hedor,
peste
Italiano
fetóre
Tedesco
Gestank.
pudidína , nf: putitina Definizione
su pudidore, fragu chi faet a gana lègia, e fintzes brutesa de iscurrentziadura; preugu pudhinu / p. de intro ’e mama = genia de ladamíngiu grogo chi su pipiu de naschidórgiu ndhe faet is primas dies; èssere una p. = nau de ccn., chi est malu, botosu
Sinonimi e contrari
pudescioi,
pudina
Frasi
sa créita fit s'única cosa chi, impare chin sa putitina de sa bassa de sos cusinos, lu manteniat in mesu de su segnoriu
2.
a zòvanu cussu fuit una pudidina!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
puanteur
Inglese
bad smell
Spagnolo
peste,
hedor
Italiano
puzza
Tedesco
Gestank.