ispabógliu , nm: ispabolzu,
ispaborzu,
ispaporju,
ispaporzu,
ispavolzu,
ispobolzu,
ispravorzu Definizione
foedhu chi narant sèmpere in su sensu de cosa peleosa, difícile, chi faet sufrire, istare male, ma chi iat a èssere nau in cobertantza, ca iat a bòllere nàrrere gosu, comodidade, pàusu, asséliu, ispàssiu
Sinonimi e contrari
ispregolzu
Modi di dire
csn:
fàghere una cosa a malu i. = a pelea, a inzotu; manigare a s'i. = a meda, fintzas a no bi ndhe istare prus; a i. = cun paga lughe
Frasi
già l'apo s'ispaborzu cun tegus!…◊ già mi ndh'at dadu de ispaborzu, cussa criadura! Assiat! (G.Ruju)◊ ite ispaborzu sa betzesa!…◊ incomintzat luego s'ispaborzu de sos profumos sos piús rafinados…: sulos púdidos, rutos isfogados che candho manigadu ant in mortorzu (Grolle)◊ in cussa domo da bi l'ant s’ispabógliu, ant postu sos ferros a su fizu!
2.
no apo ispabolzu in logu (P.Casu)◊ si aia àpiu una dàlia po s'abbutonadorzu fipo istau s'ispaporzu de sos pitzinnos! (A.Cucca)◊ suta a cumandhu anzenu no mi drommio a bonu ispravorzu
3.
semper mi ne so pesadu, mancaris a malu ispobolzu (M.Monterra)◊ at fatu totu a malu ispaborzu, gherrendhe chin prunetza e ruedhu ◊ siscura, est a malu ispravorzu, morindhe e chentza mòrrere! ◊ istant tota die tibbitabba sas feminedhas cun totu ispabolzu, samunendhe ◊ za apo dormiu ma a malu ispaporju
Etimo
ltn.
ex + pauper
Traduzioni
Francese
sacré travail
Inglese
hard work
Spagnolo
tute,
zurra (f)
Italiano
faticàccia
Tedesco
schwere Anstrengung.
pelèa , nf: pellea Definizione
s'immarritzone, sa múngia, s'ifadu chi si pigat faendho cosa, trebballandho
Sinonimi e contrari
apeleu,
bataria,
fadia,
impeleu,
istrachidúdine,
stragu 1
/
cdh. pilea
| ctr.
discànciu,
pasu
Frasi
su pischedhaju pacu cosa istratzat: si calicuna ndhe ispatzat est a fortza de gherra e de pelea ◊ a bogare preda bi at pelea manna ◊ una de sas peleas prus mannas, poninne e torranne a pònnere custu contu, est istada sa manera de iscríere
2.
so semper in pelea, tziricandhe sos ammentos galanos chi una die mi ant allutu su coro (F.Satta)◊ su mundhu est cólumu de peleas ◊ prima de atzapare un'àteru travàgliu ne deves colare de peleas!
Etimo
spn.
pelea
Traduzioni
Francese
fatigue,
peine
Inglese
breathlessness,
trouble,
labour
Spagnolo
tute,
zurra
Italiano
fatica,
briga,
affanno
Tedesco
Mühe.
súrra , nf Definizione
cropos a meda giaos a unu, o a un'animale, po su male chi at fatu o àteru, fintzes múngia, pelea manna; cosa meda / donai, pigai una s. = giare, pigare cropos a meda, atripare
Sinonimi e contrari
apiossa,
apodhada,
assurrada,
banzu 1,
cabossa,
carda,
catatripa,
dobbe,
pista,
sussa,
zongada
/
antua,
cària,
mugna
Frasi
no si ndi boliat andai e mi dhi donant una bella surra ◊ dh'at iscutu una surra cun sa màniga de su marroni, a burrincu ◊ mellus cussu chi non una surra de fusti! ◊ po chi portis sa conca murra, lah no ti acontessat de arregolli surra! ◊ si ti domandhant cun chie as cantadu, lis naras chi as cantadu cun Cugurra; si ti domandhant "Ite as balanzadu po prémiu?" "Unu 'anzu e una surra!"(Cugurra)
2.
l'apo leada sa surra in cussa pigada mala!…
3.
cussus funt una surra de piscinàrgius ◊ tèngiu una surra manna de cosa de fai ◊ su piciochedhu portat in sa bussa una surra de gioghitus
Etimo
ctl.
surra
Traduzioni
Francese
coup,
rossée
Inglese
blows
Spagnolo
zurra
Italiano
percòsse,
busse
Tedesco
Schläge,
Hiebe.