cunséltu , nm, agt: cussentu, cussertu Definizione su èssere comente si tocat, chistiu, assentau, sanu, bene cuncordau, in paghe, de acórdiu, nau de unu, de una cosa, de unu logu (a bortas fintzes pps. de cussertare); càntigu a tenore Sinonimi e contrari assentu, cuncórdia, óldine / cuncordu, cunseltadu | ctr. iscunsertu, isórdulu Modi di dire csn: pònnere su logu in cussertu = remonire, allichidiri su logu; cantare a c., cussertu de tenores = cuncordu, càntigu de sos prus antigos de sa tziviltade sarda; èssere de malu cussertu = de índula mala, reberde, tostorrudu Frasi istant in bonu cussertu respetèndhesi parebare ◊ a bi ndh'at de cussertu in cussa domo… totu betada apare la tenent! ◊ no bi ndhe at de cussertu in sa famíllia chi su babbu o sa mama sunt dados a su físsiu ◊ est bénnidu isse, ca nachi poniat sa zente in cussertu ◊ teniat bisonzu de pònnere cussentu in sas ideas suas ca giughiat su coro brincandhe che macu 2. como l'azes cusserta, sa Sardigna!… 3. za ses cussertu cun cussa ruta chi as dadu!…◊ chimentu, atitos, càntigos de mortu, iscracàllios de risu matzoninu, mumujones de bentu… s'inferru cunzuntu: totu custu cunsertu mi batiat s'ànimu a pitu ’e dentes! (G.Ruju)◊ ite cussentu bi aiat totindunu in cussa domo!… Etimo srd. Traduzioni Francese ordre, sain, fonctionnant Inglese tidy, working, sound Spagnolo orden, arreglado, funcionante, sano Italiano órdine, compósto, ordinato, funzionante, sano Tedesco Ordnung, geordnet, funktionierend, gesund.
nédidu , agt Definizione nau de gente e de frutu, chi no tenet neghe, sanu, chentza pecos; si narat fintzes in su sensu de craru, singillu, connotu Sinonimi e contrari bonu, líaru, nébidu*, nidu 2, sanu / ciaru, ladinu | ctr. neciadu, néciu Frasi est nédidu su ranu candho no at difetu perunu 2. nédida est sa Luna in note giara ◊ nédida est sa cara candho unu est sintzeru o una boghe connota Traduzioni Francese intact, sain Inglese integral, healthy Spagnolo íntegro, sano Italiano ìntegro, sano Tedesco unversehrt, unbescholten, makellos.
sànu , agt, nm, pps: Definizione nau de gente, animales, matedu, frutuàriu, chi no tenet maladia, chi no portat mància e ne difetu perunu; nau de cosa, chi no faet male o, antzis, chi faet bene a sa salude; nau de unu po su fàere, chi est bonu, onestu (a/c.: si narat fintzes coment'e pps.)/ min. sanedhu, sanichedhu Sinonimi e contrari líaru, síncaru / sanidosu | ctr. demadu, malàdiu, temosu, tunconidu Modi di dire csn: sanu che pische = sanu de abberu; male sanu = chi est tunconidu, chi tenet neghe a su saludu; si ti cheres sanu… = mineta Frasi sanedhu est naschiu su pitzinnu nobu? ◊ zughet sas ancas sanas e fortes de pòdere caminare ◊ mellus pòberu e sanu chi no ricu e malàidu ◊ no sos sanos tenent bisonzu de cura, ma sos malàidos ◊ si ti cheres sanu bae a su cumandhu! 2. in montes bi at aera sana ◊ màndhigu bambu màndhigu sanu 3. fit ómine onestu e de sentiu sanu 4. ischidu chi Cristos aiat sanu unu tzegu in sàpadu, sos Fariseos intrant in cundierra pro lu acusare ◊ los at sanos dae maladias malas Cognomi e Proverbi prb: a linna sana no dh'intrat brèmini Etimo ltn. sanus Traduzioni Francese sain Inglese healthy Spagnolo sano Italiano sano Tedesco gesund.